Branża tytoniowa odgrywa znaczącą rolę w polskiej gospodarce, co potwierdza najnowszy raport „Wpływ produkcji wyrobów tytoniowych na polską gospodarkę” opracowany przez ekonomistów z Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych (CASE). Zgodnie z analizą w 2023 r. wpływy podatkowe z sektora tytoniowego wyniosły 38,6 mld zł, co stanowi 8 proc. całkowitych dochodów budżetowych. Polska pozostaje niekwestionowanym liderem w produkcji wyrobów tytoniowych w Unii Europejskiej, odpowiadając za 39 proc. wspólnotowego rynku i wyprzedzając takie kraje jak Niemcy czy Rumunia.
Silna pozycja Polski w UE
Nasz kraj utrzymuje dominację zarówno pod względem wielkości produkcji sprzedanej, jak i eksportu. Aż 85 proc. wyprodukowanych w Polsce papierosów trafia na rynki zagraniczne, a łączna wartość eksportu wyrobów tytoniowych i surowca w 2023 r. wyniosła 24,7 mld zł, co oznacza wzrost o 26 proc. rok do roku. Warto zauważyć, że Polska zajmuje trzecie miejsce w UE pod względem produkcji surowca tytoniowego, z 18,1-procentowym udziałem, ustępując jedynie Włochom i Hiszpanii.
Inwestycje i miejsca pracy
Raport CASE wskazuje na dynamiczny rozwój inwestycji w sektorze. W 2023 r. ich wartość przekroczyła 900 mln zł, co oznacza wzrost o 171 proc. w porównaniu do roku poprzedniego. Największy nacisk położono na rozwój nowoczesnych technologii, w tym produkcję wyrobów nowatorskich oraz tworzenie centrów usług wspólnych wspierających dystrybucję. W całym sektorze tytoniowym oraz jego otoczeniu pracuje 29 tys. osób w przeliczeniu na pełne etaty, a praca około 560 tys. osób jest związana pośrednio lub bezpośrednio z sektorem tytoniowym.
Wpływy do budżetu i wyzwania
Wyroby tytoniowe pozostają istotnym źródłem wpływów podatkowych. W 2023 r. podatki akcyzowe i VAT od sprzedaży wyrobów tytoniowych przyniosły budżetowi 37,8 mld zł. To 8 proc. dochodów podatkowych państwa.
Scenariusze na przyszłość – wzrost czy regres?
Przyszłość sektora tytoniowego według ekspertów CASE zależy od szeregu czynników. W scenariuszu optymistycznym, przy kontynuacji inwestycji i rozwoju nowoczesnych wyrobów, wartość dodana generowana przez sektor może wzrosnąć o 40 proc. Z kolei w scenariuszu negatywnym, związanym z dalszymi wzrostami obciążeń podatkowych i nowych regulacji, znaczenie sektora w gospodarce może się zmniejszyć o podobną skalę.
Przyszłość branży kształtować będą nadchodzące zmiany legislacyjne. Najważniejsze z nich to planowane podwyżki akcyzy w latach 2025-2027, które mogą podnieść ceny papierosów o 61 proc. do 2027 r. w porównaniu z 2023 r. Dodatkowym wyzwaniem może być wprowadzenie nowych opłat na e-papierosy jednorazowe oraz akcyzy na urządzenia do używania wyrobów nowatorskich.
Przyszłość sektora
Jakie są realne perspektywy dla polskiego sektora tytoniowego? Czy wzrost obciążeń podatkowych zahamuje inwestycje, a może rozwój nowoczesnych wyrobów otworzy nowe szanse? Na te pytania odpowiedzą eksperci podczas debaty organizowanej przez Puls Biznesu, która odbędzie się w styczniu. Wydarzenie będzie okazją do dyskusji o wyzwaniach, przed którymi stoi branża tytoniowa oraz jej roli w polskiej gospodarce.
Zapraszamy do śledzenia debaty na pb.pl oraz udziału w dyskusji o przyszłości ważnej gałęzi przemysłu w Polsce.