Upadek Powstania Warszawskiego
Po 63 dniach heroicznych walk, 2 października 1944 roku, zakończyło się Powstanie Warszawskie. Miasto – pozbawione pomocy z zewnątrz, bombardowane i metodycznie niszczone – zamieniło się w morze ruin. Ulice, które jeszcze niedawno tętniły życiem, stały się pustynią gruzów, a ponad 150 tys. mieszkańców zapłaciło najwyższą cenę. Z Warszawy Niemcy wywieźli w kolejnych tygodniach tysiące wagonów pełnych zrabowanego mienia – od dzieł sztuki i książek, po maszyny i zwykłe sprzęty domowe. O tym procederze opowiedziałem szczegółowo w odcinku PB Brief z 1 sierpnia – link znajdziecie w opisie. Po Powstaniu pozostało miasto widmo: ulice zmienione w pustynię gruzów, wypalone ściany i samotne kominy sterczące nad krajobrazem śmierci. To, co zrobiono z Warszawą, było aktem perfekcyjnie zaplanowanego zniszczenia – dowodem na geniusz zła, który czasem ogarnia także demokratycznie wybranych polityków, gdy wykorzystają najnowszą technologię, by mordować i wymazywać całe miasto z mapy. Tak wyglądała stolica Polski jesienią 1944 roku – i tak wygląda ostateczne oblicze wojny, gdy technika i okrucieństwo idą ręka w rękę.
JSW, węgiel koksowy i ryzyko utraty płynności: Kryzys stali w Europie
JSW, Jastrzębska Spółka Węglowa, to największy producent węgla koksowego w Europie – surowca kluczowego dla hutnictwa i przemysłu stalowego. Problemy finansowe tej spółki mają więc znaczenie nie tylko dla Śląska czy polskiej gospodarki, ale też dla całego europejskiego łańcucha dostaw stali. O zagrożeniu utraty płynności przez tę giełdową spółkę opowie w drugiej części programu Kamila Wajszczuk, dziennikarka Pulsu Biznesu. Porozmawiamy o przyczynach strat, możliwych scenariuszach naprawczych i ryzykach, jakie stoją przed firmą i rynkiem.
Zagrożenie NATO: Rosyjska „flota cieni” i sabotaż dronami
Rosyjskie tankowce z tzw. „floty cieni” mogą być wykorzystywane do operacji z użyciem dronów nad przestrzenią powietrzną NATO – wynika z ustaleń służb i mediów w Europie. W Norwegii niezidentyfikowany dron zakłócił pracę lotniska w Brønnøysund, a w Svolvær policja zatrzymała ośmiu obywateli Chin i skonfiskowała sprzęt dronowy. We Francji służby zajęły tankowiec Borocay powiązany z rosyjską flotą cieni, a jego kapitan i pierwszy oficer trafili do aresztu. Według „Maritime Executive”, Borocay był jednym z trzech rosyjskich statków w rejonie Kopenhagi, gdy 22 września atak dronów sparaliżował tamtejsze lotnisko. Duńskie media podają, że w czasie nasilonych lotów dronów w pobliżu wybrzeża Danii operował rosyjski okręt desantowy Aleksandr Szabalin. Z kolei prezydent Wołodymyr Zełenski i przedstawiciele ukraińskiej marynarki ostrzegają, że Rosja może używać tankowców floty cieni do wystrzeliwania dronów, prowadzenia rozpoznania i sabotażu na wodach międzynarodowych.
140 mld euro dla Ukrainy: Pożyczka reparacyjna z zamrożonych aktywów Rosji
Unia Europejska pracuje nad planem udzielenia Ukrainie tzw. „pożyczki reparacyjnej” o wartości 140 mld euro, opartej na zamrożonych aktywach rosyjskiego banku centralnego. Pomysł ten, wspierany m.in. przez premierów Finlandii, Szwecji i Francji, ma zapewnić długoterminowe finansowanie gospodarki i obrony Ukrainy bez dalszego obciążania europejskich podatników. Komisja Europejska proponuje, by środki przechowywane w Euroclear zostały wykorzystane do emisji pożyczki, a jej spłata nastąpiłaby dopiero po tym, jak Rosja zgodzi się na reparacje wojenne. Projekt wzbudza jednak liczne kontrowersje – konfiskata aktywów jest sprzeczna z prawem międzynarodowym, a część państw, zwłaszcza Belgia i EBC, ostrzega przed ryzykiem pozwów oraz możliwym odpływem rezerw z Europy. Sporne są także zasady głosowania, ponieważ sankcje wymagają jednomyślnego przedłużania co sześć miesięcy.
Odwet Kremla: Nacjonalizacja i sprzedaż zagranicznych aktywów w Rosji
W odpowiedzi Kreml przygotowuje plan odwetu. Jak podał Bloomberg, Władimir Putin podpisał dekret umożliwiający szybką nacjonalizację i sprzedaż zagranicznych aktywów w Rosji, z uproszczonymi procedurami wyceny i rejestracji. Mechanizm ten ma dotyczyć zarówno firm państwowych, jak i prywatnych, a operacje będzie obsługiwał Promsvyazbank. Moskwa zapowiada, że w przypadku przejęcia rosyjskich aktywów w Europie zastosuje „symetryczne środki”, co oznacza zagrożenie dla setek zachodnich firm wciąż działających w Rosji, takich jak UniCredit, Raiffeisen Bank, PepsiCo czy Mondelez. Kreml określa plany UE mianem „kradzieży” i ostrzega, że osoby zaangażowane w ich realizację poniosą odpowiedzialność.
