Jednolity Plik Kontrolny (JPK) był wprowadzany stopniowo od 2016 r. Początkowo musiały go przekazywać wyłącznie duże przedsiębiorstwa. Z czasem – do 2018 r. - dołączyły do nich firmy średnie, małe i mikro.
Narzędzie zostało stworzone przez Ministerstwo Finansów w celu uszczelnienia polskiego systemu podatkowego. JPK obejmuje siedem głównych struktur, ale tylko JPK_V7 jest wysyłany obligatoryjnie co miesiąc. Natomiast JPK_FA, JPK_WB, JPK_KR, JPK_MAG, JPK_EWP oraz JPK_KPIR przekazywane są jedynie na żądanie odpowiednich organów. Co jeszcze należy wiedzieć o JPK? Zapraszamy do lektury.
Czym jest Jednolity Plik Kontrolny
Jednolity Plik Kontrolny to zestaw danych o operacjach gospodarczych danego przedsiębiorstwa, który dotyczy konkretnego okresu w roku podatkowym. JPK nie tworzy się ręcznie. Wszystkie niezbędne informacje są pobierane bezpośrednio z programów finansowo-księgowych, a następnie wysyłane w wersji elektronicznej do właściwych urzędów.
Jednolite pliki kontrolne cechują się ustandaryzowaną strukturą – wszystkie tworzone są zgodnie z jednym schematem, a następnie zapisywane w formacie XML. Pomaga to w zbieraniu i analizowaniu danych, a więc znacznie ułatwia przeprowadzanie kontroli podatkowych.
Rodzaje JPK
Jednolity Plik Kontrolny może mieć siedem struktur:
- JPK_V7 – struktura kluczowa dla większości przedsiębiorców; ten plik wysyłany jest co miesiąc obligatoryjnie do właściwego urzędu przez każde przedsiębiorstwo;
- JPK_FA – struktura dotycząca faktur sprzedażowych;
- JPK_WB – struktura obejmująca wyciągi bankowe;
- JPK_KR – struktura od ksiąg rachunkowych;
- JPK_MAG – struktura magazynowa;
- JPK_KPIR – struktura obejmująca podatników rozliczających się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów;
- JPK_EWP – struktura od ewidencji przychodów.
Jak zbudowane są JPK
Każda ze struktur Jednolitego Pliku Kontrolnego zbudowana jest z trzech sekcji:
- nagłówkowej – znajdują się w niej informacje identyfikujące podmiot (np. firma, NIP, adres) oraz dane dotyczące konkretnego JPK (np. data utworzenia, cel złożenia, daty raportowanych informacji);
- merytorycznej – w niej znajdują się dane dotyczące raportowanych zdarzeń gospodarczych;
- kontrolnej – w tej części umieszczone zostały sumy kontrolne, które dają możliwość sprawdzenia poprawności odczytu informacji zawartych w pliku.
Czym jest JPK_V7
Od sierpnia 2020 r. wszyscy przedsiębiorcy będący czynnymi podatnikami VAT mają obowiązek złożenia jednolitego pliku JPK_V7, a więc JPK wraz z deklaracją. Plik składa się z dwóch części: ewidencyjnej i deklaracyjnej.
JPK_V7 zastąpił obowiązek osobnej wysyłki JPK_VAT oraz VAT_7 lub VAT_7K.
Kogo nie dotyczy obowiązek generowania JPK
Jednolity Plik Kontrolny nie jest generowany przez przedsiębiorców niebędących czynnymi podatnikami VAT. Firmy zwolnione z VAT nie prowadzą rejestrów tego podatku, dlatego też nie ma możliwości, aby mogły wygenerować JPK.
Kto musi generować JPK
Obowiązek generowania i przekazywania JPK od 2018 r. dotyczy wszystkich czynnych podatników VAT. Mowa tutaj o mikro, małych, średnich i dużych podmiotach.
Terminy wysyłki JPK
Wszystkich przedsiębiorców obowiązują jednakowe terminy wysyłki jednolitych plików kontrolnych. JPK_V7 generuje się i wysyła do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą dane zawarte w pliku.
JPK przed wysyłką należy podpisać podpisem elektronicznym. Można to zrobić za pomocą elektronicznego podpisu kwalifikowanego lub przez profil zaufany.
Co grozi za błędy w JPK lub niewysłanie go w terminie
Jeśli przedsiębiorca prześle Jednolity Plik Kontrolny zawierający błędy, zostanie wezwany do jego poprawy. Gdy wyśle prawidłową korektę, uniknie kary. Jeśli jednak tego nie zrobi, będzie podlegał karze grzywny.
Zaniechanie wysyłki JPK w wymaganym terminie grozi karą grzywny w maksymalnej wysokości 720 stawek dziennych. Wysokość kary ustalana jest indywidualnie.