Rozliczanie podatków dochodowych od osób fizycznych w tym roku może przypominać drogę przez mękę. Regulacje, które weszły w życie 1 stycznia 2022 r. wraz z Polskim Ładem, przysporzyły wielu kłopotów i nerwów księgowym oraz pracodawcom. Wielu pracowników skarżyło się, że dostawali niższe wypłaty. W tym ogromnym zamieszaniu rząd próbował sytuację ratować i zmienił część przepisów w trakcie roku. Kolejne zmiany w tym zakresie wejdą w życie 1 stycznia 2023 r.
Zasady pobierania zaliczek
Mateusz Krawczyński, konsultant podatkowy w Russell Bedford, podkreśla, że nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 9 czerwca 2022 r. (tzw. Polski Ład 2.0) istotnie zmieniła zasady pobierania zaliczek na podatek dochodowy.
– Celem zwiększenia swobody decyzyjnej w zakresie zastosowania kwoty wolnej od podatku, zgodnie z nowo dodanym art. 31b ustawy o PIT, płatnicy będą obowiązani do pomniejszania zaliczek na podatek dochodowy o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej daninę. Jednakże pod warunkiem, że podatnik złoży temu płatnikowi, a łącznie nie więcej niż trzem płatnikom, oświadczenie o stosowaniu pomniejszenia – podkreśla Mateusz Krawczyński.
Przypomina, że po wejściu w życie Polskiego Ładu 1.0 (ustawa z 29 października 2021 r.) okazało się, że podatnicy, którzy są zatrudnieni u wielu pracodawców na ułamkowe części etatu (np. nauczyciele), de facto nie mogą skorzystać z pełnej kwoty wolnej na etapie zaliczek. PIT-2 mogą bowiem złożyć wyłącznie u jednego pracodawcy, a wysokość wynagrodzenia u poszczególnych firm jest za niska, aby wykorzystać całość kwoty wolnej.
– Polski Ład 2.0 wprowadza możliwość jednoczesnego złożenia PIT-2 dwóm lub nawet trzem pracodawcom. Jeśli PIT-2 zostanie złożony dwóm pracodawcom, każdy z nich pomniejszy podatek o 1/24 kwoty zmniejszającej. Jeśli PIT-2 otrzymają trzej pracodawcy, każdy z nich pomniejszy podatek o 1/36 tej kwoty – zaznacza Mateusz Krawczyński.
Ekspert podkreśla, że możliwość uwzględnienia kwoty zmniejszającej podatek obejmie również zleceniodawców i pozostałych płatników wypłacających świadczenia z działalności wykonywanej osobiście oraz płatników pobierających zaliczki od dochodów z praw majątkowych. Wskazani płatnicy nie mieli dotąd możliwości stosowania zmniejszenia przy pobieraniu zaliczek na podatek, przez co kwota zmniejszająca podatek była uwzględniana dopiero w rozliczeniu rocznym.
– Łączna kwota pomniejszenia stosowana przez wszystkich płatników w danym miesiącu nie może przekraczać wysokości stanowiącej 1/12 czyli miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek. Kwota wolna jest bowiem jedna - a nie oddzielna dla każdego źródła zarobkowania - i dotyczy wszystkich łącznych dochodów podatnika – zauważa ekspert Russell Bedford.
Poznaj program konferencji “TAX Forum”, 1 grudnia 2022, online >>
Kolejne nowości
Od przyszłego roku płatnicy nie będą obowiązani do pobierania zaliczek na podatek dochodowy, pod warunkiem otrzymania od podatnika wniosku o ich niepobieranie w danym roku podatkowym.
– Podatnik będzie uprawniony do złożenia wspomnianego wniosku w przypadku, gdy przewiduje, że uzyskane przez niego dochody podlegające opodatkowania skalą nie przekroczą w danym roku podatkowym kwoty wolnej, czyli 30 tys. zł. W przypadku uzyskania przez niego dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach skali podatkowej, przekraczających u tego płatnika w roku podatkowym kwotę 30 tys. zł, płatnik oblicza zaliczki w dalszym etapie, już bez pomniejszania – zaznacza Mateusz Krawczyński.
Tryb uwzględniania kwoty zmniejszającej podatek na wniosek dotyczy następujących płatników:
1) pracodawców przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy od przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez pracodawców, a w spółdzielniach pracy od zaliczek pobieranych od wypłat z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej,
2) osób prawnych i ich jednostek organizacyjnych od zaliczek pobieranych od wypłacanych zagranicznych emerytur i rent,
3) uczelni, federacji podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk, instytutów badawczych, międzynarodowych instytutów naukowych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zakładów pracy oraz innych jednostek organizacyjnych od zaliczek na podatek dochodowy obliczanych od wypłacanych stypendiów,
4) aresztów śledczych oraz zakładów karnych od zaliczek pobieranych od należności za pracę przypadającą tymczasowo aresztowanym oraz skazanym,
5) centrów integracji społecznej od zaliczek obliczanych od świadczeń integracyjnych i motywacyjnej premii integracyjnej, przyznanych na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym.
Płatnicy obowiązani z mocy ustawy (bez wniosku podatnika) do uwzględniania kwoty zmniejszającej podatek:
1) rolnicze spółdzielnie produkcyjne oraz inne spółdzielnie zajmujące się produkcją rolną - przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy od dokonywanych na rzecz członków spółdzielni lub ich domowników wypłat z tytułu dniówek obrachunkowych, udziału w dochodzie podzielnym spółdzielni, a także od uzyskiwanych od spółdzielni przez te osoby zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego,
2) organy rentowe od pobieranych zaliczek od wypłacanych bezpośrednio przez te organy emerytur i rent, świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych oraz od rodzicielskich świadczeń uzupełniających,
3) organy zatrudnienia od zaliczek obliczanych od świadczeń wypłacanych z Funduszu Pracy,
4) wojewódzkie urzędy pracy od zaliczek pobieranych od świadczeń wypłacanych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
5) organ egzekucyjny lub podmiot niebędący następcą prawnym zakładu pracy, przejmujący jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy dokonujący za zakład pracy świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy PIT.