52 projekty za prawie 5 mld zł przygotują potężne działki dla inwestorów. Specjalne strefy ekonomiczne zacierają ręce i proszą o więcej.
Takich pieniędzy na przygotowanie działek inwestycyjnych dawno w Polsce nie było. W ramach rządowego Programu Inwestycji Strategicznych samorządy zrealizują 52 projekty za prawie 5 mld zł. Zainwestują głównie w infrastrukturę drogową — to 35 inwestycji za 3,27 mld zł, dziewięć dotyczy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej (koszt to 1,06 mld zł), a osiem elektroenergetycznej i oświetleniowej (ponad 648 mln zł).
Zainteresowanie samorządowców było bardzo duże. 322 jednostki samorządu terytorialnego złożyły 588 wniosków o dofinansowanie w łącznej kwocie 37,1 mld zł — informuje biuro prasowe BGK, który jest operatorem programu.
W przypadku inwestycji, których realizacja trwa do 12 miesięcy, pieniądze są wypłacane w całości po ich zrealizowaniu, a jeśli są dłuższe, są wypłacane w 2-3 transzach po zrealizowaniu kolejnych etapów.
Drogi, parkingi, wiadukty, woda i kanalizacja
Z programu bardzo skorzystają spółki zarządzające specjalnymi strefami ekonomicznymi (SSE). Największymi beneficjentami programu są dolnośląskie samorządy — otrzymały na rozwój stref przemysłowych 1,3 mld zł, a na projekty realizowane we współpracy z Legnicką Specjalną Strefą Ekonomiczną 917 mln zł.
— Gminy Kotla i Głogów otrzymały ponad 350 mln, a podstrefy Miękinia oraz Środa Śląska grubo ponad 280 mln. Wsparcie trafiło również do miasta Legnica — 29,4 mln zł oraz gminy miejskiej Lubin — 250 mln zł na dwa projekty. To kolejne nasze ważne tereny — mówi Przemysław Bożek, prezes Legnickiej SSE.
— Od wielu miesięcy budujemy nową strategię wspierającą powstanie trzech dużych kompleksów inwestycyjnych: w Lubinie, Miękini-Środzie Śląskiej i aglomeracji Głogów. Te tereny są w najbliższej perspektywie bardzo obiecujące, jeśli chodzi o lokowanie tam inwestorów — mówi Ryszard Wawryniewicz, wiceprezes LSSE.
W Katowickiej SSE natomiast powstanie m.in. obwodnica Częstochowy.
— Dziś z firmy Guardian Glass, która jest jednym z wielu inwestorów w mieście, bo działają tu też m.in. Huta Liberty Steel, Walcownia Blach Grubych, Koksownia Częstochowa Nowa czy x-kom, wyjeżdża dziennie około 200 ciężarówek. W Jaworznickim Obszarze Gospodarczym, gdzie ma powstać fabryka elektrycznej Izery, rząd dofinansuje inwestycje w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną i gospodarkę wodami deszczowymi. Na 325 ha podzielonych na 13 pól inwestycyjnych firmy stworzą 12 tys. miejsc pracy. Rządowe wsparcie dostanie też czwarty etap przygotowania terenu inwestycyjnego w Tucznawie — to 252 ha, a na 136 ha siedem firm, w tym SK hi-tech, już buduje zakłady — mówi dr Janusz Michałek, prezes KSSE.
SSE Starachowice złożyła dwa wnioski wspólnie z miastem i powiatem starachowickim oraz miastem Staszów.
— W Staszowskim Obszarze Gospodarczym w Grzybowie otrzymaliśmy 48 mln zł dofinansowania na budowę infrastruktury na 60 ha. W Starachowicach dostaliśmy 102 mln zł na inwestycje w infrastrukturę drogową, budowę parkingu i wiaduktu na 200 ha należących do strefy — mówi Marcin Perz, prezes strefy.
W Starachowicach już został ogłoszony przetarg, a otwarcie ofert odbędzie się 6 lutego. W Staszowie trwają przygotowania do jego ogłoszenia.
Słupska SSE też skorzysta z programu.
— Zakwalifikowane zostały trzy zgłoszone przez samorządy projekty położone na terenach działania Słupskiej SSE: gmina Słupsk w Redzikowie i Wieszynie, miasto Słupsk i gmina miasto Koszalin — mówi Mirosław Kamiński, szef słupskiej strefy.
Gmina Słupsk na infrastrukturę w podstrefach w Redzikowie i Wieszynie dostała 50,3 mln zł, Słupsk na uzbrojenie nowych terenów inwestycyjnych 78,4 mln zł, a Koszalin, również na uzbrojenie terenów, 99,99 mln zł.
— Z naszego obszaru zakwalifikował się projekt gminy Przygodzice w województwie wielkopolskim, która dostała 19,2 mln zł. Nie udało się natomiast Kamiennej Górze – mówi Tadeusz Rycharski, prezes Kamiennogórskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Małej Przedsiębiorczości.
Firmy pytają o działki
W niektórych strefach już widać efekty programu.
— Każda z inwestycji będzie realizowana powyżej roku. Brak jest szczegółowych harmonogramów, ale już sam fakt podjęcia decyzji oraz rozpoczęcia inwestycji przyczynia się do polepszenia ogólnego odbioru wybranych obszarów i powoduje zwiększone zainteresowanie inwestorów — mówi Janusz Michałek.
Podobnie jest w innych strefach.
— W gminie Przygodzice padły pierwsze deklaracje firmy funkcjonującej przy terenach inwestycyjnych. Zaplanowana budowa wiaduktu drogowego z siecią dróg umożliwi lokalnemu przedsiębiorcy dalszą ekspansję — mówi szef kamiennogórskiej strefy.
