W ciągu kilku najbliższych miesięcy na naszym rynku powinna się pojawić oferta zaawansowanych usług transmisji danych opartych na usługach inteligentnych sieci IP. Dzięki tej technologii operatorzy będą mogli tworzyć wydajne i bezpieczne wirtualne sieci prywatne (IP VPN) z gwarantowaną jakością usług.
Wykorzystywane obecnie przez operatorów sieci transmisji danych protokoły transmisyjne nie sprzyjają oferowaniu wysokiej jakości usług po atrakcyjnych cenach. Tę sytuację, zdaniem specjalistów, może zmienić wdrożenie usług inteligentnych sieci IP, a w przyszłości sieci opartych w całości na tym protokole.
Jednak jak mówi Bogdan Cichocki, menedżer ds. IP w polskim oddziale firmy Siemens, aby krajowi operatorzy zaoferowali nowoczesne usługi transmisji danych oparte na sieciach IP, muszą tego chcieć klienci.
— Obecnie przedsiębiorstwa borykają się ze spowolnieniem gospodarczym i nie mają środków na nowe usługi. Również operatorzy, w sytuacji odwrotu od inwestycji w sektor teleinformatyczny, ograniczają nakłady na wprowadzenie tego typu rozwiązań — uważa Bogdan Cichocki.
Z kolei w opinii Piotra Chrobota, dyrektora handlowego sektora operatorów telekomunikacyjnych w firmie Cisco Systems, sytuacja, choć nie najlepsza, daje nadzieje na rychłe wprowadzenie usług opartych na sieciach IP.
— Istotnie, to nie jest najlepszy czas na nowe usługi. Spowolnienie gospodarcze ma wpływ na decyzje inwestycyjne operatorów. Dlatego rynek ten rozwija się dużo wolniej niż się spodziewaliśmy jeszcze rok temu. Zauważam jednak zdrowe podstawy do rozwoju nowych usług, z których najważniejszą jest wzrost zainteresowania szeroko pojętym bezpieczeństwem, oraz rosnące wymagania w zakresie jakości świadczonych usług — mówi Piotr Chrobot.
Jak informują specjaliści, największymi zaletami sieci IP, bazujących na wieloprotokołowym przełączaniu etykiet (MPLS), jest możliwość zapewnienia dużo większego bezpieczeństwa przesyłanych danych w ramach wirtualnych sieci prywatnych (Virtual Private Networks — VPN) wraz z gwarancją jakości usług (Quality of Service).
— Dysponując siecią IP VPN opartą na MPLS — w przeciwieństwie do sieci Frame Relay czy ATM — operator bez większych obaw może zawierać z klientami umowy SLA (Service Level Agreement), w których zobowiązuje się do zapewnienia określonej jakości usług. Ponadto sieci IP VPN dają duże możliwości opracowywania modeli cenowych w zależności od zapotrzebowania klientów na poszczególne usługi. Być może fakt, że IP umożliwia łatwiejsze zarządzanie i lepsze wykorzystanie sieci, pozwoli operatorom na zaoferowanie niższych cen — uważa Piotr Chrobot.
Na spadek cen, które należą do najwyższych w Europie, liczy większość klientów, zarówno instytucjonalnych, jak i prywatnych. Jednak Bogdan Cichocki uważa, że są to płonne nadzieje.
— Nie ulega wątpliwości, że nowe, bardziej zaawansowane usługi muszą kosztować więcej niż usługi podstawowe. Na znaczący spadek cen tych ostatnich nie ma co liczyć, gdyż środki, które w ich uruchomienie zainwestowali operatorzy, jeszcze nie zdążyły się zwrócić — mówi Bogdan Cichocki.
Przyjmując za punkt odniesienia kontrakt na dostawę ogólnopolskiej sieci IP bazującej na technologii Cisco Systems dla firmy Tel-Energo, której koszt wyniesie prawie 62 mln zł, widać wyraźnie, że zaoferowanie nowych usług będzie dla operatorów dość kosztowne.
