Kwestia zmian w postępowaniach upadłościowych była tematyką poniedziałkowej konferencji pt. "Postępowanie upadłościowe w polskim systemie prawnym" zorganizowanej w warszawskiej siedzibie Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Wzięli w niej udział przedstawiciele MS, sędziowie, adwokaci, doradcy restrukturyzacyjni, a także naukowcy.
"Blisko dekada od chwili, kiedy weszła w życie dość gruntowna reforma Prawa upadłościowego z 1 stycznia 2016 r., jest dobrym momentem, żeby dokonać podsumowań tego, co się wydarzyło i co być może powinno się wydarzyć, a się nie stało, oraz zarysować +mapę drogową+ zmiany" - wskazał wiceminister Myrcha.
Jak przypomniał, w ciągu ostatniej dekady zmieniło się wiele szczegółowych kwestii i uwarunkowań dotyczących upadłości. "Były kolejne reformy organizacyjne i legislacyjne, które bardzo mocno zdynamizowały same postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne, zmieniły się zasady postępowań dotyczących upadłości osób nieprowadzących działalności gospodarczej, weszła wprawdzie niedoskonała, ale informatyzacja tych postępowań, wprowadzony został administracyjny nadzór nad działalnością syndyków" - przypomniał Myrcha.
"Jesteśmy głęboko otwarci na zmiany, które na pewno muszą spotkać postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne. Pojawiają się krytyczne opinie od uczestników tych postępowań - zarówno dłużników, jak i wierzycieli - że obecny model tych postępowań nie jest najwłaściwiej skonstruowany. Gorzkie słowa kierowane są pod adresem nadzoru nad tymi postępowaniami" - mówił wiceminister.
Jak zaznaczył, inną kwestią jest być może potrzeba utworzenia samorządu doradców restrukturyzacyjnych. "Wydaje się, że zawód ten na tyle dynamicznie się rozwija, że musimy poważnie otworzyć dyskusję na ten temat" - ocenił Myrcha.
Z kolei doradca restrukturyzacyjny i członek zespołu w resorcie sprawiedliwości zajmującego się tymi kwestiami Patryk Filipiak wskazał, że potrzebny byłby organ stojący między stroną a sądem upadłościowym. "Instytucja, która pełniłaby funkcję interfejsu pierwszego kontaktu, gdzie niewypłacalny konsument dowie się, czy nadaje się do oddłużenia i co musi zrobić, aby w sposób płynny wniosek do sądu złożyć, a przedsiębiorca otrzyma informacje, jakie opcje mu przysługują i na jakie wsparcie od państwa może liczyć" - zaznaczył Filipiak.
Jak dodał, "warto więc porozmawiać o stworzeniu urzędu ds. niewypłacalności". "Na przykład w Wielkiej Brytanii funkcjonuje on w ramach Ministerstwa ds. Handlu" - zaznaczył. Wskazał, że ten urząd poza wsparciem dla klientów wymiaru sprawiedliwości, mógłby się zajmować kwestiami "wczesnego ostrzegania", pomocy finansowej dla restrukturyzacji, nadzorem nad doradcami restrukturyzacyjnymi i służyłby "polityce państwa w zakresie nadmiernego zadłużania i niewypłacalności".
Innym rozwiązaniem według niego mogłoby być "zmniejszenie liczby sądów restrukturyzacyjnych i wprowadzenie kilku takich ośrodków w kraju", co staje się tym bardziej oczekiwane w związku z większą informatyzacją postępowań i możliwością prowadzenia rozpraw "na odległość".
Z kolei sędzia Janusz Płoch stojący na czele wydziału upadłościowego w Sądzie Rejonowym dla Krakowa Śródmieścia ocenił, że "aktualna sytuacja pracy wydziałów upadłościowych i restrukturyzacyjnych w Polsce jest na pograniczu zapaści". "Wiążę się to z niewydolnością sądów i przedłużającym się czasem trwania postępowań, kłopotami w odzyskiwaniu środków przez wierzycieli (...) Mamy do czynienia z niedoborem kadry orzeczniczej na właściwym poziomie" - mówił.
Filipiak poinformował natomiast, że w zeszłym tygodniu powołano zespół roboczy ds. prawa restrukturyzacyjnego i upadłościowego przy komisji kodyfikacyjnej prawa cywilnego działającej w resorcie sprawiedliwości, który zainicjuje prace nad tymi zagadnieniami.