W latach 2014–20 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) wesprze polskie firmy kwotą 3,6 mld EUR. Fundusze unijne zostały podzielone między trzy programy operacyjne z przeznaczeniem przede wszystkim na rozwój innowacyjności, wsparcie sektora małych przedsiębiorstw i start-upów, współpracę i międzynarodową promocję polskich marek.
Jak podzielono fundusze
Na Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR) przeznaczono 1,9 mld EUR, na Program Operacyjny Polska Wschodnia (POPW) dla województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego – 1,6 mld EUR, a w Programie Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój (POWER) znalazło się 90 mln EUR.
Agencja starała się podejść całościowo do sektora małych i średnich przedsiębiorstw, biorąc pod uwagę wszystkie etapy rozwoju firm, ich otoczenie (współpracę, usługi, infrastrukturę), strategię i promocję.
– Przy projektowaniu programów, które są wdrażane w latach 2014–20, zależało nam na kompleksowym podejściu do rozwoju firm w Polsce. Nasze wsparcie mogą otrzymać zarówno nowo powstałe, jak i te, które mają już ugruntowaną pozycję w kraju i chcą zdobywać nowe rynki. Wiemy, że punktowe wspieranie innowacyjności nie przyniesie tak dobrych efektów, jak spajanie poszczególnych elementów ekosystemu i tworzenie uzupełniających się mechanizmów wspierających rozwój innowacyjności – wyjaśnia Bożena Lublińska-Kasprzak, prezes PARP. – Bardzo dużo już się nauczyliśmy i uważnie obserwujemy rozwój innowacyjności w perspektywie globalnej oraz aktywność międzynarodowych liderów innowacyjności. Nie ma prostych recept na wzrost innowacyjności, każdy kraj tworzy swój ekosystem na swój sposób, w zależności od słabości lub siły poszczególnych jego elementów – zaznacza prezes PARP.
Najogólniej można powiedzieć, że obszary, które będą wspierane w ramach trzech programów operacyjnych, skupione są wokół małych firm – ich otoczenia (biznesowego i strukturalnego), rozwoju i internacjonalizacji. Priorytety wskazane przez PARP to: rozwój proinnowacyjnych usług dla przedsiębiorstw, inwestycje w innowacje, rynek startupowy, internacjonalizacja (czyli wsparcie promocji międzynarodowej marek MSP), infrastruktura dla rozwoju (drogowa oraz tworzenie sieciowych produktów przez małe i średnie firmy), współpraca w ramach krajowego systemu innowacji, zwiększenie wiedzy o potrzebach kwalifikacyjno-zawodowych w poszczególnych sektorach gospodarki, wsparcie na rzecz zarządzania strategicznego przedsiębiorstw oraz zapewnienie jakości i dostępności usług rozwojowych, świadczonych na rzecz przedsiębiorstw i pracowników.
Inteligentny rozwój
Celem Agencji w działaniach na rzecz wsparcia innowacyjności jest stymulowanie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw i ich otoczenia.
– Chcemy mieć istotny, pozytywny wpływ na wzmocnienie polskiego ekosystemu innowacji. Na przykład przez zwiększenie dostępności specjalistycznych proinnowacyjnych usług wysokiej jakości, pobudzenie współpracy przedsiębiorców z jednostkami naukowymi przy realizacji projektów o wyższym poziomie zaawansowania technologicznego oraz z dłuższym okresem realizacji, także przez wspieranie ekspansji zagranicznej produktów zaawansowanych technologicznie czy podniesienie innowacyjności oraz konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw przez zapewnienie pieniędzy na realizację wdrożeń projektów badawczych – tłumaczy Bożena Lublińska-Kasprzak.
Obszary działania, które opisuje prezes PARP, wchodzą w zakres programów Inteligentny Rozwój oraz Polska Wschodnia. Bazą wspólną dla obu programów jest wdrażanie innowacji w sektorze małych firm i w start-upach (głównie w takich branżach, jak ICT, Medycyna, Life Science czy Ochrona Środowiska), zwiększenie ich zdolności do realizowania procesów innowacyjnych i podniesienie potencjału do tworzenia innowacyjnych produktów (wyrobów lub usług). Temu celowi ma służyć także wsparcie współpracy, działań prostrukturalnych oraz internacjonalizacja produktów MSP.
Anioły dla start-upów
Ćwierć wieku gospodarki rynkowej to niewiele dla jej rozwoju, ale przez te lata zdążyły się już wykształcić pewne struktury zrzeszające inwestorów prywatnych. Jednocześnie, jeśli chodzi o wartość inwestycji dokonywanych przez indywidualne podmioty, jesteśmy daleko za krajami zachodnimi.
Wsparcie udzielane przez PARP z pieniędzy UE ma na celu aktywowanie inwestorów. A inicjatywa jest tym cenniejsza, że w grę wchodzi również dzielenie się know-how. Działanie BIZNEST (w ramach POIR), realizowane przez Sieci Aniołów Biznesu, polega na wyszukiwaniu młodych przedsiębiorstw opartych na innowacyjnych pomysłach, a następnie mobilizowaniu inwestorów prywatnych do zainwestowania w te przedsiębiorstwa.
