Czy VAT nadąża za innowacyjnymi rozwiązaniami

Płatności gotówkowe odchodzą w niepamięć. Nawet karty płatnicze tracą na popularności. Zyskują natomiast coraz bardziej innowacyjne rozwiązania, takie jak płatności mobilne. Dynamiczny rozwój urządzeń mobilnych motywuje do wdrażania nowego standardu rozliczeń — płatności smartfonem (BLIK). Już na wstępie pojawia się jednak wątpliwość, czy te niestandardowe formy płatności powinny być zwolnione z VAT, a może podmioty świadczące usługę obsługi autoryzacji oraz rozliczania transakcji z wykorzystaniem BLIK powinny doliczać do nich 23 proc. VAT? U podstaw tych wątpliwości leży wyrok Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w polskiej sprawie (C-40/15), w którym uznał zwolnienie z VAT usług pomocniczych do transakcji finansowych i ubezpieczeniowych za niezgodne z dyrektywą unijną. W konsekwencji, od 1 lipca 2017 r. przepis zniknął z polskiej ustawy o VAT, a chaos interpretacyjny się rozpoczął.

W wydanych interpretacjach podatkowych organy kwestionują prawo do zwolnienia z VAT, m.in. w przypadku usługi personalizacji kart płatniczych (0461-ITPP1.4512.177.2017.1.BS), czy usług świadczonych przez agentów rozliczeniowych i obejmujących m.in. możliwośćrozliczania płatności internetowych (0114-KDIP4.4012.23.2017.1.MP). Minister Finansów w interpretacji ogólnej z 30 czerwca 2017 r. potwierdził jednak prawo do zwolnienia z VAT usług świadczonych przez operatorów kart kredytowych (PT6.8101.5.2017).

A usługi świadczone przez spółki operujące systemem BLIK? Zdaniem organów podatkowych powinny być opodatkowane VAT (0114-KDIP4. 4012.35.2017.2.EK). Większe wsparcie tego innowacyjnego narzędzia wykazał natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA). W wyroku z 18 lipca 2018 r. (III SA/Wa 2867/17) stanął na stanowisku, że dla zastosowania zwolnienia z VAT istotne jest to, aby system dokonywał transferu pieniędzy, a czy odbywa się to za pomocą karty płatniczej, BLIK, czy innego rozwiązania — nie ma znaczenia. Opowiedział się tym samym za zwolnieniem z VAT usług świadczonych przez operatorów BLIK. Mając na uwadze zmiany zachodzące na rynku płatności, kierunek wykładni przyjęty przez WSA należy ocenić jako właściwy. Wyrok jest jednak nieprawomocny. Kluczowe dla branży będzie zatem orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Tym bardziej, że w kolejce czekają już nowe formy płatności, takie jak płatności biometryczne.

Większe zrozumienie innowacyjnych rozwiązań organy podatkowe wykazują w obszarze dokumentowania transakcji. Pozwalają bowiem na zrównanie czynności przesłania faktury z wykorzystaniem i za pośrednictwem aplikacji mobilnej z wydaniem paragonu (0115-KDIT1-3.4012.149.2018.3.AT i 0112-KDIL2- 2.4012.285.2018.2.JK). Nie zwalnia to oczywiście dostawcy z obowiązku zaewidencjonowania sprzedaży na kasie rejestrującej, pozwala jednak na usprawnienie procesu sprzedaży.