Przyszłość wirtualnego pieniądza stała się tematem dyskusji prowadzonej przez pracowników Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu.
Kryptowaluty jako aktywa inwestycyjne i pieniądze prywatne
Rozliczeniowa i płatnicza funkcja kryptowalut w praktyce nie jest realizowana zgodnie z ich pierwotną ideą. Kryptowaluty dołączyły jednak do szerokiej palety aktywów inwestycyjnych, ale… w aspekcie inwestycyjnym także nie do końca spełniły pokładane w nich nadzieje. Nie stały się aktywami bezpiecznymi i nieskorelowanymi z tradycyjnymi rynkami finansowymi, a trwającej od końca 2021 r. przeceny trudno nie łączyć z pogarszaniem się światowej koniunktury gospodarczej i będącymi jej efektem decyzjami władz monetarnych, skupiającymi się na ustabilizowaniu inflacji.
Wielu osobom bitcoin i inne kryptowaluty nadal jeszcze kojarzą się z możliwością szybkiego zarobku, jednak przeciwnicy widzą w nich piramidę finansową (szczególnie po spektakularnym upadku Terra LUNA), a spadek liczby użytkowników, „górników” i zawieranych transakcji dają argument przewidywania upadku kryptowalut. Zwolennicy kryptowalut pozostają jednak niewzruszeni i widzą potrzebę utrzymywania niezależnych i alternatywnych systemów płatniczych, dostrzegając w nich przeciwwagę dla systemów scentralizowanych. I nawet gdyby teoretycznie założyć, że z jakichś powodów kryptowaluty zostaną zakazane, to poza oficjalnym systemem zawsze pozostaną one „umownym środkiem pieniężnym określonej grupy społecznej”.
Cyfrowe waluty banków centralnych
O pełnym zakazie obrotu kryptowalutami wprawdzie nikt nie mówi, jednak każde państwo ceni swój monopol na pieniądz i trudno mu się zgodzić na istnienie konkurencji. Podejście władz monetarnych można sprowadzić do klasycznej postawy agresywnego rynkowego gracza – skoro na rynku pojawił się produkt konkurencyjny, to należy wykorzystać jego zalety (technologia blockchain), zminimalizować wady (zdecentralizowany charakter, brak nadzoru) i zaoferować lepszy produkt. Pierwsze podejścia do kryptowalut oferowanych przez banki centralne miały miejsce już w 2005 r. Zgodnie z raportem Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BIS) z 2022 r. już dziewięć na dziesięć banków centralnych na całym świecie prowadzi badania nad emisją cyfrowych walut banków centralnych (CBDC), a ponad dwie trzecie uważa, że „prawdopodobnie wyda detaliczne CBDC w perspektywie krótko- lub średnioterminowej”.
Zatem w jakiej formie pieniądz wirtualny będzie miał przyszłość? Coraz większa część aktywności społecznej i gospodarczej przenosi się do sfery wirtualnej, zatem wydaje się, że na rynku jest miejsce zarówno dla cyfrowych środków wymiany w postaci prywatnych projektów kryptowalutowych, jak i inicjatyw scentralizowanych, firmowanych przez banki centralne.
