Gminy nie mogą składać takich wniosków do RPO, bo uniemożliwiają to przyjęte odgórne ustalenia, według których samorządy mają tego typu wnioski składać najpierw do Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Problem w tym, że PROW wciąż nie został uruchomiony i jeszcze nie wiadomo, kiedy to nastąpi.
W przyjętym na forum stanowisku podlaskie gminy wiejskie chcą wyjaśnień m.in. od Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz Podlaskiego Urzędu Marszałkowskiego.
Jak powiedział PAP przewodniczący Związku Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego, wójt Korycina Mirosław Lech, takie ustalenia w programach to "dyskryminacja" gmin, które póki co, nie mogą korzystać ani z RPO, ani z PROW, ubiegając się o środki na wodociągi i kanalizację.
Dyrektor departamentu zarządzania RPO w Podlaskim Urzędzie Marszałkowskim Daniel Górski tłumaczy, że zasadę, aby najpierw gminy składały wnioski na inwestycje wodno-kanalizacyjne do PROW, a dopiero potem do RPO, ustalił Komitet Koordynacyjny Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia. Miało to służyć lepszemu wykorzystaniu środków unijnych. Chodziło głównie o to, aby gminy nie składały tych samych wniosków do różnych programów.
Górski przyznał, że ochrona środowiska to dziedzina najbardziej interesująca gminy wiejskie. Zaznaczył jednak, że z analiz specjalistów wynika, że największe potrzeby w regionie w tym zakresie są jednak w gospodarce odpadami i ochronie powietrza, ale bardziej dotyczy to dużych miast, bo na wsi wodociągi i kanalizacja wciąż należą do najchętniej realizowanych i najpotrzebniejszych inwestycji.
Jeszcze nie wiadomo, jaka część z 636,2 mln euro dostępnych w ramach RPO Województwa Podlaskiego będzie przeznaczona na inwestycje wodno-kanalizacyjne. Zarząd województwa jeszcze nie podjął decyzji w tej sprawie - powiedział PAP Górski.
O środki m.in. na inwestycje wodno-kanalizacyjne samorządy mogą się także ubiegać z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. W latach 2007-2013 to prawie 4 mld euro na dofinansowanie projektów związanych z gospodarką wodno-ściekową oraz gospodarką odpadami i ochroną powierzchni ziemi, czyli m.in. na budowę i modernizację kanalizacji, oczyszczalni ścieków i zakładów zagospodarowywania odpadów.
O dofinansowanie z tej puli, jednak na duże inwestycje, starać się mogą związki gmin lub duże aglomeracje miejskie. W ramach dwóch naborów wniosków ogłoszonych do tej pory przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z województwa podlaskiego wpłynęło 11 wniosków, z czego wstępną ocenę formalną i merytoryczną pomyślnie przeszły tylko trzy.