Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (MFiPR) opublikowało tegoroczny harmonogram konkursów dotacyjnych z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW). To już trzecia odsłona unijnego wsparcia dla firm z pięciu województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego. Po raz pierwszy o dofinansowanie będą mogli ubiegać się beneficjenci z województwa mazowieckiego — z wyjątkiem Warszawy i otaczających ją powiatów.
PB: W starej perspektywie finansowej budżet programu Polska Wschodnia wyniósł ponad 8 mld zł. Teraz w puli FEPW, następcy programu, jest ponad 12 mld zł. Jaka jej część popłynie do przedsiębiorców?
Małgorzata Jarosińska-Jedynak, wiceminister funduszy i polityki regionalnej: Budżet nowego programu wyniesie 2,65 mld EUR, z czego na rozwój przedsiębiorczości przeznaczymy 500 mln EUR, czyli około 2,4 mld zł. Nadal głównym celem dofinansowanych projektów będzie wzrost produktywności i innowacyjności MŚP, jednak z uwzględnieniem założeń gospodarki neutralnej klimatycznie, bazującej na automatyzacji i robotyzacji działalności produkcyjnej i usługowej. Nie zabraknie też wsparcia dla młodych przedsiębiorstw typu start-up w ramach platform startowych. Małe i średnie firmy nadal będą mogły liczyć na dofinansowanie inwestycji w procesy wzornicze. Pieniądze unijne dostaną też przedsiębiorcy, którzy chcą dostosować działalność do nowych wyzwań rynkowych. Chodzi o automatyzację i robotyzację oraz wdrażanie rozwiązań związanych z gospodarką w obiegu zamkniętym. Szansę na nowe inwestycje zyskają również firmy z branży turystycznej. Dzięki pożyczkom rozwiną i doposażą hotele, restauracje czy wypożyczalnie sprzętu rekreacyjnego.
Kiedy ruszą pierwsze nabory dla start-upów? Czy nadal będą mogły liczyć na dwuetapowe wsparcie?
W ramach konkursu Platformy startowe dla nowych pomysłów będziemy wspierać projekty dwuetapowo. Pierwszy etap przewiduje udział młodych spółek w kompleksowym programie inkubacji. Platformy startowe, czyli ośrodki innowacji działające w partnerstwie z uczelniami, inwestorami i praktykami biznesu, będą oferować usługi podstawowe i specjalistyczne niezbędne do przeprowadzenia prac nad rozwojem nowego pomysłu. Ich efektem powinno być stworzenie prototypu i modelu biznesowego przedsięwzięcia. W drugim etapie start-upy, które pomyślnie zakończą program inkubacji, będą mogły ubiegać się o dotację w wysokości do 600 tys. zł. na rozwinięcie działalności gospodarczej i pierwszą sprzedaż produktów lub usług. Nabór wniosków o dofinansowanie platform startowych ruszy w kwietniu. W puli jest 120 mln zł.
Jakie warunki muszą spełnić MŚP, aby dostać granty na projekty związane z automatyzacją i robotyzacją?
Przedsiębiorcy będą zobowiązani do przeprowadzenia audytu technologicznego, czyli diagnozy dojrzałości cyfrowej firmy, a następnie opracowania mapy drogowej transformacji w kierunku przemysłu 4.0. Dofinansowanie przeznaczą m.in. na zakup automatów lub robotów niezbędnych w produkcji wyrobów i usług, a także na oprogramowanie związane z tymi urządzeniami. Efektem tych przedsięwzięć powinna być większa odporność MŚP na zmiany rynkowe. Wdrożone w firmach innowacje przyczynią się do zwiększenia ich skali produkcji, rentowności, a tym samym konkurencyjności.
Kto ma szansę znaleźć się na liście beneficjentów konkursu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym?