Wydatki poniesione na budowę sieci IP mają się im jednak szybko zwrócić. Nowa technologia umożliwi bowiem operatorom świadczenie zupełnie nowych usług na poziomie, który nie był możliwy do osiągnięcia wcześniej. Nowe usługi mają stanowić nowe źródło przychodów operatorów i wpłynąć na lepsze wykorzystanie sieci. W konsekwencji może się również pojawić możliwość obniżenia cen podstawowych usług, ponieważ operatorzy największą część przychodów czerpać będą z zaawansowanych usług dla biznesu.
— Sieci IP znoszą podstawową barierę, powstrzymującą przedsiębiorstwa od budowania najważniejszych dla nich systemów na bazie Internetu, który jest dla nich nie dość stabilnym i bezpiecznym środowiskiem. Doświadczenia z krajów zachodnich wskazują bowiem, że nawet najprostsza usługa IP VPN zapewniająca podstawową łączność między lokalizacjami jest dla klientów atrakcyjniejsza od tradycyjnych sieci rozległych budowanych na bazie połączeń typu punkt-punkt (np. Frame Relay) — przekonuje Piotr Chrobot.
Opinię przedstawiciela firmy Cisco System wydaje się potwierdzać kilku działających na naszym rynku operatorów (TDC, Energis, Tel-Energo, Polkomtel), którzy podpisali z tym producentem umowy na dostawę rozwiązań IP. Z kolei firma Lucent Technologies podobne rozwiązanie wdraża właśnie w Telekomunikacji Polskiej. Oprócz Polkomtelu, który posiada już działającą sieć MPLS, zadna z firm nie podała również konkretnego terminu wprowadzenia usług. Z nieoficjalnych informacji wynika jednak, że przynajmniej w przypadku Tel-Energo można się tego spodziewać w ciągu kilku najbliższych miesięcy.
— Moim zdaniem, w pierwszej kolejności z zaawansowanych usług opartych na sieciach IP będą korzystać przedsiębiorstwa, w których stopień wykorzystania szeroko pojętych rozwiązań teleinformatycznych jest wysoki. Mam tu głównie na myśli duże przedsiębiorstwa i instytucje, posiadające placówki na terenie całego kraju — twierdzi Bogdan Cichocki.
Podobnego zdania jest Piotr Chrobot, choć wskazuje on jednocześnie, że nowymi usługami mogą być również zainteresowane przedsiębiorstwa średniej wielkości o większych potrzebach teleinformatycznych. Średnie firmy o rozproszonej strukturze terenowej, nie mają bowiem obecnie możliwości dzierżawienia łączy i na ich bazie zapewniania sobie np. telefonii pakietowej czy wydajnych i bezpiecznych sieci rozległych (WAN).
— Jest bardzo wiele średnich firm, którym podstawowe usługi transmisji danych przestały wystarczać, a których nie stać na kosztowne inwestycje we własną infrastrukturę. Dla tego typu podmiotów możliwości IP VPN opartych na MPLS mogą być bardzo ciekawą alternatywą — mówi Piotr Chrobot.
— W pierwszym okresie od wprowadzania usług opartych na sieciach IP, z pewnością największą popularnością będzie się cieszyć VoIP oraz IP VPN. Nieco później rozpowszechnić się również może wykorzystanie sieci IP do zdalnego przechowywania danych z wykorzystaniem zewnętrznych centrów danych. W przypadku naszego rynku na szersze wykorzystanie IP do transmisji wideo trzeba chyba jeszcze trochę poczekać — uważa Bogdan Cichocki.
Nieco bardziej optymistycznie na tę sprawę patrzy natomiast przedstawiciel firmy Cisco Systems. Jego zdaniem, sieci IP można już w tej chwili w znakomity sposób wykorzystać np. do zdalnego nauczania (e-learning) oraz organizowania wideokonferencji.
— Doświadczenia naszej firmy w zakresie wykorzystania takich rozwiązań, jak transmisja wideo czy zdalne nauczanie, wskazują, że gdy już uda się przełamać stereotypy, funkcje te stają się przydatnym narzędziem pracy. Umiejętnie wykorzystane mogą również przynieść firmom spore oszczędności — mówi Piotr Chrobot.