W ostatnim odcinku naszego cyklu dr Sylwiusz Retowski, ekspert w zakresie psychologii pracy i organizacji, pisze o tym jak rozpoznać wypalenie zawodowe.
Jak rozpoznać zawodowe wypalenie?
Wypalenie zawodowe jest zjawiskiem, które zauważono po raz pierwszy w Stanach Zjednoczonych w latach 70-tych. Od tej pory setki naukowców na całym świecie zajmują się wyjaśnianiem jego przyczyn oraz odkrywaniem konsekwencji osobistych i organizacyjnych.
Spróbujmy na początek określić to, z czym łatwo pomylić wypalenie zawodowe. Wiele osób gdy odczuwa zmęczenie spowodowane pracą mówi – jestem wypalony. Zmęczenie pracą, powszechnie odczuwane pod koniec tygodnia charakteryzuje się jednak tym, że dosyć łatwo ustępuje, gdy pozwolimy sobie na trochę wypoczynku. Wystarczy dobrze spędzony weekend, a zmęczenie znika. Pamiętać należy, że jeden z głównych objawów wypalenia zawodowego - poczucie wyczerpania emocjonalnego nie ustępuje nawet wtedy, gdy wracamy do pracy po dłuższym urlopie. Oznacza to, że chroniczne poczucie zmęczenia i wyczerpania wykonywaną pracą jest ważnym sygnałem alarmowym.
Inną ważną kwestią jest odczuwanie braku satysfakcji z pracy, poczucie braku dokonań zawodowych. Badania wskazują, że jest to istotny składnik wypalenia, jednak nie każdy brak zawodowej satysfakcji należy w ten sposób interpretować. Zawsze warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czy brak satysfakcji pojawił się u mnie ostatnio, w jakimś określonym okresie czasu, np. od pół roku? A może praca, którą wykonuję nigdy nie dawała mi satysfakcji? Jest to ważna kwestia, gdyż o wypaleniu zawodowym możemy mówić jedynie wtedy, gdy w przeszłości byliśmy zaangażowanymi i usatysfakcjonowanymi pracownikami i w pewnym momencie zauważamy niekorzystne zmiany.
Inaczej mówiąc, wypalenia zawodowego może doświadczać jedynie osoba, która kiedyś była „zapalona” do pracy. Chroniczny brak satysfakcji zawodowej może po prostu oznaczać, że wybraliśmy nieodpowiedni dla siebie zawód, albo pracujemy w nieodpowiedniej organizacji (firmie, instytucji).
Ważną „składową” wypalenia zawodowego jest nieodpowiedni sposób traktowania ludzi, najczęściej klientów bądź pracowników, z którymi współpracujemy. Jednak ten element własnego zachowania jest relatywnie trudno samemu rozpoznać, pomocne tu mogą być raczej informacje zwrotne od innych ludzi z naszego miejsca pracy.
Dr Sylwiusz Retowski, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej
O cyklu "Rozkręć swoją karierę"
To wakacyjny cykl komentarzy ekspertów z różnych firm i instytucji, których pytamy o ważne kwestie związane z zarządzaniem karierą. Szukamy impulsów, które mogą pomóc w rozwoju osobistym i zawodowym oraz inspirować do dalszej pracy nad sobą. Śledź razem z nami kolejne odcinki i dowiedz się, jak "rozkręcić" karierę.