– Prace budowlane zakończą się w przyszłym roku, ale inwestorzy już się zgłaszają. Większość będzie czekać na uzbrojenie terenów, ale w przypadku jednego inwestora już procedujemy wydanie decyzji o wsparciu. Firma, która jest kontrahentem lokalnej firmy, chce się przenieść i jest gotowa początkowo wykorzystać nieuzbrojoną działkę jako centrum logistyczne — mówi prezes SSE Starachowice.
| Wnioskodawca | Inwestycja | Kwota (mln zł) |
| Gmina miasto Częstochowa | Budowa węzła z nowym przebiegiem DK-46 | 250 |
| Gmina Sławków | Budowa łącznika drogowego między DK-94 a Euroterminalem i stacją PKP LHS w Sławkowie | 250 |
| Miasto Gorzów Wielkopolski | Rozwój terenów inwestycyjnych | 250 |
| Województwo podkarpackie | Budowa drogi wojewódzkiej obsługującej Tarnobrzeską Specjalną Strefę Ekonomiczną i Strategiczny Park Inwestycyjny w Stalowej Woli | 250 |
| Gmina Miękinia | Stworzenie warunków dla rozwoju podstrefy Miękinia w Legnickiej SSE | 245 |
| Gmina Głogów | Budowa i modernizacja infrastruktury drogowej pod strefę przemysłową na terenie gmin Głogów i Kotla | 210 |
| Gmina Stalowa Wola | Zaprojektowanie i budowa dróg gminnych komunikujących istniejącą strefę przemysłową z terenami Strategicznego Parku Inwestycyjnego w Stalowej Woli | 200 |
| Gmina miejska Lubin | Uzbrojenie terenów inwestycyjnych Europarku Lubin w sieci wodno-kanalizacyjne | 180 |
| Gmina Kotla | Budowa i modernizacja infrastruktury wodno-kanalizacyjnej pod strefę przemysłową na terenie gmin Głogów i Kotla | 140 |
| Gmina miasto Jaworzno | Jaworznicki Obszar Gospodarczy – infrastruktura wodno-kanalizacyjna i gospodarka wodami deszczowymi | 100 |
| Powiat starachowicki | Poprawa warunków obsługi SSE Starachowice przez budowę bezkolizyjnego przejazdu drogowego | 100 |
| Gmina miasto Koszalin | Uzbrojenie terenów inwestycyjnych | 99,9 |
| Powiat olkuski | Przebudowa drogi do terenów inwestycyjnych w Bukownie | 98 |
| Gmina Jawor | Budowa/modernizacja infrastruktury drogowej, elektroenergetycznej i wodno-kanalizacyjnej na terenie Dolnośląskiej Strefy Aktywności Gospodarczej | 97,9 |
| Gmina Ząbkowice Śląskie | Strefa inwestycyjna Europark Ząbkowice Śląskie | 94 |
| Powiat krośnieński | Rozwój infrastruktury drogowej na terenach inwestycyjnych | 88,1 |
| Miasto Słupsk | Uzbrojenie terenów inwestycyjnych pod funkcję przemysłową | 78,4 |
| Gmina Jaworzyna Śląska | Rozwój strefy przemysłowej na potrzeby Jaworzyńskiej Strefy Aktywności Gospodarczej | 76,1 |
| Powiat wrocławski | Budowa i przebudowa drogi do podstrefy Wrocław-Kobierzyce | 75,5 |
Największe projekty w strefach
Tego jeszcze nie było
Przedstawiciele stref uważają, że program jest znakomity i nie mogą się go nachwalić.
— Nigdy nie było takiej szansy na zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej. W funduszach unijnych wymagany był dość duży wkład własny, w tym programie to tylko 2 proc. — mówi Marcin Perz.
— Program oceniam pozytywnie ze względu na wysokość dofinansowania — 98 proc. Dotychczas nie było programów, które w takim zakresie finansowały projekty infrastrukturalne. Jest szansa uzbrojenia terenów należących do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Samorządy i spółki zarządzające strefami nie dysponują takimi funduszami, aby realizować inwestycje infrastrukturalne w obcy środek trwały, a rolniczy ośrodek jest mało aktywny — mówi Mirosław Kamiński, który efektów ostatniego naboru spodziewa się za 2-3 lata.
— To historyczne fundusze. Najbliższa dekada w LSSE będzie należała właśnie do terenów, w które zainwestujemy, i będzie o nas bardzo głośno — mówi Przemysław Bożek.
— Program pozwoli zdobyć zarówno nowych inwestorów, jak też pozwoli na reinwestycje istniejących przedsiębiorstw — uważa Tadeusz Rycharski.
— Skala planowanych inwestycji powoduje także, że ich realny obszar oddziaływania jest znacznie większy niż obszar pojedynczych miast czy gmin — mówi Janusz Michałek.
Przykładem jest budowa łącznika drogowego, około 7 km drogi dla tirów, między drogą krajową nr 94 a Euroterminalem i stacją PKP LHS w Sławkowie. Terminal jest ważnym punktem na Jedwabnym Szlaku, a jego rola wzrosła w trakcie wojny w Ukrainie. Nasilenie ruchu wywołało protesty mieszkańców. W Sławkowie mieszka 6,9 tys. osób, a miasto ma na inwestycje 823 tys. zł.
Oby to nie był koniec
Prezesi liczą na kolejne edycje programu.
— Brakuje w Polsce działek z gotową infrastrukturą. Planujemy wspólnie z gminą zainwestować w budowę centrum intermodalnego w Staszowie — mówi Marcin Perz.
— Gdyby program został powtórzony z ukierunkowaniem na tereny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, w krótkim czasie w Polsce mogłyby pojawić się parki przemysłowe o dużych, zwartych obszarach, często poszukiwanych przez inwestorów — mówi Mirosław Kamiński.