Pożyczki na innowacje
Wśród instrumentów wprowadzonych przez Agencję są również pożyczki. Pożyczka innowacyjna (POIR) może być udzielona na wprowadzenie innowacyjnego produktu do sprzedaży lub na rozwinięcie działalności przedsiębiorstwa w przypadku, gdy produkt jest już sprzedawany nie dłużej niż 24 miesiące. Fundusz Pożyczkowy Innowacji jest propozycją rozwiązania problemu z uzyskaniem kredytu przez przedsiębiorstwa z powodu braku historii finansowej oraz możliwości ustanowienia odpowiednich zabezpieczeń. Działanie ma na celu wzrost liczby przedsiębiorstw innowacyjnych przez zwiększenie dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania.
Edukacja i wiedza
Głównym celem działań realizowanych przez PARP w ramach POWER jest dopasowanie kompetencji pracowników do potrzeb rynku pracy. Zmienia się on w naszym kraju nie tylko z powodów demograficznych, zmniejszającej się liczby osób w wieku produkcyjnym, ale też w związku z problemami rekrutacyjnymi, polegającymi m.in. na różnicy między ofertą edukacyjną (w tym zawodową) a potrzebami pracodawców. Dlatego Agencja zaplanowała uruchomienie Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji, będącego narzędziem wspierającym modernizację i projakościową zmianę systemu kwalifikacji w Polsce oraz sprzyjającym integracji różnych podsystemów kwalifikacji. Ponadto, zwiększenie wiedzy o potrzebach kwalifikacyjno-zawodowych, dzięki działaniu piętnastu Sektorowych Rad ds. Kompetencji, gromadzących przedstawicieli przedsiębiorstw, edukacji i administracji. Ich zadaniem będzie ocena luk kompetencyjnych w poszczególnych branżach i wypracowywanie systemowych rozwiązań, które zwiększą dopasowanie oferty edukacyjnej do potrzeb przedsiębiorców w poszczególnych sektorach i branżach gospodarki.
PARP będzie też organizowała prace Rady Programowej ds. Kompetencji, składającej się z przedstawicieli kluczowych ministerstw, przedsiębiorców i autorytetów ze świata nauki. Zadaniem Rady będzie rekomendowanie rozwiązań pozwalających na włączenie i większy wpływ przedstawicieli firm na kształt edukacji.
Poza tym Agencja uruchamia ogólnopolski Rejestru Usług Rozwojowych.
– Rejestr zapewni powszechny dostęp do informacji na temat podmiotów świadczących usługi rozwojowe oraz ich oferty, tak aby każdy przedsiębiorca – instytucja lub osoba – mógł w sposób prosty i szybki wyszukać ofertę rozwojową dopasowaną do swoich potrzeb – tłumaczy Bożena Lublińska-Kasprzak. Zapowiada także kontynuację Bilansu Kapitału Ludzkiego, badania rynku pracy, dającego od 2010 r. szczegółowe informacje o zachodzących na nim zmianach, wspomagającego tworzenie instrumentów wsparcia, odpowiadających na konkretne potrzeby.
Doradztwo i informacja
PARP oferuje trzy formy wsparcia: finansowe, doradcze oraz edukacyjne i promocyjne. Takim programem doradczo-informacyjnym jest między innymi Enterprise Europe Network (EEN), skierowany do mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Sieć Enterprise Europe Network jest jednym z elementów unijnego programu ramowego na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw. Ośrodek EEN działający przy Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oferuje polskim przedsiębiorcom nieodpłatne usługi informacyjne, doradcze, organizacyjne, które mają zwiększać aktywność gospodarczą polskich firm oraz ich konkurencyjność na arenie międzynarodowej. Ośrodek EEN organizuje konferencje, seminaria, warsztaty, szkolenia, giełdy kooperacyjne oraz spotkania brokerskie, wystawy i targi w kraju, jak również za granicą. Ponadto kojarzy polskie firmy z zagranicznymi partnerami. Prowadzi rozbudowaną działalność informacyjną w postaci wydawnictw i publikacji cyfrowych (www.een.org.pl).
Więcej informacji o programach pod adresem: http://www.parp.gov.pl/perspektywa-finansowa-2014-2020
Harmonogram naboru w konkursach pod adresem: http://www.parp.gov.pl/rok-2015
– Na bieżący budżet podpisaliśmy już około 17 tys. umów z beneficjentami. Wypracowaliśmy mechanizmy, które pozwalają nam sprawnie obsługiwać tak dużą grupę beneficjentów, a także śledzić ich dalsze losy w celu weryfikacji, na ile udzielona pomoc okazała się skuteczna w dalszym rozwoju firmy – informuje Bożena Lublińska-Kasprzak, prezes PARP.
W taki sposób PARP widzi swój wpływ na rozwój polskiego ekosystemu innowacyjności
Identyfikacja i monitoring trendów społeczno-gospodarczych wpływających na rozwój innowacyjności (inno_LAB)
Testowe wdrażanie instrumentów wsparcia, które ma pozwolić na identyfikację najlepszych rozwiązań oraz elastyczne dostosowanie się do potrzeb przedsiębiorców (inno_LAB).
Systemowe rozwiązania wspierające rozwój przedsiębiorstw (np.: Rejestr Usług Rozwojowych, Krajowe Ramy Kwalifikacji, Rady ds. Kompetencji, udział w systemie akredytacji IOB i nadawania statusu Krajowego Klastra Kluczowego).