W lipcu ubiegłego roku została ogłoszona inicjatywa powołania NATO Innovation Fund, funduszu inwestycyjnego o kapitalizacji 1 mld EUR z przeznaczeniem na finansowanie rozwoju technologii o podwójnym zastosowaniu: cywilnym i wojskowym. W przedsięwzięciu partycypują 23 państwa Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, w tym Polska. W Warszawie uruchomione zostało jedno z trzech biur funduszu.
Teraz NATO Innovation Fund przystąpił do kolejnego etapu działania — zgromadzony kapitał przekazuje wybranym zespołom inwestycyjnym. Jednym z pierwszych, do którego trafiły pieniądze, jest polski OTB Ventures, aktywny na krajowym i międzynarodowym rynku venture capital (VC) od wielu lat (wartość inwestycji nie została ujawniona).
Fundusz po drugim, finalnym closingu — zrealizowanym właśnie z udziałem NATO Innovation Fund — zwiększył kapitalizację swojego OTB Fund II do 185 mln USD (blisko 740 mln zł). To plasuje go na szczycie krajowych funduszy VC.
NATO Innovation Fund jak komercyjny inwestor
Wchodząc do sektora VC, NATO przyjęło reguły gry wypracowane przez branżę. Za ideą zwiększenia transferu nowych cywilnych technologii do sektora obronności idzie również biznes.
— NATO Innovation Fund działa jak w pełni komercyjny inwestor. Wymagania funduszu były zbieżne z tymi, jakie mają najbardziej profesjonalni inwestorzy instytucjonalni czy tzw. funds-of-funds — proces due diligence, przez który musieliśmy przejść, był wyjątkowo głęboki. Traktujemy tę inwestycję jako znak jakości dla OTB Ventures — mówi Adam Niewiński, współzałożyciel i partner zarządzający OTB Ventures.
Poznaj program warsztatu online "Alternatywne Spółki Inwestycyjne (ASI) - studium przypadku" >>
— OTB Ventures i NATO Innovation Fund dzielą pasję do technologii i start-upów z sektora deep tech. Chcemy wspierać ambitnych przedsiębiorców w celu zapewnienia bezpiecznej przyszłości miliardom obywateli sojuszu. NATO Innovation Fund koncentruje uwagę na projektach na styku deep tech, obronności i bezpieczeństwa w takich obszarach jak energetyka, komputery kwantowe, klimat czy biotechnologia. Inwestycje OTB Ventures w technologiczne spółki są w pełni zgodne z naszą misją — dodaje Andrea Traversone, partner zarządzający NATO Innovation Fund.
Cieszy mnie, że w mniej niż rok po ogłoszeniu inwestycji PFR Ventures w NATO Innovation Fund obserwujemy konkretne działania zespołu zarządzającego na polskim rynku. Teraz mówimy o inwestycji w największy polski fundusz z silnym komponentem deep tech. Spodziewam się, że wkrótce usłyszymy też o pierwszych inwestycjach w spółki z naszego regionu.
Rozwój projektów z potencjałem podwójnego zastosowania jest dla Polski bardzo istotny. Jestem pozytywnie zaskoczony tempem i jakością prac, jakie podejmują krajowe instytucje w celu wspierania adaptacji tego typu technologii w Polsce. Dobrym sygnałem jest też włączenie krakowskiego akceleratora innowacji obronnych do NATO-wskiej sieci DIANA.
Fundusz inwestuje w projekty deep tech
OTB Ventures specjalizuje się w inwestowaniu w deeptechowe start-upy. Stawia na spółki, które kreują nowe rozwiązania w obszarze automatyzacji, sztucznej inteligencji, technologii kosmicznych, sektora fintechowego, cyberbezpieczeństwa itd.