Przedsiębiorcy chcący wdrożyć model biznesowy bazujący na założeniach gospodarki o obiegu zamkniętym. W tym przypadku planujemy wsparcie dwuetapowe. Pierwszy etap obejmie realizację kompleksowych projektów dotyczących wdrożenia modelu, analizę potrzeb firmy związanych z wprowadzaniem nowych rozwiązań czy stworzenie tzw. mapy zielonej transformacji. Drugi etap to dofinansowanie konkretnych działań wynikających z modelu biznesowego. Granty wesprą m.in. zakup lub zaprojektowanie nowych technologii czy szkolenia pracowników. Rozwój MŚP w nurcie gospodarki o obiegu zamkniętym powinien przełożyć się na racjonalne wykorzystywanie przez firmy zasobów naturalnych i ograniczenie negatywnego oddziaływania wytwarzanych przez nie produktów na środowisko. Nabór uwzględniający pierwszy etap wsparcia projektów, z budżetem 10 mln zł, ruszy w IV kw. Konkursy realizowane w ramach drugiego etapu planujemy uruchomić w przyszłym roku. Na każdy z nich przeznaczymy po 100 mln zł.
Czym konkurs Wzornictwo w MŚP będzie różnił się od naboru Wzór na konkurencję z poprzedniej perspektywy finansowej?
Granty na inwestycje w procesy wzornicze cieszyły się dużym zainteresowaniem wśród przedsiębiorców działających w makroregionie Polska Wschodnia, dlatego zdecydowaliśmy się na kontynuację konkursu. W nowej perspektywie finansowej nie przewidujemy już naborów dwuetapowych. Będą tylko jednoetapowe. Będziemy natomiast wymagać od przedsiębiorcy przeprowadzenia audytu i stworzenia strategii wzorniczej firmy jeszcze przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. Tym razem strategia będzie stanowić załącznik do wniosku. Koszty poniesione na jej przygotowanie zrefundujemy w ramach dofinansowanego projektu. Szczególnie zależy nam na przedsięwzięciach uwzględniających zasady ekoprojektowania. Ich celem powinno być niższe zużycie energii i innych surowców, powstawanie produktów trwalszych i łatwiej poddających się recyklingowi. Pierwszy konkurs z budżetem 100 mln zł ruszy w maju i potrwa do sierpnia.
Na czym będzie polegało preferencyjne wsparcie zwrotne dla MŚP z sektora turystycznego i branż pokrewnych?
O to wsparcie będą mogli ubiegać się przedsiębiorcy w ramach konkursu Pożyczki na rozwój turystyki. Przeznaczą je na inwestycje m.in. w budowę i modernizację obiektów noclegowych, gastronomicznych, sportowo–rekreacyjnych i związanych z turystyką zdrowotną. Pożyczki sfinansują też produkcję ekologicznych wyrobów i projekty dotyczące digitalizacji turystycznego biznesu. Na preferencyjne warunki mogą liczyć młodzi przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność gospodarczą nie dłużej niż trzy lata, a także MŚP uzupełniające ofertę ponadregionalnych szlaków turystycznych objętych wsparciem z FEPW. Preferencje mogą dotyczyć zmniejszonego oprocentowania, braku wymaganego wkładu własnego. Te kwestie są jeszcze ustalane. Udzielanie pożyczek wystartuje zapewne pod koniec roku. Wcześniej przedstawiciele Banku Gospodarstwa Krajowego wybiorą w drodze przetargu regionalnych partnerów finansujących, którzy zajmą się ich dystrybucją. Fundusz pożyczkowy będzie dysponował około 100 mln EUR.
Co jeszcze znajdzie się w ofercie FEPW dla przedsiębiorców?
Na wsparcie finansowe będą mogły liczyć również duże przedsiębiorstwa — Operatorzy Systemu Dystrybucyjnego. Przeznaczą je na inwestycje w rozwój inteligentnych sieci elektroenergetycznych. W puli jest 120 mln EUR. Dofinansowane projekty będą sprzyjać włączaniu do sieci rozproszonych OZE, zapewnią także stabilną dostawę energii dla sektora elektromobilności. Pierwszy nabór, z budżetem 150 mln zł, uruchomimy w maju.
