Ostatnie dziesięciolecie XX wieku określane bywa dekadą mózgu, gdyż przyniosło bardzo duży postęp w poznaniu i zrozumieniu jego funkcjonowania. Neuronauka, czyli interdyscyplina naukowa zajmująca się poznawaniem m.in. mechanizmów działania umysłu i układu nerwowego, rozwija się nadal bardzo dynamicznie i wkracza szybkim krokiem również w sferę biznesową. Z tego względu – będąc liderką lub liderem- warto wyposażyć się w wiedzę z zakresu neurokomunikacji i umiejętności jej wykorzystywania w praktyce, gdyż może mieć ona bardzo pozytywne przełożenie na efektywność osobistą, skuteczność zespołową, lepsze wyniki biznesowe, jak i na życie prywatne.
Weź udział w konferencji Power to Women, już 21-22 maja w Warszawie >>
Mózg w stresie – bodziec i reakcja
Szereg zachowań indywidualnych oraz zespołowych jest determinowanych przez nasz mózg. Szczególnie w sytuacjach stresujących, o które w biznesowej codzienności nietrudno, ludzkie zachowania mogą wymykać się spod kontroli, gdyż mózg przechodzi na działanie w formie autopilota. Przykładowo otrzymując negatywny feedback od szefa pracownik podświadomie przestaje skupiać się na przekazie, gdyż jego mózg informuje go o potencjalnym zagrożeniu. Wynika to z faktu, że w czasach, gdy żyliśmy jeszcze w jaskiniach „negatywna informacja zwrotna” mogła się skończyć wykluczeniem ze społeczności, a życie poza jaskinią znacząco ograniczało jednostce możliwość przeżycia.
Choć nasze relacje społeczne ewoluowały szybciej niż nasz mózg, mózg nadal działa tak jak kiedyś, mimo iż dziś analogicznego zagrożenia dla naszego przetrwania już nie ma. Stres jest jednak nadal jednym z głównych czynników zaburzeń w komunikacji interpersonalnej, gdyż znacząco wpływa na nasze zdolności percepcji i gotowość do słuchania. Przykładowo w momencie stresu spowodowanego udzielaną negatywną informacją zwrotną, mózg odbiorcy przestaje racjonalnie analizować argumenty, gdyż podświadomie wyzwala w organizmie reakcje biochemiczne przygotowując go do kontrataku, ucieczki lub zastygnięcia. Mózg daje sygnał do wyrzutu kortyzolu i adrenaliny, aby ciało było w gotowości do działania. Jednocześnie odcina dopływ tlenu i glukozy do kory mózgowej, która jest odpowiedzialna za analityczne myślenie, a w sytuacji niedoborów przestaje sprawnie funkcjonować. W codziennej rzeczywistości biznesowej oznacza to, że zestresowany pracownik nie jest w stanie skupić się na tym, co rozmówca chce mu przekazać.
Mózg neuroplastyczny
Rozumiejąc najważniejsze zasady biochemii mózgu łatwiej jest nam zrozumieć czynniki, które nas ograniczają i świadomie, krok po kroku, modyfikować nasze reakcje, a nawet zmieniać je w produktywne nawyki. Nasz mózg jest bowiem plastyczny i to bardziej niż nam się wydaje. Neuroplastyczność to inaczej zdolność neuronów i tkanki nerwowej do samoregeneracji, a także adaptacji do nowych potrzeb oraz realiów. Podczas zaangażowania w proces nauki i doświadczania, mózg tworzy bowiem nowe ścieżki neuronowe. Z tego względu dzięki szkoleniom warsztatowym z zakresu neurokomunikacji oraz pracy nad sobą, możemy stać lepszymi liderami, jak również możemy pomóc innym w rozwoju. Dzieje się tak, ponieważ nowe ścieżki neuronowe tworzone są w mózgu przez uczenie się i praktykę - podobnie jak ścieżki na trawniku są tworzone poprzez codzienne korzystanie pieszych z tej samej trasy.
Aby lepiej zrozumieć kwestię neuroplastyczności posłużmy się omawianym już wcześniej przykładem feedbacku. Gdy prowadzę szkolenia z komunikacji międzyludzkiej i udzielania informacji zwrotnej, uczestnikom feedback kojarzy się zwykle pejoratywnie, mimo iż zasadniczo celem feedbacku powinna być poprawa relacji. Negatywne konotacje są głównie wynikiem wielokrotnie nieprawidłowo udzielanej informacji zwrotnej – przez zwierzchników w pracy, jak i przez rodziców w domu rodzinnym. W praktyce bowiem zarówno w domu rodzinnym jak i w biznesie często większą uwagę przykłada się do rzeczy wykonanych nieprawidłowo, marginalizując to co wykonane zostało dobrze.
Ze względu na fakt, że przekazywanie jak również przyjmowanie informacji zwrotnej to umiejętność z kategorii tzw. kompetencji miękkich, można ją przyswoić poprzez jej zrozumienie i wyćwiczenie. Innymi słowy w tym obszarze możemy wykorzystać neuroplastyczne właściwości mózgu ucząc się schematów udzielania informacji zwrotnej w sposób przyjazny dla mózgu. Doświadczając feedbacku przekazanego w odpowiedni sposób, mózg zaczyna powoli oswajać się z feedbackiem – zarówno z udzielaniem, jak i spokojnym przyjmowaniem informacji zwrotnej, bo obie te sytuacje są początkowo zwykle kojarzone z dyskomfortem.
Weź udział w konferencji Power to Women, już 21-22 maja w Warszawie >>
Neurokomunikacja – przydatna w życiu zawodowym i prywatnym
Umiejętne przekazywanie i przyjmowanie feedbacku to tylko wybrane elementy komunikacji opartej na neuronauce, która oferuje nam możliwość lepszego zrozumienia samych siebie, naszych własnych emocji i mechanizmów działania oraz reakcji otaczających nas osób. Mając wiedzę w jaki sposób wzorce neurolingwistyczne generują emocje i reakcje, lider może w sposób bardziej świadomy moderować swoje własne wypowiedzi tak, by służyły realizacji celów jego zespołu, całej firmy jak i jego samego. Z tego względu wiedza z obszaru neurokomunikacji stanowi dużą wartość w zarządzaniu, gdyż nie tylko zwiększa samoświadomość lidera, ale pozwala także efektywniej współpracować zespołowo. Może być także niezwykle przydatna w budowaniu zdrowych relacji z dziećmi czy partnerem w życiu prywatnym.
Autorka: Małgorzata Warda - Praktyk biznesu, trenerka liderów, akredytowana międzynarodowo mentorka biznesowa, executive coach właścicielka firmy doradczo szkoleniowej Warda & Partners. Ma ponad 25 lat doświadczenia biznesowego w globalnych korporacjach w obszarze zarządzania zespołami oraz sprzedaży. Prowadzi autorskie szkolenia z obszaru kompetencji liderskich oraz neuroprzywództwa, neurokomunikacji i neurosprzedaży. Sprawdź profil autorki na LinkedIn.