Zapowiadany w 2020 r. NCBR Investment Fund ASI (NIF), czyli fundusz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), uaktywnia się na krajowym rynku venture capital (VC). Zarządzany przez Krzysztofa Szuberta (prezes) podmiot podpisał umowy z pierwszymi funduszami partnerskimi - Enea Innowacje, BrigdeOne oraz PGE Ventures. Z kolejnymi prowadzi rozmowy i szuka następnych.
Do podmiotów tych w perspektywie do 2026 r. (z możliwością przedłużenia) trafi łącznie 700 mln zł z zasobów publicznych. Fundusze są zobligowane do podwojenia tej kwoty, co oznacza, że do spółek technologicznych popłynie w sumie 1,4 mld zł. Mechanizm współpracy z inwestycyjnymi partnerami ma być dość elastyczny - wyłonione fundusze na razie nie mają z góry wyznaczonej puli, jaką w ramach swojej działalności przeleją na rynek VC. Każdy zgłoszony projekt będzie odrębnie procedowany w ramach komitetów inwestycyjnych.
NIF wspólnie z funduszami partnerskimi w pojedyncze projekty planuje inwestować od 3-64 mln zł. Szansę na pieniądze na dalszy rozwój i przyspieszone zwiększanie skali działania mają spółki kapitałowe o statusie mikro-, małego lub średniego przedsiębiorstwa, prowadzące działalność od mniej niż siedmiu lat od pierwszej komercyjnej sprzedaży, z wpisanym w swoją działalność komponentem badawczo-rozwojowym.
Wojciech Kamieniecki, dyrektor NCBR, zaznacza, że jednym z celów utworzenia NIF jest wypełnienie luki w systemie finansowania rozwoju innowacji w Polsce. NCBR z jednej strony realizuje tradycyjne, dotacyjne programy wsparcia innowacji, z drugiej posiada np. grupę funduszy z programu BridgeAlfa, których zadaniem jest inwestowanie w rundach pre-seed i seed, czyli najwcześniejszych. BridgeAlfa oferuje start-upom pojedyncze inwestycje o wartości ok. 1 mln zł.
Od dawna natomiast mówi się, że w kraju brakuje kapitału VC dla bardziej rozwiniętych biznesów technologicznych. Dotychczas publiczno-prywatny kapitał w Polsce oferowały im fundusze ze stajni PFR Ventures.
Cele strategiczne funduszy
Enea Innowacje (spółka celowa Grupy Enea o charakterze korporacyjnego funduszu inwestycyjnego) wspólnie z NIF planuje zainwestować w sumie w kilkanaście spółek. Jest gotowa dokładać do rundy inwestycyjnej do 5 mln zł. Argumentem za przystąpieniem do programu było zmniejszenie ryzyka finansowego związanego z inwestowaniem w nowatorskie, technologiczne start-upy.
BrigdeOne skupi się na innowacjach produktowych o potencjale globalnego skalowania. Fundusz deklaruje aktywne zaangażowanie w ich tworzeniu i komercjalizacji, a także w działalności operacyjnej spółki, np. poprzez brakujące kompetencje w zarządach spółek. Inwestycje PGE Ventures będą natomiast zgodne ze strategią rozwoju obieraną przez PGE, do której fundusz przynależy.
Wyjście z inwestycji poprzez giełdę
Przewodniczącym komitetu inwestycyjnego NIF został Marek Dietl, prezes Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Liczy na zacieśnienie współpracy giełdy z inwestorami VC.
- Giełdy obecnie żywią się tym, że fundusze VC wychodzą ze swoich inwestycji poprzez rynki publiczne - dwadzieścia parę procent wyjść następuje poprzez giełdę, na rynku amerykańskim 3/4 przychodów inwestycyjnych funduszy VC pochodzi z IPO. A polski rynek VC zrobił w ostatnich latach ogromny skok i niezwykle mocno się rozwinął – powiedział Marek Dietl.