Zlecanie usług prawnych akurat do Polski nie jest zjawiskiem odosobnionym i nie zachodzi zresztą w próżni. Według raportu Deloitte’s Global Business Services (GBS) Survey, Polska od lat zajmuje czołowe miejsca w rankingach krajów najchętniej wybieranych jako lokalizacje centrum usług wspólnych. W 2025 obszarach takich jak IT czy Łańcuch Dostaw, Polska ma ustępować jedynie Indiom. Szacuje się, że w połączonych sektorach centrum usług oraz outsourcingu w Polsce zatrudnionych jest ponad 400 tysięcy osób, a roczny rozwój tego rynku to ponad 4%. Dlaczego? Wysoką pozycję Polski w tym obszarze można w dużej mierze przypisać kwalifikacjom i kompetencjom lokalnych specjalistów, bardzo dobrze komunikującym się w języku angielskim, oraz solidnie wykształconych. Te atuty zostały szeroko docenione przez globalny biznes, przyczyniając się do dynamicznego rozwoju modelu świadczenia usług z Polski na rzecz klientów zagranicznych.
Jak nie wiadomo o co chodzi…
Nie ma się co jednak oszukiwać, główną przyczyną, dla której zagraniczne organizacje decydują się przenosić pracę do Polski, są oczywiście oszczędności. Mimo wzrostu wynagrodzeń w sektorze szeroko rozumianego outsourcingu w ostatnich latach (wg. raportu płacowego Antal za 2024 nawet o ponad 50% pomiędzy rokiem 2020 a 2025), Polscy pracownicy zarabiają wyraźnie mniej od kolegów z krajów Europy Zachodniej, czy USA. Powodów takiego stanu rzeczy jest kilka, i stwierdzenie, że Polscy pracownicy są po prosty „tańsi”, byłoby krzywdzące, biorąc pod uwagę różnice w kosztach życia i parytetu siły nabywczej. Niemniej, różnice w kosztach zatrudnienia są diametralne i widocznie szczególnie w przypadku stanowisk specjalistycznych. Dość powiedzieć, że stworzenie w Polsce kilkuosobowego zespołu specjalistów, może oznaczać dla działającej globalnie firmy z Wielkiej Brytanii czy USA znaczące oszczędności w budżecie. A mówimy tylko o różnicach w wynagrodzeniu. Biorąc pod uwagę całkowity koszt zatrudnienia i uwzględniając np. koszty przestrzeni biurowej, wydarzeń firmowych, czy wdrożenia pracowników itd. różnice będą jeszcze bardziej znaczące.
Już nie tylko umowy o zachowaniu poufności
Zmiana, którą obserwujemy, dotyczy właśnie zakresu przenoszonych do centrów usług wspólnych zadań i procesów. Jeszcze do niedawna, podobnie jak ma to miejsce w przypadku działów finansów czy zakupów, wsparcie dotyczyło czynności o charakterze administracyjnym. W grę wchodziły więc takie usługi jak identyfikacja zobowiązań umownych, uzupełnianie baz danych, czy analiza umów o zachowaniu poufności. Obecnie obserwujemy rosnącą otwartość organizacji na przenoszenie co raz bardziej złożonych zadań, dotychczas zastrzeżonych dla zespołów centralnych. Obejmuje to obszary zarządzania obsługą prawną grupy kapitałowej, zgodności, czy procesów due diligence. Co jest symptomatyczne, zakres tych zadań obejmuje już nie tylko wsparcie zespołów wewnętrznych, ale również bezpośredni kontakt z klientem.
Poznaj program konferencji XVIII Forum Dyrektorów Działów Prawnych 23 ‑ 24 września 2025
Scentralizowany dział prawny w Polsce: jak to możliwe?
Organizacje decydują się również na tworzenie wyspecjalizowanych centrów obsługi prawnej (Center of Excellence), mających konsolidować zadania prawne dla danego regionu, czy nawet w skali globalnej. Jak to możliwe? Po pierwsze, na krajowym rynku przybywa specjalistów z doświadczeniem pracy w międzynarodowych organizacjach. Po drugie, w wielu branżach, takich jak finanse, farmacja czy technologie wyraźnie postępuje globalizacja i standaryzacja procesów biznesowych. Organizacje z różnych krajów pracują razem w ramach wspólnych procedur i standardów wyznaczanych przede wszystkim przez regulacje wewnętrzne i rynkowe praktyki branży. Po trzecie, coraz większa liczba ujednoliconych regulacji pomiędzy krajami ułatwia centralizację. Po czwarte, dla zadań co do zasady zlecanym wyspecjalizowanym kancelariom zewnętrznym (np. wsparcie w transakcjach M&A), lokalizacja działu prawnego przestaje mieć znaczenie. Liczy się jakość i sprawność komunikacji w międzynarodowym środowisku. Ostatecznie, nie do przecenienia jest wpływ technologii na zwiększenie wydajności prawników, w szczególności w kontekście narzędzi opartych o wykorzystanie sztucznej inteligencji. Technologie te głównie wspierają procesy powtarzalne i nieskomplikowanych, czyli takich, które i tak jako pierwsze trafiają do modeli outsourcingowych i centrów usług wspólnych. Spodziewam się, że w szerszej perspektywie będzie to prowadzić do dalszej optymalizacji kosztów i podniesienia wydajności pracy już po stronie Centrów Obsługi Prawnej.
Potencjał mimo ograniczeń
Proces tworzenia scentralizowanych działów prawnych, Centrów Obsługi Prawnej w Polsce, czy też wyspecjalizowanych zespołów obsługi prawnej jest już zauważalny. Model ten podlega oczywistym ograniczeniom. Niemniej, biorąc pod uwagę przede wszystkim czynnik kosztowy spodziewam się dalszego rozwoju tego podejścia, choć może jeszcze nie trendu, na polskim rynku usług wspólnych.
Autor: Przemysław Wojtaszczyk, Senior Vice President, Head of Legal Department, Grass Valley
Źródła:
2025 Deloitte’s Global Business Services (GBS) Survey: https://www.deloitte.com/content/dam/assets-zone3/us/en/docs/services/2025/us-2025-deloitte-global-business-services-survey-results.pdf
Badanie Future Ready Lawyer 2024: https://www.wolterskluwer.com/pl-pl/news/badanie-future-ready-lawyer-2024
Warsaw Business Journal: Poland shared services industry: a strategic shift towards expertise and advanced processes https://wbj.pl/poland-shared-services-industry-a-strategic-shift-towards-expertise-and-advanced-processes/post/143658
Raport Płacowy Antal 2024: https://antal.pl/wiedza/raport/raport-placowy-antal-2024