W grupie będzie można sporo oszczędzić na VAT

Prezydent podpisał ustawę naprawiającą Polski Ład. Zawiera ona regulacje o tzw. grupach VAT, na które oczekują firmy powiązane, szukające oszczędności podatkowych. Mimo że przepisy o grupach VAT wejdą w życie 1 stycznia 2023 r., już teraz warto sprawdzić, jakie korzyści mogą uzyskać spółki i rozpocząć przygotowania do utworzenia grupy vatowskiej. Nasi eksperci wskazują też problemy, jakie mogą utrudniać ten proces.

Łatwiej, szybciej, taniej

Tomasz Groszyk, starszy menedżer w Crido, podkreśla, że najważniejszą zaletą grupy VAT będzie jej wpływ na poprawę płynności finansowej spółek powiązanych.

– Najlepiej obrazuje to sytuacja, w której część podmiotów powiązanych jest w pozycji „do zapłaty”, czyli cyklicznie wpłaca podatek VAT do organów podatkowych, w momencie gdy inni członkowie tej samej grupy regularnie są na pozycji „zwrotowej”, tj. występują do fiskusa z wnioskami o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Taki schemat jest charakterystyczny dla grup kapitałowych, w których jedna ze spółek lub kilka z nich odpowiadają za role inwestycyjne, w tym polegające na ponoszeniu nakładów na rozwój nowych technologii i innowacyjność, lub realizują zadania eksportera – zaznacza Tomasz Groszyk.

Dla zobrazowania sytuacji podaje przykład, w którym część spółek powiązanych wpłaca VAT 25 dnia miesiąca (za miesiąc poprzedni).

– Tego dnia spółki łącznie zobowiązane są do wpłaty w wysokości 160 jednostek, zaś jedna ze spółek powiązanych z nimi wykazuje nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym w wysokości 50 i rozpoczyna bieg terminu zwrotu podatku przez organ. Termin ten może trwać 60 lub nawet 180 dni. Tym samym płynność finansowa grupy zostaje zachwiana. Natomiast w sytuacji, gdy spółki te tworzą grupę VAT, efektywna wpłata do organów podatkowych wynosi 110 i nie trzeba oczekiwać na zwrot nadwyżki, co ewidentnie przekłada się na poprawę płynności finansowej grupy VAT – stwierdza Tomasz Groszyk.

Inną korzyścią grup VAT jest wyłączenie transakcji wewnątrzgrupowych z obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności (MPP), ponieważ dostawy towarów i usług w ramach grupy VAT nie podlegają opodatkowaniu.

– Członkowie grupy VAT nie będą mieli „zamrożonych” pieniędzy na rachunku VAT z tytułu transakcji wewnątrzgrupowych. Obecnie podatnicy mają niewątpliwie dość szerokie możliwości dysponowania środkami z rachunku VAT, niemniej w przypadku grupy VAT, dzięki zwolnieniu z obligatoryjnego MPP, możliwości te będą jeszcze większe i dostosowane do potrzeb spółek w grupie – podkreśla ekspert z Crido.

Zauważa, że dodatkowym efektem wyłączenia z opodatkowania transakcji w grupie VAT jest ograniczenie ryzyka podatkowego wynikającego z błędnego stosowania stawek obniżonych lub zwolnień w transakcjach pomiędzy członkami grupy, a więc wystąpienia potencjalnych zaległości podatkowych.

Weź udział w konferencji online “Kodeks Spółek Handlowych”, 21 czerwca 2022 >>

Jak jeden organizm

Zalety i korzyści z tworzenia grup VAT potwierdza Piotr Juszczyk, główny doradca podatkowy w firmie inFakt.

– Grupa będzie traktowana jako jeden podatnik, jej wewnętrzne transakcje nie będą podlegały opodatkowaniu, fakturowaniu czy mechanizmowi podzielonej płatności. Będzie składała jedną wspólną deklarację VAT oraz posiadać jeden rachunek bankowy do obsługi zwrotów VAT i przyjmowania płatności. Dzięki temu członkowie grupy będą mieli mniej pracy związanej z rozliczaniem podatku od towarów i usług – zaznacza Piotr Juszczyk.

Mimo niewątpliwych plusów, grupy VAT mogą generować pewne ryzyko.

– Członkowie grupy będą ponosili solidarną odpowiedzialność za jej zobowiązania nie tylko w czasie, gdy posiada ona status podatnika VAT, ale także po jego utracie. Przepisy wprowadzają też konieczność ustalania proporcji odliczenia VAT w trakcie trwania grupy. Powinna ona bazować na udziale w czynnościach opodatkowanych i nieopodatkowanych oddzielnie każdego z podmiotów wchodzących w skład grupy – mówi Piotr Juszczyk.

Dodaje, że sprawę może komplikować to, że w pewnych sytuacjach może nastąpić zobowiązanie do ustalenia dodatkowej proporcji dla całej grupy VAT.

– Wspominany brak opodatkowania transakcji między podmiotami wchodzącymi w skład grupy nie oznacza, że mogą one nie ewidencjonować tych transakcji. Wręcz przeciwnie, grupa musi prowadzić ewidencję transakcji zachodzących także wewnątrz niej – przypomina Piotr Juszczyk.