Bieg Wazów - 90 km szlakiem wielkiej ucieczki

Marcin DobrowolskiMarcin Dobrowolski
opublikowano: 2017-03-03 10:35
zaktualizowano: 2017-03-03 10:39

Największy, najstarszy, najliczniejszy - impreza narciarstwa biegowego rozgrywana corocznie na dystansie z Sälen do Mora w Szwecji stanowi nie lada wyzwanie nawet dla współczesnych sportowców. Możemy sobie tylko wyobrazić czym była pół tysiąca temu, kiedy jej szlakiem uciekał korpulentny Gustaw Waza, założyciel wielkiej dynastii.

Od 1397 roku Szwecja, Dania i Norwegia (a więc również należące do nich Finlandia, Islandia i Grenlandia) połączone były unią kalmarską.

Gustaw I Waza, król Szwecji, na portrecie z około 1550 roku.
Gustaw I Waza, król Szwecji, na portrecie z około 1550 roku.

Nota bene, jej pierwszym władcą był spokrewniony z Piastami Eryk Pomorski z dynastii Gryfitów. Zgodnie z ustalonymi przepisami, władcę mieli wybierać przedstawiciele wszystkich trzech królestw, z zastrzeżeniem pierwszeństwa w przypadku istnienia męskiego potomka zmarłego monarchy. Oprócz unii personalnej łączyła je również wspólna polityka zagraniczna i choć w teorii wszystkie podmioty były sobie równe, to z czasem Dania przyjęła rolę dominującą zaburzając ustaloną wcześniej harmonię.

W Szwecji zrodziła się opozycja przeciw Duńczykom i królowi Unii, którym od 1513 roku był Chrystian II. Władca ten zaprosił w 1520 roku swoich oponentów do Sztokholmu na pojednawczą ucztę, gdzie jednak zgotował im przyjęcie godne "Gry o Tron". Niemal wszyscy uczestnicy spotkania, przedstawiciele starych bogatych rodów, zostali wymordowani. Z wydarzenia, znanego pod nazwą "krwawa łaźnia sztokholmska", udało się uciec Gustawowi Wazie, synowi jednego z zabitych. 

Gustaw Ericsson Waza uciekł z miasta na prowincję. Najpierw do miejscowości Mora w prowincji Dalarna starał się przekonać miejscową ludność do buntu, jednak wobec odmowy wyruszył dalej. Na nartach ruszył w kierunku Norwegii,ale w okolicach Sälen doścignęła go grupa narciarzy, którzy poinformowali go, że mieszkańcy Mory zmienili zdanie i poprosili go o poprowadzenie buntu. Już w 1521 r. wybuchło powstanie przeciw Duńczykom, wywołane głównie przez chłopów i górników. Po usunięciu wojsk duńskich w 1523 roku Gustaw Waza został wybrany na króla Szwecji, po czym ogłosił wyjście kraju ze struktur unii kalmarskiej.

Bieg Wazów rozgrywany jest od 1922 roku, na pamiątkę ucieczki Gustawa przed siepaczami króla Chrystiana. Choć lepiej byłoby powiedzieć, że jest to pamiątka jego powrotu, bo prowadzi z Sälen do Mora. Jest to najliczniejszy, najstarszy i najpopularniejszy bieg narciarski. Co roku na dystansie 90 km ściga się kilkanaście tysięcy zawodników. 

W tegorocznym Biegu bierze również udział ekipa Bonnier Business Polska.