Emerytura w europejskim wydaniu

Ogólnoeuropejski Indywidualny Produkt Emerytalny (OIPE) to dobrowolna i indywidualna forma oszczędzania, uzupełniająca trzeci filar emerytalny w Polsce, reprezentowany już przez IKE, IKZE, PPK i PPE. Oparty na rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego z 2019 r. został w końcu udostępniony w Polsce. Można z niego skorzystać przez program Europejska Emerytura oferowany w Finaksie, robodoradcy, który specjalizuje się w portfelach globalnych funduszy ETF.

Nowe rozdanie

W Polsce w ramach programów emerytalnych IKE i IKZE, które pod względem zasad obowiązywania są najbardziej bliskie OIPE, pieniądze oszczędza około miliona Polaków. Nie jest to dużo, a przyczyn tak małego zaangażowania upatruje się zwykle w podkopaniu zaufania Polaków do oszczędzania na jesień życia wskutek przeniesienia części aktywów OFE do ZUS. Finax liczy, że to zaufanie uda mu się przynajmniej częściowo odbudować.

– Kluczowe jest to, że produkt znajduje się pod stałym nadzorem nie tylko krajowego regulatora, ale też europejskiego urzędu EIOPA. Bazuje na jednolitych zasadach dla całej Unii Europejskiej, co może go uchronić przed lokalnymi zawirowaniami politycznymi. Tylko szczegółowe zasady zostały doprecyzowane w ramach polskiej legislacji - mówi Juraj Hrbaty, prezes Finaksa.

Jak podkreśla, dodatkowe oszczędzanie na emeryturę to konieczność.

– Jeszcze dekadę temu świeżo upieczony emeryt otrzymywał średnio 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Komisja Europejska szacuje, że w 2060 r. będzie to zaledwie 25 proc. Dobrowolne indywidualne programy emerytalne mogą poprawić sytuację i uzupełnić niską państwową emeryturę - dodaje Juraj Hrbaty.

Przyciągnąć kapitał młodych osób i jednocześnie wyróżnić się na tle innych produktów emerytalnych Finaksowi ma pomóc elastyczność, jaki daje program Europejska Emerytura.

– Zmieniając miejsce zamieszkania, uczestnik programu może kontynuować oszczędzanie na tych samych zasadach. W każdej chwili mamy dostęp do swoich środków, można je wypłacić, przenieść do innego dostawcy czy powiększać nawet będąc za granicą. Przyszli emeryci często zmieniają miejsce zatrudnienia, a produkty finansowe chcą mieć pod ręką, na smartfonie lub komputerze - mówi Przemysław Barankiewicz, kierujący polskim oddziałem Finaksa.

Najważniejsze zasady

Program Finaksa cechuje się relatywnie niskimi opłatami - to 0,72 proc. wartości zarządzanych aktywów rocznie (limit dla OIPE to 1 proc.). Ponadto jest szansa na uniknięcie podatku od zysków kapitałowych, wynoszącego 19 proc.

– Jeśli nie wypłacisz środków przed ukończeniem 60 lat i będziesz oszczędzał przez co najmniej pięć lat, to od wypracowanego w OIPE zysku nie zapłacisz podatku. W ramach produktu możesz inwestować do kwoty limitu na każdy rok, równej trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia [w 2023 r. wynosi on 21,3 tys. zł - red.]. Limit ten jest niezależny od limitu wpłat na IKE i IKZE – mówi Przemysław Barankiewicz.

Na konto OIPE można przenieść środki zgromadzone dotychczas na IKE, poza ustalonym limitem. Dozwolony jest transfer dowolnej kwoty, która w ramach Europejskiej Emerytury pojawi się w portfelu oszczędzającego. O tym, co znajdzie się w portfelu, zdecyduje jego właściciel, a do wyboru w Finaksie będzie mieć te same pasywne, globalne fundusze ETF, co w podstawowej ofercei robodoradcy.

– Ze względu jednak na długoterminowy charakter inwestycyjny portfele dostępne są tylko w dwóch wariantach: podstawowym, czyli składającym się całkowicie z akcji oraz alternatywnym, którego 20 proc. stanowią obligacje. Na dziesięć lat przed emeryturą każdy portfel zmienia się w alternatywny, aby zredukować ryzyko – zaznacza Przemysław Barankiewicz.

W Polsce aktywa Finaksa w tradycyjnym portfelu to 330 mln zł. Firma nie ujawniła, jaki ma cel jeśli chodzi o pozyskanie aktywów do OIPE w ciągu 12 miesięcy od uruchomienia programu.