Po ataku Rosji na Ukrainę polscy odbiorcy rosyjskiej stali mieli twardy orzech do zgryzienia. Kupili wyroby hutnicze od rosyjskich producentów, np. od Siewierstalu, należącego do oligarchy Aleksieja Mordaszowa. Po nałożeniu sankcji na rosyjskie firmy i ich właścicieli zastanawiali się, czy mogą legalnie zapłacić za otrzymany towar.
Niektórzy klienci Siewierstalu dostali wezwania do zapłaty od faktora — firmy ING Commercial Finance Belux z Belgii. Przejęła ona wierzytelności Severstal Distribution, łotewskiego oddziału rosyjskiej grupy. Polscy dystrybutorzy obawiali się jednak, że jeśli zapłacą, zostaną oskarżeni o łamanie sankcji.
Resort finansów pozwala zapłacić
W tym gronie był m.in. giełdowy Stalprofil. Samodzielnie i za pośrednictwem Polskiej Unii Dystrybutorów Stali (PUDS) starał się o interpretacje prawne, dzięki którym będzie mógł podjąć decyzję — płacić, czy nie.
— Otrzymaliśmy z Ministerstwa Finansów odpowiedź. Wynika z niej, że możemy regulować płatności wobec firmy ING — mówi Henryk Orczykowski, prezes Stalprofilu.
Resort finansów informuje, że jeśli Severstal Distribution dokonał przelewu wierzytelności polskich kontrahentów na rzecz belgijskiego faktora przed 28 lutego 2022 r., czyli przed wprowadzeniem sankcji, to nie są one nimi objęte. Krajowe firmy mogą więc zapłacić zobowiązania bezpośrednio na rachunek firmy ING w Belgii.
Piotr Sikorski, dyrektor biura zarządu PUDS, informuje, że organizacja wraz z kancelarią prawną dokonuje analizy stanowiska resortu i do czasu jej zakończenia nie będzie go komentować. Menedżerowie Stalprofilu zdecydowali natomiast, że zrealizują przelew.
Decyzja KAS i bankowe weryfikacje
Na innych warunkach realizuje przelewy Bowim, który także kupował towary od rosyjskiej grupy. Spółka ma decyzję Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), wydaną dla Severstal Distribution, zezwalającą na dokonywanie płatności na określonych zasadach. Aleksander Szram, dyrektor działu finansów i ubezpieczeń oraz pełnomocnik zarządu Bowimu, informuje, że zobowiązania spółki wobec rosyjskiego kontrahenta wynoszą 2,5 mln EUR i nie zostały objęte faktoringiem ING. Bowim ma jednak oświadczenia banków, takich jak ING oraz łotewskiego banku Citadele o stosowaniu sankcji indywidualnie do rachunku Severstal Distribution. W praktyce przed wykonaniem płatności bank obsługujący Bowim weryfikuje oświadczenia innych banków zaangażowanych w transakcję, faktury VAT i zapisy kontraktowe w odniesieniu np. do decyzji KAS. Podobnej weryfikacji dokonuje bank beneficjenta. Jeśli wypadną pomyślnie, płatność może być zrealizowana.