Na dwoje izba skarbowa wróżyła

Krzysztof Kaczmarek
opublikowano: 2005-10-18 00:00

Czy opłaty za użytkowanie wieczyste gruntu Skarbu Państwa podlegają VAT? Tak — mówi Izba Skarbowa z Rzeszowa. Nie — twierdzi katowicka. Kto ma rację?

Kontynuując cykl najciekawszych interpretacji prawa podatkowego wydawanych od 1 stycznia 2005 r. na podstawie art. 14 a ordynacji podatkowej, przedstawiamy kolejne wybrane stanowiska organów podatkowych.

1.Czy opłata za stwierdzone decyzją administracyjną wieczyste użytkowanie gruntu Skarbu Państwa podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług?

Odpowiedź fiskusa

Opłaty za użytkowanie wieczyste nakładane decyzją administracyjną wydaną przez starostę podlegają regulacjom ustawy o VAT i są opodatkowane tym podatkiem — stwierdziła Izba Skarbowa w Rzeszowie (IS IX/3-443/128/05).

Nie ma tu podstaw do zastosowania przepisu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym za podatnika nie uznaje się organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W podobnej sprawie wypowiedziała się Izba Skarbowa w Katowicach (PPB1-443/627/2005).

Stwierdziła, że organ administracji rządowej, jakim jest wojewoda, wydając decyzję o nabyciu użytkowania wieczystego gruntów skarbu państwa, wykonuje władztwo publiczne wynikające z pełnionej przez niego funkcji. Dlatego na mocy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie jest on podatnikiem tego podatku z tytułu tej czynności. Podstawą prawną przejścia prawa wieczystego użytkowania nie jest w tej sytuacji umowa cywilnoprawna. Ustawą konstytuującą zadania organów władzy państwowej w tej sprawie jest ustawa o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości.

- Zgodzić należy się z drugą interpretacją. Brak podatku VAT wynika z tego, że podstawę prawną nabycia nieruchomości nie stanowi umowa cywilnoprawna, lecz decyzja administracyjna. Czynności wykonywane przez organy władzy publicznej, o których mowa w art. 15 ust. 6 oraz jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia ministra finansów z 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, są zwolnione z opodatkowania VAT.

Stanowisko katowickiej izby jest również zgodne z przepisami VI Dyrektywy UE, która w art. 4 (5) stanowi, że nie uznaje się za podatników państwowych (w Polsce np. wojewoda) oraz lokalnych organów administracji (np. starosta) w zakresie czynności, w których uczestniczą jako organy publiczne, nawet jeśli w związku z tymi czynnościami organy te pobierają opłaty i inne należności.

2.Czy różnice kursowe powstające w wyniku przewalutowania kredytu stanowią przychód lub koszt podatkowy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Odpowiedź urzędu

Pierwszy Wielkopolski Urząd Skarbowy w Poznaniu (ZD/406-42/CIT/05) w postanowieniu stwierdził, że przy zmianie kredytu walutowego na kredyt złotowy kwota różnicy, jaka powstała po przeliczeniu kredytu z waluty obcej na złote, nie powoduje konieczności ustalania różnic kursowych w rozumieniu prawa podatkowego.

- Podobne stanowisko do zaprezentowanego zajmują również inne urzędy skarbowe. Opiera się ono na niejasnych przepisach o rozliczaniu różnic kursowych od pożyczek i kredytów. Podstawą tezy o braku realizacji różnic kursowych w takim przypadku jest brak zapłaty w momencie przewalutowania oraz to, że w chwili spłaty kredytu nie jest on już kredytem walutowym.

Problem ten może budzić kontrowersje przy szerokim spojrzeniu na polski system podatkowy. Różnice kursowe powstałe w wyniku przewalutowania powodują powstanie ekonomicznego kosztu lub przychodu dla podatnika, identycznego jak w przypadku różnic kursowych powstających od kredytu zaciągniętego i spłacanego w tej samej walucie obcej. W odróżnieniu od tej drugiej sytuacji, w opisywanym przypadku nie odmawia się prawa do rozliczenia tego przychodu lub kosztu dla celów podatkowych.

Wniosek jest jeden — przepisy o podatkowym rozliczaniu różnic kursowych powinny zostać niezwłocznie zmienione i dostosowane do praktyki życia gospodarczego.

Krzysztof Kaczmarek, partner w Spółce Doradztwa Podatkowego TPA Horwath Sztuba Kaczmarek Sp. z o.o.