Mimo idei, jaka towarzyszyła wprowadzeniu od tego roku tzw. pakietu SLIM VAT, który miał ułatwić życie firmom podlegającym podatkowi od towarów i usług (VAT), tak prosto jednak nie jest. Mało tego, według Business Centre Club (BCC) niektóre rozwiązania są wręcz sprzeczne z unijną dyrektywą. Organizacja zwraca na to uwagę w opinii do projektu objaśnień podatkowych resortu finansów do nowych rozwiązań.
Sprzecznie z ustawą
Zarówno z przepisów, jak i projektowanych objaśnień wyraźnie wynika, że obecnie dokonanie korekty VAT naliczonego zależy od momentu uzgodnienia (spełnienia) przez strony transakcji warunków obniżenia podstawy opodatkowania, a nie od chwili otrzymania faktury korygującej, jak było dotychczas. Według BCC całkowite oderwanie okresu, w którym należy skorygować podatek od daty uzyskania tzw. faktury in minus może budzić poważne kontrowersje i wątpliwości co do takiego sposobu odliczenia nadpłaty. Nie uwzględnia ono bowiem innych odpowiednich ustawowych zasad rozliczania VAT.
Według art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi. Co ważne, przepis ten jest wprowadzeniem w życie art. 178 Dyrektywy VAT, zgodnie z którym podatnik może obniżyć podatek, dokonując w nim odliczeń, pod warunkiem, że ma fakturę.
„Należy przy tym pamiętać, że rozliczenia VAT naliczonego są nieodłącznie skorelowane z rozliczeniami VAT należnego u sprzedawcy i powinny być ściśle powiązane i wzajemnie komplementarne” – podkreśla BCC w swojej opinii.
Zwraca uwagę, że uniezależnienie pomniejszenia VAT naliczonego od otrzymania faktury korygującej, z jednoczesnym oparciem prawa do korekty podatku na wspomnianym uzgodnieniu warunków jego pomniejszenia, może powodować rozbieżności w ewidencji i rozliczeniach nabywcy. W konsekwencji oznacza to znaczne utrudnienia w określaniu prawidłowego momentu, w którym odbiorca towaru czy usługi ma obowiązek obniżenia podatku naliczonego. Ponadto w ocenie organizacji wprowadzone do ustawy pojęcie „uzgodnienia warunków” ma charakter nieostry i w rezultacie nie musi być interpretowane jednolicie przez dostawcę oraz nabywcę, co może prowadzić do rozbieżności w czasie rozliczania faktur korygujących. W konsekwencji może dojść do sporów z organami podatkowymi.
Łatwo o karne odsetki
Rozbieżne interpretacje sprzedawcy i nabywcy dotyczące spełnienia warunków do pomniejszenia podatku mogą skutkować koniecznością uregulowania powstałych z tego powodu zaległości podatkowych z odsetkami i grozić potencjalnymi sankcjami VAT dla kupującego. Nowe zasady rozliczeń faktur in minus nakładają ponadto dodatkowe obowiązki na podatników. Muszą oni bowiem na bieżąco monitorować i weryfikować warunki zawieranych transakcji, bo ma to wpływ na prawidłowość rozliczeń VAT.
BCC postuluje, aby resort finansów wskazał w objaśnieniach do SLIM VAT, że od 1 stycznia nabywcy towarów czy usług mają obowiązek pomniejszenia VAT naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym doszło do uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania (ich spełnienia), ale nie wcześniej niż za okres, w którym otrzymali od wystawców faktury korygujące in minus.