W ubiegłym roku branża fuzji i przejęć wyraźnie zwolniła — wartość transakcji spadła o połowę w porównaniu ze spektakularnym 2011 r., do 30,1 mld zł. Wyjątkiem było kilka spektakularnych transakcji — choćby przejęcie Eko Holdingu przez Advent International i sprzedaż przez Mid Europę Lux Medu, za co oba fundusze otrzymały wczoraj nagrodę w ramach organizowanego przez „Puls Biznesu” X Forum Private Equity & Venture Capital. 2013 r. też nie zapowiada sie rewelacyjnie. Na razie panuje nastrój feryjno-wakacyjny.
— Rok 2012 można określić jako średni. Rynek nieprędko dojdzie do poziomu z 2011 r. — rekordowy ze względu na jednorazową transakcję sprzedaży Polkomtela. 2013 r. powinien być podobny do poprzedniego, z dominacją średnich transakcji (50-500 mln EUR), przy czym kontynuacja spowolnienia gospodarki oczekiwanego w pierwszym półroczu może pogorszyć nastroje i chęć do przejęć — mówi Jacek Chwedoruk, zarządzający warszawskim biurem Rothschild.
— Ten rok nie będzie lepszy. Spodziewam się, że pojawią się firmy w kłopotach, ale one nas nie interesują, bo rzadko która przekracza nasz próg inwestycyjny — 100 mln EUR. Giełda i inwestorzy prywatni raczej nie stworzą zbyt dużo okazji do zakupów w czasach niepewności gospodarczej. Źródłem podaży spółek mogą być inne fundusze, ale tego typu inwestycje nie należą do naszych ulubionych — mówi Piotr Czapski, partner funduszu EQT.
Gorzej z gospodarką
W USA można już było zaobserwować odbicie w sektorze przejęć i akwizycji w końcu ubiegłego roku. W Europie Zachodniej również są sektory, takie jak nowoczesne technologie, które zapowiadają się obiecująco. Poprawa koniunktury następuje najpierw w USA, potem w Europie Zachodniej, a dopiero później dociera do Polski.
Dwie trzecie przedstawicieli branży private equity z Europy Środkowej spodziewa się pogorszenia warunków ekonomicznych w pierwszym półroczu tego roku, co może powodować spadek liczby transakcji — wynika z badania Deloitte „Central Europe Private Equity Confidence Survey”. Wszyscy liczą na odbicie w drugiej połowie roku.
Zyskają najlepsi
Inwestorzy finansowi spodziewają się transakcji w obszarze handlu detalicznego — szczególnie ze strony Adventu i Mid Europy próbujących powiększyć skalę swoich sieci. Finansiści liczą też, że Emperia będzie po raz kolejny próbowała sprzedać Stokrotkę. Nadzieje wiążą też z energetyką — mowa głównie o Enerdze i Enei, ale też farmach wiatrowych (zaawansowana jest sprzedaż wycenianego na 1 mld zł DONG). Sprzedaż Lux Medu podgrzała koniunkturę w sektorze medycznym, w którym sporo może się dziać nie tylko w usługach, bo na sprzedaż przeznaczonych jest ponad 100 szpitali powiatowych.
Jedną z największych tegorocznych transakcji może być przejęcie części Aliora przez inwestora branżowego. W decydującą fazę wchodzi też sprzedaż należącego do PKO BP eService. Ciekawa będzie też sprzedaż Wirtualnej Polski, choć w gronie potencjalnych kupców trudno wskazać kogoś poza kilkoma inwestorami branżowymi. Wiele może się również dziać w sektorze spożywczym.
— W szczególności w czasach trudnych i niepewnych średniacy i słabeusze nie zainteresują private equity, nawet przy bardzo atrakcyjnych cenach. Fundusze są natomiast gotowe składać bardzo konkurencyjne oferty, nierzadko wyższe od inwestorów branżowych, jeśli mają do czynienia z aktywami o bardzo dobrych i perspektywicznych wynikach lub z wyraźną przewagą konkurencyjną — mówi Krzysztof Klamut, partner w KPMG.
