Coraz więcej osób marzy o domach, które są nie tylko energooszczędne, lecz także przyjazne środowisku. Drewniane konstrukcje wypełniane tworzywami syntetycznymi czy materiałami kopalnymi trudno jednak uznać za w pełni naturalne rozwiązania. Z tej obserwacji narodził się projekt zespołu dr inż. Waldemara Perdocha z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, który postawił sobie za cel stworzenie materiałów izolacyjnych opartych wyłącznie na surowcach odnawialnych.
– Z jednej strony chcemy oszczędzać energię, a z drugiej żyć w otoczeniu możliwie bliskim naturze, dlatego też podjęliśmy wyzwanie aby opracować rozwiązanie oparte wyłącznie na naturalnych składnikach – wyjaśnia dr Perdoch.
W ramach projektu naukowcy wytworzyli materiały termoizolacyjne z włókien drzewnych, celulozy i słomy zbożowej, spajane przy użyciu naturalnych lepiszczy, w szczególności spoiw wytworzonych na bazie skrobi. Opracowano także innowacyjne rozwiązania wykorzystujące grzybnię jako spoiwo. Efekt? Produkt o parametrach porównywalnych z tradycyjnymi izolacjami, ale bez syntetycznych dodatków, formaldehydu czy izocyjanianów.
Nowe materiały wykazują nie tylko dobre właściwości termoizolacyjne, ale też charakteryzują się odpornością na wodę, grzyby i ogień. To rozwiązanie idealnie wpisuje się w politykę zrównoważonego rozwoju i gospodarki o obiegu zamkniętym.
Projekt nie był dziełem przypadku. Jak podkreśla naukowiec, prace badawcze prowadzone były w ścisłej współpracy z małym, czteroosobowym zespołem, ale też przy wykorzystaniu doświadczeń z innych projektów realizowanych w Polsce i za granicą.
– To był proces ciągłego uczenia się, wymiany wiedzy i testowania koncepcji. Każdy projekt, nawet pozornie niezwiązany, wnosił coś nowego do naszego pomysłu – zaznacza dr Perdoch.
Rezultaty badań mają nie tylko wymiar naukowy. Zespół planuje zgłoszenia patentowe i publikacje w renomowanych czasopismach, ale przede wszystkim liczy na praktyczne wdrożenia. Opracowane materiały mają duży potencjał komercyjny – w Polsce i Europie wciąż brakuje naturalnych, biodegradowalnych izolacji spełniających standardy nowoczesnego budownictwa.
Zakończenie prac nie oznacza końca drogi.
– Ten projekt to tylko kolejny krok. Chcemy dalej rozwijać technologię i szukać możliwości wdrożenia jej na większą skalę – mówi dr Perdoch.
Jeśli te plany się powiodą, wkrótce na rynku mogą pojawić się materiały, które pozwolą budować domy w sposób jeszcze bardziej zrównoważony niż dotychczas.
Projekt finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu LIDER XII (LIDER/25/0119/L-12/20/NCBR/2021).
Wioleta Chorąży