Dla firm funkcjonujących na polskim rynku kryptowalut oznacza to jedno: konieczność pilnego dostosowania systemów do nowych, rygorystycznych wymogów raportowania.
Czym dokładnie jest dyrektywa DAC8?
Mówiąc najprościej, DAC8 nie ustanawia nowego podatku, lecz rozszerza zakres istniejących obowiązków raportowych. To ósma nowelizacja Dyrektywy o Współpracy Administracyjnej (DAC), która wprowadza automatyczną wymianę informacji podatkowych między krajami UE w odniesieniu do kryptoaktywów i pieniądza elektronicznego.
Dotychczas organy podatkowe (w Polsce – Krajowa Administracja Skarbowa) miały ograniczony wgląd w transakcje cyfrowe, szczególnie te transgraniczne. Taka luka umożliwiała części inwestorom unikanie opodatkowania. Dyrektywa DAC8 ma tę lukę zamknąć, zapewniając administracjom skarbowym pełniejszy obraz dochodów obywateli UE z aktywów cyfrowych – niezależnie od tego, w jakim kraju Unii są one przechowywane lub transferowane.
Kogo dotkną nowe obowiązki?
Kluczowe jest zrozumienie, kogo dyrektywa uznaje za „dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów” (CASP) oraz za operatora pieniądza elektronicznego. Obowiązki raportowe nie ograniczą się wyłącznie do giełd kryptowalut.
Nowe przepisy obejmą szerokie spektrum podmiotów:
giełdy kryptowalut i kantory,
operatorów portfeli cyfrowych (e-walletów),
brokerów i pośredników w handlu kryptoaktywami,
instytucje oferujące pieniądz elektroniczny (e-money).
Co istotne, dyrektywa ma charakter globalny – obowiązek raportowania dotyczy wszystkich operatorów obsługujących klientów z UE, nawet jeśli sam operator ma siedzibę poza Unią.
Jakie dane trafią do KAS?
Operatorzy (CASP) będą zobowiązani do zbierania, weryfikowania i automatycznego przekazywania organom podatkowym szczegółowych danych o swoich użytkownikach. Zakres raportowania będzie szeroki i obejmie m.in.:
pełne dane identyfikacyjne użytkownika (imię, nazwisko, adres, NIP/PESEL),
szczegóły dotyczące każdej transakcji (data, rodzaj aktywa, wartość),
informacje o transferach (w tym adresy portfeli docelowych).
W praktyce oznacza to, że polski fiskus otrzyma kompletny raport o zyskach (i stratach) każdego polskiego rezydenta podatkowego z tytułu obrotu kryptoaktywami, co znacząco ułatwi egzekwowanie podatku od zysków kapitałowych.
Jak DAC8 zmieni codzienność inwestorów?
Z perspektywy inwestorów dyrektywa DAC8 oznacza przede wszystkim znaczące ograniczenie anonimowości na rynku kryptoaktywów. Transakcje realizowane na giełdach, w kantorach czy poprzez zagraniczne platformy będą automatycznie raportowane do właściwych organów podatkowych, co zwiększy przejrzystość i pozwoli administracji łatwo identyfikować ewentualne rozbieżności w rozliczeniach.
W praktyce wymusza to bardziej uporządkowane podejście do dokumentacji, archiwizacji historii operacji oraz dbałość o pełne i prawidłowe deklaracje podatkowe. Choć dyrektywa nie wprowadza nowych podatków, skutecznie uszczelnia system raportowania, eliminując dotychczasowe luki informacyjne. Warto więc zapoznać się z pogłębioną analizą dyrektywy DAC8, która pomaga lepiej zrozumieć potencjalne ryzyka i korzyści dla inwestorów oraz wskazuje, jak przygotować się do nadchodzących zmian.
Implementacja przepisów do polskiego prawa ma nastąpić do końca 2025 r., a pierwsze raporty zostaną złożone już na początku 2027 roku. To dobry moment, by uporządkować dokumentację i przygotować się na pełną transparentność danych inwestycyjnych w najbliższych latach.