Hybrydowa wojna Rosji: Sabotaż i werbunek agentów w Europie
Rosja od 2022 r. odpowiada za co najmniej 110 aktów sabotażu i operacji przestępczych w Europie, stosując metody przypominające działania Państwa Islamskiego donosi raport Międzynarodowego Centrum ds. Zwalczania Terroryzmu w Hadze i Brukseli. Ataki obejmowały podpalenia, sabotaż infrastruktury, napaści i próby zabójstw, a ich nasilenie przypadło na pierwszą połowę 2024 r., szczególnie w Polsce i na Litwie. Po wydaleniu setek rosyjskich dyplomatów-szpiegów Moskwa zaczęła korzystać z usług przestępczego podziemia, werbując tzw. „agentów jednorazowego użytku”, często rekrutowanych przez Telegram. Typowy wykonawca zleceń to mężczyzna 20–40 lat, pracownik fizyczny, bezrobotny lub zadłużony, nierzadko z przeszłością kryminalną. Według autorów raportu Rosja przekształca europejskie środowiska przestępcze w narzędzie swojej wojny hybrydowej, a skuteczna obrona Zachodu wymaga uznania zorganizowanej przestępczości za element arsenału Kremla.
Co dziś w rynkach finansowych? Inflacja, CPK i zakaz sprzedaży alkoholu
Już o 8:30 poznamy dane o inflacji w Szwajcarii. To ważny odczyt w świetle ostatnich interwencji Szwajcarskiego Banku Narodowego, który w drugim kwartale kupił waluty obce za 5 miliardów franków, by przeciwdziałać gwałtownemu umocnieniu franka.
O godzinie 10:00 w Warszawie odbędzie się konferencja prasowa Centralnego Portu Komunikacyjnego i PKP Polskich Linii Kolejowych. Pełnomocnik rządu do spraw CPK Maciej Lasek oraz wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak zaprezentują status prac nad Zintegrowaną Siecią Kolejową – kluczowym elementem planów szybkiej kolei w Polsce.
O 14:00 rozpocznie się nadzwyczajna sesja Rady Warszawy zwołana przez prezydenta Rafała Trzaskowskiego. Radni zajmą się projektami uchwał dotyczącymi opinii Śródmieścia i Pragi-Północ w sprawie pilotażowego wprowadzenia nocnego zakazu sprzedaży alkoholu.
Pół godziny później, o 14:30, poznamy w USA cotygodniowy raport o nowych wnioskach o zasiłki dla bezrobotnych, a o 16:00 napłyną dane o zamówieniach w przemyśle – zarówno na dobra trwałego użytku, jak i bez uwzględnienia transportu.
A na koniec kulturalny akcent: w Warszawie startuje XIX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny imienia Fryderyka Chopina. Do rywalizacji stanie 84 pianistów z 20 krajów, a przesłuchania potrwają kilka tygodni, tradycyjnie przyciągając uwagę melomanów i mediów na całym świecie.
Alternatywne źródła białka: Polski browar w Leżajsku przekształcony w zakład Mycofeast
Mycofeast, spółka stworzona przez polskich doradców i międzynarodowych biotechnologów, przejęła zamknięty browar w Leżajsku i przekształciła go w zakład produkcji biomasy – alternatywnego źródła białka dla zwierząt i ludzi. Inwestorzy zainwestowali już kilkadziesiąt milionów złotych w modernizację infrastruktury, a pierwsze partie produkcyjne trafiły na rynek. Firma działa globalnie, rozwija badania w Kalifornii i zakłada, że w przyszłości sprzedaż liczona będzie w setkach milionów dolarów, odpowiadając na rosnące zapotrzebowanie świata na tanie i zrównoważone źródła białka. Jak oni to robią? O tym w artykule Marcela Zatońskiego na pierwszej stronie i we wnętrzu wydania Pulsu Biznesu.
Puls inwestora: Portfel Wojtka i listy zastawne PKO BH
Z kolei Inwestor Wojtek analizuje swój portfel, który we wrześniu urósł o 2,4 proc., a od listopada 2024 r. zysk przekroczył już 30 proc. Rekordową wartość 67,6 tys. zł osiągnął 22 września, choć później przyszła korekta. Największe wahania dotknęły Diagnostykę, Atrem i Arlen, a cierpliwość Wojtka testuje Murapol z ryzykiem sprzedaży dużego pakietu akcji po zakończeniu lock-upu. W portfelu znalazło się też Dadelo, kupione z osobistym przekonaniem do marki. Inwestor rozważa teraz listy zastawne PKO BH jako alternatywę dla obligacji skarbowych, konsekwentnie dążąc do celu – 1 mln zł w 25 lat. Więcej o tym w dziale Puls Inwestora dzisiejszego wydania Pulsu Biznesu.