Rada, działając jednomyślnie w oparciu o propozycję komisji, może upoważnić każde z państw członkowskich do wprowadzenia środków specjalnych, stanowiących wyjątek od przepisów niniejszej Dyrektywy, w celu uproszczenia procedury naliczania podatku lub zapobieżenia pewnym rodzajom uchylania się lub unikania opodatkowania. Środki mające na celu uproszczenie procedury naliczania podatku nie mogą istotnie wpływać na kwotę podatku należnego na ostatecznym etapie konsumpcji.
Artykuł 27 VI Dyrektywy umożliwia państwom członkowskim wprowadzanie specjalnych rozwiązań prawnych (tzw. środków specjalnych) w przepisach krajowych. Rozwiązania te mogą przewidywać odstępstwa od ogólnych zasad funkcjonowania systemu VAT w Unii. Ich wprowadzenie wymaga jednak zgody Rady UE i jest możliwe tylko wtedy, gdy spełnione są przesłanki stosowania środków specjalnych wskazane w art. 27 (tj. dążenie do uproszczenia procedury naliczania podatku, zapobieganie uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania).
Piotr Litwin ekspert Ernst & Young
Artykuł 27, przewidując wprowadzanie odstępstw od reguł przewidzianych w VI Dyrektywie, stanowi dla państw członkowskich rodzaj zabezpieczenia, umożliwiając im na przykład zapobieganie nadużyciom podatkowym. W pewnych sytuacjach bowiem oczekiwanie na zmianę przepisów na poziomie całej Unii mogłoby okazać się nierealne. Z drugiej strony, zbyt szerokie korzystanie z możliwości, jakie daje art. 27, doprowadzić by mogło do znacznych różnic między przepisami poszczególnych państw, a przez to prowadzić do zakłóceń konkurencji, swobody przepływu towarów czy innych podstawowych zasad harmonizacji VAT w ramach Unii. Dlatego też wprowadzenie środków specjalnych jest możliwe wyłącznie, gdy zachodzą wskazane w art. 27 przesłanki. Wydaje się, że liczne przepisy projektu nowej polskiej ustawy o VAT stanowią odstępstwa od zasad ogólnych VI Dyrektywy i mogą zostać uznane za środki specjalne w rozumieniu art. 27. Powinny być one zatem poddane weryfikacji pod kątem spełnienia przesłanek wskazanych w tym przepisie, co będzie jednak możliwe dopiero po naszym przystąpieniu do Unii. Dodatkowo, biorąc pod uwagę dotychczasowy dorobek orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) w kwestii stosowania art. 27, nie wydaje się, by wszystkie projektowane przepisy przeszły ten test pozytywnie. Przykładem mogą być regulacje zakazujące odliczenia podatku, jeśli dany wydatek nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, czy też odliczenia podatku od importu usług z tzw. rajów podatkowych. Zakazy te, ze względu na swój ogólny charakter, w konkretnych przypadkach mogą prowadzić do odmowy odliczenia, nawet gdy nie jest możliwe popełnienie żadnych nadużyć podatkowych. W przeszłości wprowadzane przez inne państwa podobne ogólne zakazy odliczenia podatku były kwestionowane przez ETS.