Branża obronna coraz częściej korzysta z nowatorskich rozwiązań rozwijanych przez firmy lub jednostki naukowe. Do niedawna polegała głównie na wypracowanych przez siebie technologiach, jednak – jak przyznają eksperci z tego sektora – rozwiązania z rynku cywilnego pod względem zaawansowania znacznie wyprzedzają te stworzone przez wojsko. Dlatego szefostwo armii i przedstawiciele spółek z sektora obronnego otwarcie mówią o potrzebie adaptacji technologii cywilnych do celów obronnych i zachęcają innowatorów do tworzenia nowych rozwiązań tzw. podwójnego zastosowania.
W tym celu w Polsce powstał program IDA Bootcamp, zorganizowany przez Polski Fundusz Rozwoju (PFR) i PFR Ventures we współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej oraz PGZ – Polską Grupą Zbrojeniową. Jest on skierowany głównie do innowatorów, start-upów i zespołów naukowych tworzących i rozwijających technologie, które mogą mieć zastosowanie zarówno cywilne, jak i wojskowe. W naborze trwającym jesienią zgłaszały one rozwiązania mające potencjał do szybkiego skalowania i wdrożenia na rynek.
Zbudować silny ekosystem
Pilotaż programu skupiał się na wyzwaniu „Digital Baltic – bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej”. Jego celem jest pozyskanie technologii związanych z autonomicznymi pojazdami morskimi, bezpieczną komunikacją na morzu oraz sztuczną inteligencją wspierającą podejmowanie decyzji. Do pierwszej edycji zgłosiło się prawie 50 zespołów rozwijających zaawansowane technologie. Twórcy 15 najlepszych zostali zaproszeni do udziału w tzw. Bootcampie, czyli cyklu warsztatów i spotkań biznesowych. Oprócz innowatorów wzięli w nich udział przedstawiciele wojska, funduszy inwestycyjnych oraz eksperci od technologii.
Efektem projektu jest zawiązanie konsorcjum wokół PGZ Stocznia Wojenna. Ma ono na celu opracowanie autonomicznego pojazdu morskiego, umożliwiającego np. misje rozpoznawcze oraz monitorowanie infrastruktury krytycznej. Bootcamp rozpoczął współpracę między firmami a funduszami inwestycyjnymi. Jakie będą jej efekty? Tego dowiemy się za kilka miesięcy.
- Dynamiczny rozwój tzw. głębokich technologii [ang. deep-tech – przyp. red.] w Polsce otwiera nowe horyzonty dla innowacyjnych przedsiębiorstw. Inicjatywy takie jak IDA, współpraca w ramach otwartych innowacji ze spółkami z grupy PGZ i zaangażowanie w projekty międzynarodowe są kluczowe dla budowania silnego ekosystemu, który wspiera polskie firmy w komercjalizacji zaawansowanych technologii. Kluczem do sukcesu jest jednak nie tylko finansowanie, ale także tworzenie przestrzeni dla współpracy między start-upami, nauką i przemysłem, co pozwoli na przekształcenie innowacji w realne rozwiązania na globalnym rynku – podkreśla Eliza Kruczkowska, dyrektorka departamentu rozwoju innowacji PFR.
Przykład z NATO
Warto dodać, że pionierem pod względem systemowego wsparcia dla innowacji rozwijanych na rynku cywilnym jest NATO. Stworzyło ono fundusz kapitałowy NATO Innovation Fund (NIF) z budżetem 1 mld EUR, który zostanie przeznaczony na start-upy i inne podmioty pracujące nad technologiami podwójnego zastosowania. Co istotne, Polska aktywnie uczestniczy w tym przedsięwzięciu. PFR Ventures zainwestowała w nie 42 mln EUR, natomiast jedno z trzech biur NIF będzie miało miejsce w Warszawie.
Narzędziem wspierającym powyższy fundusz jest akcelerator innowacji obronnych DIANA (Defence and Security Accelerator for North Atlantic). Pomaga on innowatorom w tworzeniu rozwiązań przydatnych zarówno na rynku cywilnym, jak i wojskowym. Tego typu inicjatywy powstają również na poziomie poszczególnych krajów, m.in. Wielkiej Brytanii i Francji. Polska nie ma jeszcze publicznego wyspecjalizowanego wehikułu inwestycyjnego, jednak podejmuje pierwsze aktywności w tym kierunku, takie jak wspomniana inwestycja PFR Ventures w NIF czy zgłoszenie aplikacji o polski akcelerator w sieci innowacji DIANA. Działania w ramach programu IDA oznaczają wyraźny krok naprzód w rozwoju branży deep-tech w Polsce. Zalążek ekosystemu wsparcia tego typu technologii już mamy, teraz czas na jej rozwój.
- Zdajemy sobie sprawę z rosnącego zapotrzebowania na finansowanie zaawansowanych technologii – w tym takich, które mogłyby wspierać działania wojska. Równolegle do inwestycji w NATO Innovation Fund rozpoczęliśmy analizy rynku funduszy VC, które finansują spółki z sektora deep-tech. Obecnie rozważamy rozpoczęcie inwestycji w tym obszarze. Wkrótce udostępnimy więcej szczegółów – zapowiada Aleksander Mokrzycki, wiceprezes PFR Ventures.