Innowacje są jedną z największych sił napędowych gospodarki. Te, które bazują na zaawansowanych technologiach, rozwiązują istotne problemy m.in. w sektorach zdrowia i środowiska. Eksperci zwracają uwagę, że innowacyjność jest kluczowym kryterium oceny projektów zgłaszanych do krajowych i międzynarodowych konkursów dotacyjnych.
Nowy proces biznesowy
Szymon Łokaj, partner w Grupie Innology, wyjaśnia, że innowacjami są nowe lub ulepszone produkty albo procesy biznesowe. Jak dodaje, powinny one znacząco różnić się od rozwiązań już istniejących na rynku i odpowiadać na jego potrzeby. Ważny jest również stopień ich nowatorstwa.
– Tak zwane radykalne innowacje na nowo definiują rynki. Zastępują wcześniej stosowane technologie. Natomiast tzw. stopniowe innowacje prowadzą do ulepszeń w już istniejących produktach i procesach. Innowacyjność należy rozpatrywać także z punktu widzenia zasięgu oddziaływania – pod tym względem rozwiązania mogą być nowatorskie w skali przedsiębiorstwa lub świata – wyjaśnia Szymon Łokaj.
Zauważa ponadto, że wymagane przez instytucje rozdzielające fundusze stopień i skala innowacyjności projektów zależą od konkretnego konkursu dotacyjnego. W przypadku naborów organizowanych w programach Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki oraz przeznaczonych dla przedsiębiorców w regionach wystarczy, że przedsięwzięcia będą nowatorskie w skali kraju.
– Innowacje, nawet te stopniowe, mają duży wpływ na działanie przedsiębiorstwa lub rynku i powodują zmianę zachowań klientów. Aby określić skalę tej zmiany, należy zdefiniować funkcjonalności lub cechy danego rozwiązania. Poprawa jego parametrów wobec rozwiązań już istniejących na danym rynku musi przynieść społeczne i rynkowe korzyści grupie docelowej i powodować zmianę ich zachowań – tłumaczy Szymon Łokaj.
Wiodąca pozycja rynkowa
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku takich programów jak Horyzont Europa. W jego przypadku dotacje są rozdzielane przez Komisję Europejską na tzw. radykalne innowacje, czyli przełomowe rozwiązania.
- Tworzenie przełomowych innowacji często jest związane z koniecznością wprowadzania w przedsiębiorstwie nowego modelu biznesowego lub rewolucyjnej technologii. Przełomowość jest jedną z kluczowych cech charakteryzujących tzw. głębokie technologie, czyli deep-tech – podkreśla Jakub Żbikowski, ekspert ds. programów międzynarodowych w Grupie Innology.
Czym różnią się one od innych, “nieprzełomowych” rozwiązań?
– Wymykają się rutynowemu podejściu do prac B+R, wymagają nowatorskich metodologii badawczych i mają interdyscyplinarny charakter. Są odpowiedzią na najważniejsze wyzwania naszych czasów, a ponadto mają potencjał do zakłócenia i transformacji już istniejących branż i rynków. Cechuje je również wydłużony czas rozwoju, walidacji i komercjalizacji tych technologii – wylicza Jakub Żbikowski.
Podkreśla, że tzw. radykalne innowacje są chętnie dotowane zarówno przez instytucje publiczne, jak i przedstawicieli kapitału prywatnego.
– Programy dotacyjne to zastrzyk kapitału pokrywający ryzyko tych projektów. Są one istotną zachętą dla firm, szczególnie start-upów, do podejmowania ambitnych przedsięwzięć – zaznacza Jakub Żbikowski.