Od prawie dwóch miesięcy obowiązuje rozporządzenie dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Szefowie firm mają jeszcze ponad cztery miesięcy na dostosowanie się do nowych wymogów prawnych w przypadku stanowisk pracy, które powstały wcześniej niż 17 listopada ubiegłego roku. Pytanie, czy są na to przygotowani i z czym mogą mieć problem?
– Wprowadzenie nowych wytycznych dotyczących stanowisk pracy z monitorami ekranowymi to istotny krok w kierunku zapewnienia bezpieczeństwa i komfortu pracownikom spędzającym co najmniej cztery godziny dziennie przed komputerem. Pracodawcy muszą już teraz zastosować nowe wymogi w przypadku podwładnych rozpoczynających pracę na wspomnianych stanowiskach. Chodzi o zapewnienie im m.in. ergonomicznych krzeseł i odpowiedniego ustawienia monitorów, a także podnóżków, jeśli sobie tego życzą. Co istotne, zmiany muszą objąć również stanowiska, które istniały przed wejściem w życie nowych przepisów – mówi Magdalena Paczkowska, ekspert ds. bezpieczeństwa pracy w firmie doradczej W&W Consulting.
Postęp technologiczny
Paulina Włodarczyk, ekspert w firmie księgowej inFakt, zwraca uwagę na to, że resort rodziny, pracy i polityki społecznej uzasadnia konieczność wprowadzenia nowych obowiązków dla szefów firm “znacznym postępem technologicznym”. Zgodnie z rozporządzeniem pracownicy, którzy spędzają w biurze przy komputerze więcej niż cztery godziny, muszą mieć zapewnione ergonomiczne krzesła z regulacjami np. wysokości, kąta pochylenia i możliwości obrotu.
Istotne są również wymagania dotyczące stanowisk wyposażonych w laptopy.
– W tym przypadku podwładny powinien mieć monitor lub podstawkę, klawiaturę i mysz, a także odpowiednio zorganizowaną przestrzeń na biurku i wokół niego, aby nic nie krępowało jego ruchów. Tego typu rozwiązania minimalizują obciążenia kręgosłupa, ograniczają ryzyko urazów i wypadków przy pracy – wskazuje Magdalena Paczkowska.
Paulina Włodarczyk podkreśla, że praca przy komputerze nie powinna obciążać układu mięśniowo-szkieletowego i wzroku osoby zatrudnionej, bo to pogarsza jej komfort. Ważne są również – jak dodaje – wytyczne dotyczące oświetlenia stanowiska pracy.
– Pracodawca musi zadbać o ograniczenie tzw. efektów olśnienia, czyli refleksów świetlnych od okien, przezroczystych ścian czy jasnych płaszczyzn. Można w tym celu zastosować specjalne oprawy i bariery oświetleniowe – radzi Paulina Włodarczyk.
Nowelizacja przepisów dotyczy również udziału pracodawcy w finansowaniu okularów korekcyjnych pracownika, a także przewiduje możliwość dofinansowania przez niego zakupu szkieł kontaktowych.
– Zgodnie z rozporządzeniem przedsiębiorca powinien w pierwszej kolejności zapewnić podwładnemu dostęp do profilaktycznej opieki zdrowotnej. Jej efektem może być zalecenie lekarskie o korekcji wzroku. Na tej podstawie pracownik ma prawo ubiegać się o dofinansowanie zakupu okularów lub szkieł kontaktowych. Musi jednak spełnić kilka warunków: być zatrudniony na podstawie umowy o pracę i wykonywać obowiązki służbowe przed ekranem komputera przez co najmniej cztery godziny dziennie. Dotyczy to również tabletów i smartfonów. Ponadto podwładny powinien posiadać zaświadczenie lekarskie potwierdzające konieczność stosowania okularów korekcyjnych lub szkieł kontaktowych – wylicza Paulina Włodarczyk.
Warto podkreślić, że rozporządzenie nie określa kwoty dofinansowania ich zakupu. Będzie ona zależeć od regulaminu obowiązującego w danym zakładzie pracy.
Audyt stanowisk
Magdalena Paczkowska zwraca uwagę na to, że wdrażanie nowych wytycznych w wielu przypadkach będzie wymagało od pracodawców przeprowadzenia gruntownej analizy i dostosowania nowych wymogów do obecnych warunków istniejących w firmach.
– Audyt stanowisk pracy jest istotnym krokiem, aby ocenić zgodność z nowymi wymaganiami BHP. Dostosowanie wyposażenia biur do nowych zasad, w tym związanych np. z koniecznością zapewnienia pracownikom regulowanych podłokietników czy dodatkowej klawiatury, może być wyzwaniem dla pracodawców. Przedsiębiorstwa, które już mają właściwe wyposażenie, ale nie spełniają nowych standardów, muszą liczyć się z dodatkowymi kosztami finansowymi i operacyjnymi, a także z obowiązkiem wymiany lub uzupełnienia sprzętu – tłumaczy Magdalena Paczkowska.
Ocenia, że skala inwestycji w niektórych firmach może okazać się znacznie większa.
– Odpowiednie wyposażenie wymagane jest również w przypadku stosowania systemów przenośnych użytkowanych na danym stanowisku przez osoby wykonujące obowiązki służbowe zdalnie przez co najmniej połowę dobowego czasu pracy. Chodzi o stacjonarny monitor ekranowy lub podstawkę zapewniającą ustawienie ekranu tak, aby jego górna krawędź znajdowała się na wysokości oczu podwładnego. Niezbędna jest również dodatkowa klawiatura i mysz. Ustawodawca rekomenduje także zapewnienie pracownikowi ergonomicznego krzesła z możliwością regulacji i większy stół umożliwiający właściwe ustawienie sprzętu komputerowego oraz odpowiednią przestrzeń dla nóg – zaznacza Magdalena Paczkowska.