— Do 10 proc. łącznego kapitału zgromadzonego w funduszu OTB Fund II planujemy przeznaczyć na wczesne inwestycje typu late-seed i zrealizować 17-20 transakcji na etapie rundy A. Większość pieniędzy z naszego funduszu jest przeznaczona na inwestycje follow-on, czyli dla najlepszych spółek portfelowych — mówi Marcin Hejka, współzałożyciel i partner zarządzający OTB Ventures.
Wyjaśnia, że współpraca z NATO Innovation Fund nie oznacza, że OTB Ventures zmienia profil działalności i będzie inwestować w technologie czysto militarne czy obronne.
— Szukamy spółek rozwijających technologie do zastosowań cywilnych. Zakładamy natomiast, że część z nich znajdzie zastosowanie także w obronności. Nowoczesny system odporności państwa w coraz większym stopniu będzie zależał od technologii space tech, cybersecurity, sztucznej inteligencji, w które od lat inwestujemy — wyjaśnia Marcin Hejka.
OTB Ventures latami budował doświadczenie
OTB Fund II swój pierwszy closing zrealizował jeszcze pod koniec 2022 r. Wówczas zebrał 140 mln EUR, pieniądze pozyskał m.in. z programu InvestEU Komisji Europejskiej i grupy Europejskiego Banku Inwestycyjnego. W międzyczasie dołączali kolejni inwestorzy. Na liście finansujących całe przedsięwzięcie widnieją także m.in.: Isomer Capital, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, TDJ Ventures, Marcin Żukowski, współzałożyciel Snowflake, oraz OnDean, fundusz założyciela Relativity.
Inwestorzy nie próżnowali przez półtora roku — w ramach funduszu OTB Fund II zainwestowali już w dziewięć spółek i pracują nad kolejnymi potencjalnymi transakcjami.
Marka OTB Ventures (Outside The Box) na rynku pojawiła się w 2017 r. Wówczas powstał pierwszy fundusz — OTB Fund I inwestujący w start-upy deep tech na wczesnym etapie wzrostu (runda A). Zainwestował np. w Iceye, Hydrosat, Silent Eight. Zrealizował dwa duże exity: w 2020 r. spółka portfelowa BabbleLabs, wykorzystująca sztuczną inteligencję do poprawy mowy i redukcji szumów, została kupiona przez Cisco, a dwa lata później Minit, specjalizujący się w technologii automatycznego odkrywania i analizy procesów, trafił do Microsoftu.
NATO Innovation Fund dysponuje 1 mld EUR na inwestycje, które będą realizowane za pośrednictwem wybranych funduszy venture capital. Finalnie pieniądze trafią do spółek pracujących nad innowacyjnymi rozwiązaniami technologicznymi o podwójnym zastosowaniu: cywilnym i wojskowym. Finansowanie pochodzi od 13 krajów członkowskich NATO. Polski udział finansowy (42 mln EUR) został przekazany przez PFR Ventures, czyli inwestycyjne ramię Polskiego Funduszu Rozwoju.
W funduszu partycypują głównie te kraje, które nie posiadają (jak np. USA, Kanada czy Francja) własnych podmiotów venture capital finansujących rozwój technologii możliwych do zastosowania w obszarze obronności.
NATO Innovation Fund jest zarządzany przez zespół posiadający doświadczenie w inwestowaniu w spółki technologiczne. Fundusz ma trzy biura — w Amsterdamie (siedziba główna), Londynie i Warszawie.
NATO wspiera rozwój technologii podwójnego zastosowania także w programie Defence Innovation Accelerator for the North Atlantic (DIANA), w ramach którego tworzona jest międzynarodowa sieć akceleratorów innowacji obronnych. W marcu 2024 r. utworzony został polski oddział — Krakow DIANA Accelerator. Wspólnie prowadzą go Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie i Krakowski Park Technologiczny. Zakwalifikowane do akceleracji start-upy otrzymają wsparcie finansowe, szkoleniowe i mentoringowe, a także dostęp do inwestorów i przedstawicieli przemysłu.