Nasza spółka zamierza zaciągnąć pożyczkę od zagranicznej spółki matki lub innej z grupy kapitałowej. Czy można uniknąć podatku od czynności cywilnoprawnych?
- Umowy pożyczki podlegają, co do zasady, podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC), ale są z niego zwolnione pożyczki udzielane:
— polskiej spółce kapitałowej przez jej wspólnika,
— przez przedsiębiorców niemających siedziby na terytorium Polski, prowadzących działalność w zakresie udzielania pożyczek,
— na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej, pod warunkiem udokumentowania, że pieniądze zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków poniesionych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej w 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy.
Pożyczka udzielona przez zagranicznego wspólnika będzie więc zwolniona z PCC bez dodatkowych warunków. Nie ma też ograniczeń na przykład jej kwoty czy minimalnego okresu umowy.
Jeżeli chodzi o zwolnienie z PCC pożyczki udzielonej przez spółkę z grupy innej niż spółka matka, to zastosowanie mogą znaleźć dwa pozostałe zwolnienia. Ale gdy pożyczkodawca nie ma na terenie Polski siedziby ani zarządu oraz prowadzi działalność w zakresie kredytowania i udzielania pożyczek, to — choć nie wynika to wprost z przepisów — organy podatkowe często żądają przedstawienia jego dokumentów korporacyjnych (na przykład umowy spółki lub wyciągu z rejestru sądowego), z których wprost wynika, że w zakresie swojej działalności może prowadzić działalność finansową i udzielać pożyczek. Bywały wypadki, gdy brak takiego zapisu w wyciągu z rejestru (umowie spółki) powodował, że fiskus uznawał, iż nie można skorzystać ze zwolnienia z PCC — i to nawet, jeśli pożyczkodawca de facto udzielał pożyczek zgodnie z możliwościami, jakie dają przepisy kraju jego siedziby. W innych wypadkach urzędy akceptowały oświadczenia członków zarządu spółki udzielającej pożyczki, że może ona dokonywać wszelkich działań zgodnych z prawem danego państwa, a jej działalność polega głównie na finansowaniu innych podmiotów.
Jak widać, nie ma jednolitej praktyki organów podatkowych w tym zakresie. Dlatego, w razie wyboru tej możliwości, warto wybrać pożyczkodawcę, który ma dokumenty wskazujące wprost, że spółka prowadzi działalność w zakresie udzielania pożyczek.
Trzecia możliwość jest najbardziej skomplikowana. Wybiera się ją, gdy pożyczki udziela „obcy” podmiot. Umowa powinna wyraźne wskazywać, że pożyczka zostanie przeznaczona na prowadzenie działalności gospodarczej. Pożyczkobiorca musi też zgromadzić dokumenty wskazujące, że przeznaczył pieniądze na ten cel.
Anna Bryńska, radca prawny w kancelarii Lovells