Mija piętnaście lat, odkąd opublikowaliśmy pierwszą edycję rankingu „Gazele Biznesu”. Od tego czasu w gospodarce zmieniło się prawie wszystko. Polska stała się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej, szybko nadrabiając dystans cywilizacyjny, a technologie cyfrowe zrewolucjonizowały warunki prowadzenia biznesu. Zmieniła się także pozycja polskich firm, również małych i średnich, w europejskiej i światowej gospodarce.
Inny świat, inne Gazele
Gazele Biznesu w roku 2000, gdy po raz pierwszy publikowaliśmy ranking, były głównie małymi rodzinnymi firmami, działającymi na rynkach lokalnych i specjalizującymi się w mało zaawansowanych technologicznie produktach lub usługach. Dzisiaj znaczna część Gazel Biznesu to firmy prowadzące bardzo zaawansowaną technologicznie działalność i bez kompleksów radzące sobie na rynkach zagranicznych.
Doskonałym przykładem jest zwycięzca tegorocznego rankingu — firma Decco z Warszawy, która wytwarza i sprzedaje w całej Europie profile z PCV, wykorzystywane przez jej odbiorców do produkcji stolarki budowlanej. Decco nie tylko doskonale radzi sobie z marketingiem na rynkach zagranicznych, ale wciąż prowadzi prace badawcze, udoskonalając swoje produkty. Znakiem zmian zachodzących w sektorze małych i średnich firm jest również
coraz liczniejsza obecność na liście Gazel Biznesu małych i średnich firm z zagranicznym rodowodem. Doskonale ilustruje to czołówka tegorocznego rankingu, w której oprócz wspomnianego Decco znalazły się firmy SPM Poland z Bierunia i Gustav Heess z Warszawy. Pierwsza to operator logistyczny o włoskim rodowodzie, a druga jest polskim przedstawicielstwem liczącej ponad 100 lat niemieckiej firmy handlującej olejami dla przemysłu farmaceutycznego, spożywczego i kosmetycznego.
Kolejną wyraźnie dostrzegalną zmianą, jaka w ostatnich latach zaszła wśród Gazel Biznesu, jest wzrost znaczenia internetu w ich działalności. Jedne wykorzystują sieć do doskonalenia kanałów dystrybucji, a inne przeniosły się do niej zupełnie. Cechą wspólną wszystkich Gazel Biznesu niezależnie od ich specjalności i kraju pochodzenia jest jednak elastyczność w działaniu i nowoczesne zarządzanie.
Rok spokojnego wzrostu
Ranking „Gazele Biznesu 2014” wbrew obawom, które towarzyszyły jej twórcom przed rozpoczęciem prac, okazał się dłuższy od ubiegłorocznego. Przyrost nie jest wielki, ale dowodzi, że mimo okresowego pogorszenia koniunktury w latach 2012-13 małe i średnie firmy potrafiły wypracować znaczące zwyżki obrotów i zysków. Na liście możemy jednak dostrzec stosunkowo niewiele bardzo efektownych osiągnięć. Przykładowo tylko pięciu firmom udało się zwiększyć obroty więcej niż dziesięciokrotnie.
A choć to wyczyn trudny, jednak w latach dobrej koniunktury i optymistycznych nastrojów w rankingu zdarzało się nawet kilkadziesiąt firm, którym udawało się go dokonać. Tym razem widać, że ostrożność w większości firm brała górę nad kawaleryjską fantazją. W przeciwieństwie do lat poprzednich na tegorocznej liście trudno dostrzec wyraźne zwiększenie liczby przedstawicieli jakichś konkretnych branż.
Widać jednak systematyczny wzrost liczby firm wykonujących usługi i produkty zaawansowane technologicznie. Wyraźnie widać także wzmocnienie reprezentacji eksporterów oraz firm wykonujących zlecenia finansowane z budżetu państwa.
Warto jednak wziąć pod uwagę, że 15. wydanie listy powstało na podstawie danych z lat 2011-13, w których na stosunkowo niskim poziomie utrzymywało się spożycie wewnętrzne. Ponieważ jednak w ostatnich miesiącach konsumpcja w Polsce bardzo przyspieszyła, w kolejnej liście można się spodziewać zmian. Ogólnie rzecz biorąc rok był niezły, ale nie obfitował w spektakularne sukcesy. Pozostaje zatem życzyć, aby w kolejnym tych sukcesów było więcej.
Kryteria zakwalifikowania do rankingu „Gazele Biznesu”
Gazelą Biznesu 2014 jest firma, która:
rozpoczęła działalność przed rokiem 2011 i prowadzi ją nieprzerwanie do dziś; w latach 2011-13 ani razu nie odnotowała straty; w latach 2011-13 z roku na rok odnotowywała przyrost sprzedaży; w roku 2011 osiągnęła wartość sprzedaży nie mniejszą niż 3 mln zł i nie większą niż 200 mln zł; przynajmniej od roku 2011 publikowała wyniki finansowe w „Monitorze Polskim B” lub udostępniła je firmie Coface albo redakcji „Pulsu Biznesu”.