Kiedy złożyć deklarację na podatek od budynków

Nawet do końca marca przedsiębiorcy będą mogli składać deklaracje na podatek od nieruchomości za 2025 r. To oznacza przesunięcie tego obowiązku o dwa miesiące, gdyż standardowy termin upływa 31 stycznia. Ten wyjątek wynika ze zmiany ustaw o podatku rolnym, podatkach i opłatach lokalnych oraz o opłacie skarbowej. Nowe przepisy, uchwalone 19 listopada 2024 r, wprowadzono w tym roku. Mogą one niektórym przedsiębiorcom sprawić kłopot przy rozliczeniu podatku.

– Zmiany są tak istotne, że rozliczenie podatku powinna poprzedzać rzetelna analiza posiadanego majątku, aby móc prawidłowo ustalić przedmiot opodatkowania zgodnie z nowymi zasadami – podkreśla Błażej Materna, doradca podatkowy, starszy konsultant w Grant Thorntonie.

Jak wyjaśnia, ustawodawca zdawał sobie sprawę, że szczególnie dla właścicieli różnorodnych obiektów budowlanych taka analiza jest procesem czasochłonnym. Dlatego przewidział możliwość przesunięcia terminu na złożenie deklaracji podatkowej.

Nowe definicje

Istotą zmian jest zdefiniowanie m.in. takich pojęć jak budynek, budowla, obiekt budowlany, roboty budowlane, trwałe związanie obiektu z gruntem. Wcześniej przy kwalifikacji danych nieruchomości należało kierować się Prawem budowlanym. Obecnie niezbędne definicje zawarto w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.

Według wyjaśnień ustawodawcy celem nowych definicji i pojęć nie było rozszerzenie zakresu opodatkowania majątku przedsiębiorców. Może się jednak zdarzyć, że jakiś obiekt czy urządzenie budowlane bądź techniczne zostanie zakwalifikowane inaczej niż dotychczas i spowoduje zmianę wysokości obciążenia podatkowego.

Kluczowe dla przedsiębiorców są nowe definicje budynku i budowli (czytaj w ramce).

– W znowelizowanej ustawie utrzymano zasadę pierwszeństwa kwalifikacji obiektu jako budynku. Najpierw należy ustalić, czy dana nieruchomość jest budynkiem, a jeżeli nie jest, wtedy można rozważać jej zaliczenie do kategorii budowli. Żaden budynek nie może być bowiem jednocześnie budowlą, a żadna budowla nie może być jednocześnie budynkiem – podkreśla Elżbieta Ślusarczyk, doradca podatkowy, starszy menedżer w Grant Thorntonie.

Deklaracje na podatek

Zasadą jest, że deklarację (na formularzu DN-1) składają podatnicy inni niż osoby fizyczne, którym organy podatkowe ustalają wysokość podatku od nieruchomości w drodze decyzji. Do złożenia DN-1 są zobowiązane m.in. osoby prawne (czyli spółki, np. z o.o.), jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej. Jak wyjaśnia Błażej Materna, osoby fizyczne muszą to zrobić tylko wtedy, gdy współposiadają przedmioty opodatkowania lub są ich współwłaścicielami z wymienionymi podmiotami.

Wspomniana nowelizacja pozwala wyjątkowo złożyć deklaracje do 31 marca 2025 r. podatnikom kontynuującym działalność, którzy spełnią określone warunki. Do końca stycznia muszą złożyć odpowiedniemu organowi podatkowemu (wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta) pisemne zawiadomienie o skorzystaniu z takiej możliwości. Ponadto bez wezwania powinni wpłacić miesięczne raty podatkowe za styczeń (w terminie do 31 stycznia), luty (do 15 lutego) i marzec (do 15 marca) w wysokości odpowiadającej średniej miesięcznej kwocie należnego podatku za 2024 r.

We wspomnianym zawiadomieniu należy wskazać organ podatkowy, do którego jest ono kierowane, podać nazwę podatnika, adres siedziby, identyfikator podatkowy i oświadczyć o skorzystaniu z uprawnienia do złożenia deklaracji w marcowym terminie.

Od kwietnia przedsiębiorca będzie opłacać podatek zgodnie z deklaracją DN-1. Jeżeli wpłaty za styczeń–marzec okażą się za niskie, będzie musiał wyrównać różnice – w terminie złożenia deklaracji, czyli do 31 marca.

– Jeżeli raty te okażą się jednak wyższe niż później zadeklarowane, powstała różnica nie stanowi nadpłaty. Do jej zwrotu albo zaliczenia na poczet zaległości albo bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych należy zastosować art. 76 Ordynacji podatkowej – zauważa doradca z Grant Thorntona.

Zwraca ponadto uwagę, że brak terminowej zapłaty choćby jednej z wymaganych rat będzie równoznaczny ze złożeniem deklaracji DN-1 z opóźnieniem i ewentualnym powstaniem zaległości podatkowych, od których naliczane są odsetki za zwłokę.

Eksperci przypominają też, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mają 14 dni na aktualizację informacji o nieruchomościach (IN-1). Termin ten należy liczyć od dnia wystąpienia okoliczności mających wpływ na zmianę ich zobowiązania w podatku od nieruchomości.

Stawki w górę

O wysokości obciążeń podatkiem od nieruchomości decydują przede wszystkim władze samorządowe, aczkolwiek stawki przyjęte w uchwałach gmin w tej sprawie nie mogą przekraczać górnych określonych przez ministra finansów (MF) na dany rok. Zgodnie z jego obwieszczeniem z lipca 2024 r. (ogłoszonym w Monitorze Polskim, poz. 716), w tym roku podatek m.in. od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – wynosi maksymalnie 1,38 zł od 1 m kw. powierzchni. Natomiast np. od budynków lub ich części związanych z działalnością gospodarczą oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na jej prowadzenie – 34 zł od 1 m kw. powierzchni użytkowej.
Danina od budowli jest określona procentowo. Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3-7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wynosi 2 proc. jej wartości.

– Jak co roku maksymalne stawki ustalane przez ministra są waloryzowane. Znaczenie ma wskaźnik cen towarów i usług w czasie pierwszego półrocza w stosunku do tego samego okresu w poprzednim roku. W 2025 r. wzrost wynosi ok. 3 proc. w porównaniu do 2024 r. – wyjaśnia Maria Kobryń, radca prawny Kancelarii Blueshell Legal.

Podkreśla, że podwyżka podatku od nieruchomości wynika z konieczności wsparcia lokalnych budżetów, które borykają się z rosnącymi wydatkami.

– Podatek od nieruchomości stanowi źródło dochodów gmin, a nie budżetu państwa. To gminy ustalają ostatecznie wysokość. Niestety, większość podnosi je do maksymalnego pułapu ogłaszanego przez ministra finansów. Jednocześnie dla właścicieli nieruchomości oznacza to wzrost kosztów, co może wpłynąć na ceny najmu oraz rentowność inwestycji, zwłaszcza na rynku komercyjnym – komentuje radca.