Kubilius, były premier Litwy, który właśnie objął stanowisko pierwszego komisarza ds. obrony w Komisji Europejskiej, podkreślił, że konieczne jest wprowadzenie „wielkiego skoku” w finansowaniu i zakupach zbrojeniowych. „Musimy postawić na masowe zakupy. Z drugiej strony, potrzebujemy wielkiego impulsu finansowego” – stwierdził.
Słowa Kubiliusa odzwierciedlają rosnące obawy wśród europejskich liderów, którzy zdają sobie sprawę, że nasz kontynent musi pilnie wzmocnić swoje zdolności obronne. Strach przed tym, że Rosja po Ukrainie skieruje swoją uwagę na któreś z państw UE, dodatkowo napędza te działania.
Dodatkowym czynnikiem są zmiany w polityce Stanów Zjednoczonych. Powrót Donalda Trumpa do Białego Domu oraz rosnąca koncentracja USA na rywalizacji z Chinami budzą w Europie wątpliwości co do dalszej zdolności i chęci Waszyngtonu do zapewnienia ochrony w najbliższych latach.
Choć istnieje ogólna zgoda co do konieczności zwiększenia wydatków na obronność, państwa członkowskie UE nie osiągnęły jeszcze porozumienia w sprawie źródeł finansowania tych inwestycji.
Szef niemieckiego wywiadu: Rosja może zaatakować kraj NATO przed końcem dekady
Kubilius zaznaczył, że Europa ma zaledwie rok na znalezienie rozwiązania, które pozwoli skutecznie wzmocnić obronność. Odwołał się przy tym do danych wywiadowczych, w tym ostrzeżeń niemieckiego szefa wywiadu, wskazujących, że Rosja może być zdolna do zaatakowania kraju NATO najpóźniej do końca dekady. "Wszystkie niezbędne działania muszą zostać podjęte przed 2030 rokiem lub najpóźniej w jego okolicach. Nie możemy oczekiwać, że prezydent Putin odłoży swoje plany, aby dać nam więcej czasu na przygotowania" – podkreślił Kubilius.
Putin wielokrotnie deklarował brak zamiarów atakowania innych krajów europejskich, jednak tego typu zapewnienia nie przekonują liderów Unii, zwłaszcza w kontekście podobnych deklaracji dotyczących Ukrainy przed inwazją w 2022 roku.
Kubilius podkreślił, że Europa musi zainwestować we wszystkie kluczowe elementy obronności – od czołgów i artylerii, przez systemy transportu lotniczego, aż po zdolności tankowania w powietrzu.
Komisja Europejska: dodatkowe inwestycje w obronność to ok. 500 mld EUR
Według Komisji Europejskiej dodatkowe inwestycje w obronność powinny wynieść około 500 mld EUR w ciągu najbliższej dekady. Propozycje finansowania są różnorodne, ale budzą kontrowersje. Jednym z pomysłów jest emisja obligacji obronnych UE, które mogłyby być spłacane z budżetu Unii. Jednak kraje takie jak Niemcy i Holandia, znane z ostrożnej polityki fiskalnej, są temu przeciwne.
Kubilius zaproponował alternatywę w postaci finansowania z wyprzedzeniem w oparciu o przyszłe wydatki obronne państw członkowskich. "Potrzebujemy mechanizmu finansowania, który będzie spłacany z przyszłych budżetów obronnych" – wskazał nowy komisarz ds. obrony w Komisji Europejskiej.