Dzisiaj przedstawiamy kryteria, którymi należy się kierować, aby zarówno w Polsce jak i za granicą opodatkowanie było najniższe.
Przede wszystkim należy uwzględnić wewnętrzne stawki podatku dochodowego w danym kraju oraz sposób kalkulacji dochodu podatkowego, główne kryteria rozpoznawania przychodu, możliwość zaliczenia wydatków w koszty, zasady amortyzacji środków trwałych oraz wysokość odsetek, które można zaliczyć do kosztu podatkowego.
Ważne są również możliwe do uzyskania zachęty podatkowe, głównie w krajach za naszą wschodnią granicą, gdzie funkcjonują specjalne strefy ekonomiczne. Dochody z działalności w tych strefach, po spełnieniu określonych warunków, są zwolnione z opodatkowania.
Jak to jest w Unii
W krajach UE mają zastosowanie zróżnicowane stawki podatku dochodowego w zależności od rodzaju i wielkości prowadzonej działalności. Na przykład w Norwegii stosowane jest łagodne opodatkowanie dochodów z opłat licencyjnych, a w Luksemburgu, na Cyprze, w Holandii, Danii, Belgii oraz niektórych innych krajach europejskich zyski kapitałowe, np. ze sprzedaży udziałów lub akcji i otrzymanych dywidend, są zwolnione z podatku. Przy planowaniu podatkowym, warto również rozważyć, czy możliwe jest tworzenie podatkowych grup kapitałowych, polegające na wspólnym rozliczaniu podatku dochodowego przez spółki powiązane i w konsekwencji na możliwości obniżenia dochodu jednej spółki z grupy o stratę ponoszoną przez inną. Konsolidacja podatkowa jest możliwa w większości krajów UE.
Ważnym elementem planowania podatkowego jest odroczenie zapłacenia podatku w czasie. Do tego celu często wykorzystywane są fundacje lub trusty, które zarządzają majątkiem fundatorów, na przykład akcjami i udziałami w spółkach, ale również nieruchomościami. Fundacje lub trusty zakładane są w krajach, w których ich dochody są zwolnione z podatku, co umożliwia pomnażanie majątku bez bieżących obciążeń podatkowych. Dochody gromadzone przez fundacje są opodatkowane dopiero w czasie ich wypłaty beneficjentom.
Planowanie czy unikanie
Planowanie podatkowe zależy jednak od rodzaju działalności gospodarczej oraz od indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy. Inne kryteria należy brać pod uwagę dla firm produkcyjnych, inne dla usługowych, na przykład w sektorze finansowym, a jeszcze inne dla inwestycyjnych. Nie istnieje jedna - gotowa i dobra recepta dla wszystkich branż. Nie zapominajmy, że nieostra jest linia pomiędzy planowaniem podatkowym a unikaniem opodatkowania przez wykorzystywanie zróżnicowanych stawek podatkowych w poszczególnych krajach europejskich oraz postanowień bilateralnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Dlatego też każda struktura zagranicznej działalności polskiego przedsiębiorcy powinna być pochodną prowadzonego biznesu.
Kowalski na Ukrainie
Modelowym przykładem planowania optymalizacji podatków dochodowych jest Kowalski Sp. z o.o., która zamierza otworzyć fabrykę na Ukrainie. Podstawowa stawka ukraińskiego podatku dochodowego to 25 proc. Jednakże po spełnieniu określonych warunków spółka może zostać utworzona w ukraińskiej strefie ekonomicznej i być zwolniona z podatku.
Dywidendy wypłacane z Ukrainy do Polski będą opodatkowane 5-proc. podatkiem na Ukrainie (przy założeniu, że Kowalski Sp. z o.o. będzie posiadać co najmniej 25 proc. w kapitale spółki ukraińskiej) i 19-proc. podatkiem w Polsce przy możliwości odliczenia ukraińskiego podatku od dywidendy. Podatkowo bardziej efektywne jest założenie przez Kowalski Sp. z o.o. lub bezpośrednio przez Kowalskiego spółki holdingowej na Cyprze. Dywidendy wypłacane przez spółkę ukraińską do cypryjskiej spółki nie będą opodatkowane na Ukrainie podatkiem od dywidendy i będą również zwolnione z opodatkowania na Cyprze, na podstawie regulacji tam obowiązujących. Wypłata dywidend z Cypru nie podlega opodatkowaniu na Cyprze. W Polsce dywidendy podlegają opodatkowaniu 19-proc. podatkiem. Jednakże, zgodnie z traktatem o unikaniu podwójnego podatkowania, Kowalski Sp. z o.o. ma szansę odliczyć od polskiego podatku 10-proc. podatek, który Cypr mógłby pobrać od wypłaty dywidend. Tak więc efektywne opodatkowanie dywidend będzie wynosić 9 proc. zamiast 19 proc., gdyby dywidendy były płacone bezpośrednio ze spółki ukraińskiej do Kowalski Sp. z o.o. albo Kowalskiego.
Monika Marta Dziedzic MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy