Akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej (SKA) nie musi płacić co miesiąc zaliczek na podatek dochodowy od dywidend wypłacanych mu przez spółkę. Trwający w tej sprawie spór z organami skarbowymi znalazł swoje rozstrzygnięcie w uchwale wydanej niedawno przez Naczelny Sąd Administracyjny w poszerzonym siedmioosobowym składzie. Jak orzekł, przychód (dochód) spółki kapitałowej posiadającej status akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej podlega opodatkowaniu w dniu otrzymania dywidendy wypłaconej akcjonariuszom na podstawie uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku. Jak przypomina kancelaria prawna Hogan Lovells, przepisy podatkowe nakazują wspólnikom spółek osobowych odprowadzanie miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Jednak kwestia opodatkowania akcjonariuszy SKA budzi wątpliwości ze względu na ich specyficzny status, bo w odróżnieniu od pozostałych wspólników spółek osobowych, akcjonariusze otrzymują zysk w związku z posiadaniem akcji w spółce. W konsekwencji, do chwili podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie akcjonariusz nie ma prawa do udziału w zysku spółki. Dlatego nie można w ciągu roku przewidzieć jaki dochód akcjonariuszosiągnie i w efekcie, jakie zaliczki powinien płacić.
Jak wyjaśnia Anna Wysocka, starszy konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC, dla organów podatkowych było oczywiste, że akcjonariusz SKA podlega opodatkowaniu z tytułu posiadanych akcji na zasadach identycznych jak pozostali wspólnicy spółek osobowych. Czyli uzyskiwane przez SKA przychody i koszty powinny być alokowane do akcjonariusza proporcjonalnie do posiadanego udziału. W konsekwencji dochód jest opodatkowany na bieżąco i musi być uwzględniany w miesięcznych zaliczkach na podatek. W rezultacie, wypłacona akcjonariuszowi SKA dywidenda nie podlega już opodatkowaniu. Podobne stanowiskozajmowały sądy. Linię orzeczniczą zmienił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (w 2007 r.) potem także NSA (np. 2009 r.). Wreszcie zapadła uchwała, która ugruntowuje nowy pogląd (uchwała z 16 stycznia 2012 r.). W ocenie ekspertów, ma ona doniosłe znaczenie praktyczne. Kancelaria Hogan Lovells podkreśla przy tym, że co prawda uchwała odnosi się do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT), ale akcjonariusz będący osobą fizyczną także nie powinien płacić zaliczek na podatek dochodowy (PIT) w trakcie trwania roku podatkowego, jeżeli w tym czasie nie otrzyma faktycznie przychodu z SKA.
OKIEM EKSPERTA
Fiskus musi zmienić pogląd
ZBIGNIEW MARCZYK
Counsel w Hogan Lovells
Uchwała NSA miała istotne znaczenie nie tylko dla akcjonariuszy, będących osobami prawnymi (w takiej sprawie została wydana), ale także dla osób fizycznych. Stanowisko NSA powinno się przyczynić do ujednolicenia orzecznictwa sądów administracyjnych w analogicznych sprawach. Z uwagi na rozbieżność pomiędzy uchwałą NSA a jednolitą linią interpretacyjną organów podatkowych, przewidującą obowiązek zapłaty przez akcjonariusza zaliczek na podatek, poglądy władz skarbowych również powinny ulec zmianie. Niewątpliwie uchwała NSA jest korzystna dla akcjonariuszy, którzy, w jej świetle, podlegają opodatkowaniu dopiero w chwili uzyskania zysku z SKA. Wykorzystanie tej formy prawnej pozwala zatem na reinwestowanie nieopodatkowanych zysków osiąganych przez spółkę i odroczenie ich opodatkowania do czasu wypłaty dywidendy. Okoliczność ta powinna przyczynić się do zwiększenia zainteresowania tą formą prawną prowadzenia działalności, które było ograniczone ze względu na istniejące wątpliwości podatkowe.