— Aktywnie podchodzimy do rynku. Jestem przekonana, że także ten rok będzie dla nas bardzo dobry — mówi Monika Morali-Efinowicz z Advent International.
Laureaci nagród X Forum Private Equity & Venture Capital
Przejęcie roku
Advent International za przejęcie Eko Holdingu
MONIKA MORALI-EFINOWICZ
dyrektor zarządzająca
Kapituła doceniła zwycięstwo w spektakularnej licytacji notowanej na giełdzie sieci supermarketów. Advent reagował szybko na agresywne zagrania konkurenta i konsekwentnie realizował plan przejęcia spółki za 293 mln zł. W efekcie na transakcji zarobił nie tylko główny akcjonariusz, ale również inwestorzy finansowi i drobni gracze giełdowi. Kapituła uznała, że transakcja miała istotny wkład w promocję i rozwój rynku kapitałowego. W gronie nominowanych była także inwestycja PineBridge, który zawiązał joint venture z Integerem, oraz wejście Penty Investments do NFI Empik Media & Fashion.
Wyjście roku
Mid Europa Partners za sprzedaż Lux Medu
PAWEŁ PADUSIŃSKI,
dyrektor
Kapituła uznała, że było to najbardziej spektakularne wyjście z inwestycji w 2012 r. Fundusz zainwestował w medyczną sieć w lipcu 2007 r. Następnie w ciągu kilku miesięcy przejął kilku innych graczy, budując największą prywatną grupę medyczną w kraju. W trwającym kilka miesięcy procesie fundusz przyciągnął zagranicznego inwestora branżowego — Bupę — który wyłożył 1,6 mld zł, znacząco przebijając pozostałe oferty. Wycena Lux Medu na czternastokrotność zysku EBITDA spowodowała wzrost wartości innych spółek z branży. Bardzo pozytywnie kapituła oceniła też sprzedaż Zelmera przez Enterprise Investors grupie Bosch Siemens. Funduszowi udało się znaleźć inwestora i uzyskać dobrą wycenę dla spółki z branży, która nie należy do najbardziej pożądanych. Na uznanie zasługuje także transparentność procesu.
Najaktywniejszy fundusz
Enterprise Investors
JACEK SIWICKI
członek rady dyrektorów
W tej kategorii obrady kapituły były najbardziej burzliwe. Wśród nominowanych znalazły się Abris Capital, Advent International, Enterprise Investors, MidEuropa Partners oraz Value4Capital. Na krótką listę trafił Enterprise Investors, który oprócz sukcesu przy sprzedaży Zelmera może pochwalić się inwestycjami w Centrum Diagnostyki i Terapii Onkologicznej w Katowicach, BL Stream — twórcę oprogramowania, United Oilfield Services — spółkę usługową z sektora naftowo-gazowego, i Vento — firmę budującą farmy wiatrowe. Ponadto za pośrednictwem spółki portfelowej fundusz konsolidował branżę detaliczną w Rumunii, przejmując sieć Al Comsib. Finałowym rywalem Enterprise Investors był fundusz MidEuropa Partners, który sprzedał Lux Med, kupił sieć diagnostyczną Alpha Medical, czeskiego producenta suplementów diety Walmark, oraz stoczył zwycięski bój o Eko Holding. Ostatecznie kapituła przyznała palmę pierwszeństwa Enterprise Investors, doceniając szerokie spektrum działalności funduszu w 2012 r. i ponad 20-letni wkład w rozwój rynku private equity w Polsce.
Kapituła: Krzysztof Walenczak, dyrektor generalny Societe Generale Corporate &Investment Banking Krzysztof Opawski, partner Saski Partners Paweł Rymarz, partner zarządzający Weil, Gotshal & Manges Jarosław Iwanicki, partner Allen & Overy Paweł Tomczuk, dyrektor zarządzający Ciszewski MSL Financial Communications Grzegorz Nawacki, zastępca redaktora naczelnego „Pulsu Biznesu”