Firma wybiera formę programu
Zakład pracy decyduje o jednym z czterech możliwych PPE
Decyzję o wyborze formy programu emerytalnego podejmuje pracodawca. Szczegółowe zasady funkcjonowania PPE określa zakładowa umowa emerytalna, którą pracodawca negocjuje i zawiera z reprezentacją pracowników bądź związkami zawodowymi. Negocjacje dotyczą przede wszystkim tego, gdzie i jak będą inwestowane pieniądze ze składek.
Pracodawca może wykupić grupowe ubezpieczenie pracowników w firmie ubezpieczeniowej. Jeszcze przed wprowadzeniem reformy była to najpopularniejsza forma oszczędzania. Ubezpieczenie grupowe stanowi polisa na życie z funduszem inwestycyjnym. Uprawnia ona do otrzymania świadczenia po osiągnięciu wieku emerytalnego, a w przypadku śmierci ubezpieczonego — świadczenie otrzymują spadkobiercy.
Składka wpłacana do firmy ubezpieczeniowej, zależy od wieku ubezpieczonego, rodzaju i wysokości świadczenia. Jedna część składki jest inwestowana z przeznaczeniem na przyszłe wypłaty emerytury. Druga stanowi rezerwę na wypadek, gdy ubezpieczony umrze i nie wykorzysta tego, co uskładał.
Ubezpieczenia wzajemne
Pracodawca może opłacać składkę za pracowników również w niekomercyjnym towarzystwie ubezpieczeń wzajemnych. W Polsce ta forma jest jednak mało popularna. Towarzystwo może założyć grupa pracodawców lub osób fizycznych (jest to forma mniej realna ze względu na wysoki kapitał własny). TUW działa na zasadzie spółdzielni: grupa tworząca towarzystwo wpłaca pieniądze do wspólnej puli, inwestuje je i każdy jest właścicielem towarzystwa. Podstawowym plusem tego rodzaju ubezpieczenia są najniższe koszty — administrowania, reklamy czy marketingu.
Fundusze inwestycyjne
Kolejną formą wnoszenia składek za pracowników są rachunki w funduszach inwestycyjnych. Lokują one pieniądze w różne papiery wartościowe. Ta forma oszczędzania jest dość popularna w Polsce. Obecnie jest 16 towarzystw funduszy inwestycyjnych i powierniczych. Wpłacone pieniądze można praktycznie w każdej chwili wypłacić. Opłaty i prowizje są dość niskie.
Pracownicze fundusze
Pracowniczy program emerytalny jest jedną z najważniejszych nowości w reformie emerytalnej. Fundusz emerytalny pracodawca tworzy sam i wpłaca do niego składki za pracowników. Jest to forma zbliżona do II filaru reformy. Wszelkie opłaty za prowadzenie funduszu ponosi pracodawca, ale wszystko wlicza sobie w koszty uzyskania przychodu. Fundusz emerytalny nie inwestuje sam, w jego imieniu inwestuje w różne papiery wartościowe zakładowe towarzystwo emerytalne, składające się z jednego lub kilku pracodawców. Wcześniej jednak pracownicze towarzystwo i fundusz musi uzyskać licencję od UNFE.
Zakładowe lub międzyzakładowe towarzystwo emerytalne nie musi osiągać minimalnej stopy zwrotu, co daje większą swobodę w inwestycjach, ale też bardzo różny zysk.
Każdy pracodawca, który chce założyć PPE, musi być zarejestrowany w Polsce od ponad roku i zatrudniać minimum 5 pracowników. Sam pracodawca nie musi uczestniczyć we własnym programie. Nie może jednak odmówić udziału w programie pracownikowi, który spełnia wszelkie kryteria. Warunki umowy zakładowej muszą zapewnić również możliwość udziału w programie 50 proc. pracowników zatrudnionych w firmie.
Zakładowa umowa emerytalna musi zawierać formę programu, minimalną i maksymalną składkę, potrącaną w momencie wypłaty wynagrodzenia, warunki umowy z firmą inwestującą środki oraz warunki wypłat. Wypłaty są możliwe po osiągnięciu 60. roku życia, a automatycznie — po przekroczeniu 70. Wysokość wypłat uzależniona jest od wysokości wpłat i długości okresu oszczędzania.