Gospodarka UE od lat rozwija się w anemicznym tempie, co prowadzi do utraty konkurencyjności względem Stanów Zjednoczonych i dynamicznych gospodarek azjatyckich. Słabo widoczne są zwłaszcza inwestycje w przełomowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja, które będą decydować o globalnej sile gospodarczej w nadchodzących latach.
Europa traci tempo wzrostu i dystans
Olaf Sleijpen uważa, że obecna struktura wydatków unijnych jest archaiczna i nieadekwatna do współczesnych wyzwań. Jego zdaniem budżet UE wciąż koncentruje się na wspieraniu sektorów gospodarki przeszłości, zamiast wspierać nowoczesne obszary o najwyższej wartości dodanej.
Strategiczne inwestycje na razie tylko tłem
Sleijpen wskazuje, że dotacje rolne oraz fundusze spójności pochłaniają łącznie ponad dwie trzecie unijnego budżetu. W tym samym czasie, nakłady na badania i rozwój, transformację klimatyczną, obronność i infrastrukturę transgraniczną pozostają na zbyt niskim poziomie. Taka dystrybucja środków utrudnia budowanie konkurencyjnej i odpornej gospodarki na miarę XXI wieku.
Według decydenta EBC, dodatkowe fundusze europejskie powinny być skierowane właśnie na te strategiczne obszary, ponieważ to one mają potencjał do bezpośredniego zwiększenia konkurencyjności całego bloku.
Infrastruktura transgraniczna motorem gospodarki przyszłości
Kluczowym elementem proponowanego nowego podejścia jest budowa nowoczesnej infrastruktury fizycznej i cyfrowej w wymiarze transgranicznym. Zdaniem Sleijpena, redukcja barier w ramach jednolitego rynku oraz przyspieszenie przepływu kapitału, danych i towarów pobudzi wzrost gospodarczy w całej Unii.
Zasugerował on, że realizacja tak ambitnych projektów mogłaby być finansowana poprzez emisję wspólnego długu, ale wyłącznie pod warunkiem, że nie doprowadzi to do wzrostu ogólnego zadłużenia państw członkowskich i będzie powiązana z jednoczesnym ograniczeniem ich wydatków krajowych.
Ograniczenie pomocy państwa
W ostatnich latach poluzowanie zasad pomocy państwa, mające na celu wsparcie firm w czasie kryzysów, doprowadziło do zakłócenia konkurencji wewnątrz UE. Sleijpen apeluje o przywrócenie rygorystycznego egzekwowania przepisów i dopuszczanie pomocy publicznej tylko w wyjątkowych i jasno uzasadnionych przypadkach. Ma to kluczowe znaczenie dla przywrócenia równych warunków działania dla przedsiębiorstw w całej Unii.