Priorytety planu prywatyzacji na lata 2008-11
Prywatyzacja nabiera tempa. Przygotowany przez Ministerstwo Skarbu Państwa i przyjęty przez Radę Ministrów w kwietniu 2008 r. "Plan prywatyzacji na lata 2008-2011" zakłada zmianę właścicieli 802 spółek.
W związku z rządową decyzją przyspieszenia prywatyzacji Ministerstwo Skarbu Państwa (MSP) opracowało aktualizację czteroletniego programu, która obejmuje najbliższe 1,5 roku. Wyselekcjonowano 54 kluczowe spółki do prywatyzacji w latach 2009-2010: 15 do końca bieżącego roku i 39 w roku 2010. Są wśród nich spółki z tak ważnych sektorów, jak: energetyka, finanse, przemysł naftowy i transport, jak również firmy z sektora farmaceutycznego, chemicznego, papierniczego czy drzewnego. Na początku listopada na sprzedaż na giełdzie poszły akcje największej energetycznej grupy kapitałowej w Polsce i jednej z największych w Europie Środkowej i Wschodniej — PGE Polska Grupa Energetyczna. Właściciela zmieni również Tauron Polska Energia. Ta składająca się z 94 firm spółka jest drugim pod względem wielkości producentem energii elektrycznej w Polsce i liderem pod względem sprzedaży energii dla klientów korporacyjnych i indywidualnych. Spółki skupione w grupie kapitałowej sprzedają około 31 TWh energii elektrycznej prawie 4 mln odbiorców końcowych.
Rząd regularnie aktualizuje listę firm o istotnym znaczeniu dla porządku i bezpieczeństwa publicznego. Skarb państwa zamierza zachować nad nimi kontrolę właścicielską.
MSP zakłada uzyskanie z prywatyzacji 30 mld zł. Najważniejszy ma być rok 2010, w którym resort chce uzyskać z prywatyzacji 25 mld zł. Poniżej przedstawiamy plany prywatyzacyjne dotyczące największych spółek w najważniejszych sektorach gospodarki.
Energetyka
PGE Polska Grupa Energetyczna to dominująca spółka w największej energetycznej grupie kapitałowej w Polsce i jednej z największych w Europie Środkowo-Wschodniej. Do skarbu państwa należy 85 proc. udziałów, z których sprzedany zostanie pakiet akcji umożliwiający zachowanie władztwa korporacyjnego.
Firma prowadzi działalność w pięciu głównych segmentach: wydobycie i wytwarzanie (wydobycie węgla brunatnego i wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w źródłach konwencjonalnych), obrót hurtowy energią elektryczną, obrót detaliczny energią elektryczną i ciepłem, dystrybucja energii elektrycznej oraz wytwarzanie energii elektrycznej w źródłach odnawialnych. Spółki grupy prowadzą również inną działalność, przede wszystkim w telekomunikacji.
Produkcja energii elektrycznej grupy w 2008 r. wyniosła ponad 56 TWh netto. Moc zainstalowana to około 12 400 MW. Stawia to grupę w gronie największych grup w Europie Środkowej. W 2008 r. Grupa sprzedała energię elektryczną prawie 5 mln klientów — zarówno gospodarstw domowych, jak i biznesowych. Rząd powierzył PGE główną rolę w pomocy w przygotowaniu i wdrożeniu przez pełnomocnika rządu programu polskiej energetyki jądrowej. Przewiduje się, że PGE będzie najważniejszą firmą w budowie i eksploatacji pierwszych w Polsce elektrowni atomowych.
Kolejna spółka tego sektora, której akcje trafią do inwestorów, to Tauron Polska Energia. Składa się z 94 firm i jest drugim pod względem wielkości producentem energii elektrycznej w Polsce oraz liderem pod względem sprzedaży energii dla klientów korporacyjnych i indywidualnych.
Holding kontroluje 20 proc. polskich zasobów węgla kamiennego. Skarb państwa jest właścicielem 100 proc. akcji. W 2010 r. zamierza sprzedać ich tyle, aby zachować władztwo korporacyjne. Sprzedaż jest planowana w pierwszej ofercie publicznej na GPW lub w trybie negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia.
Tauron będzie rozwijał działalność na terenie całej Polski, ale także będzie szukał szans rozwoju w krajach środkowej i wschodniej Europy, przede wszystkim na rynkach hurtowych energii. W grę wchodzą także fuzje i przejęcia lokalnych spółek. Szczególnie interesujące dla Tauronu są rynki sąsiednich krajów. Bazą paliwową Grupy jest węgiel kamienny.
W ofercie z tego sektora jest również Energa. Zarządza grupą kapitałową 44 spó- łek. 100 proc. akcji należy do skarbu państwa, który w 2010 r. chce sprzedać 85 proc. udziałów w trybie negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia.
Na sprywatyzowanie przez sprzedaż w trybie negocjacji całego posiadanego przez skarb państwa pakietu 50 proc. proc. udziałów czeka też Zespół Elektrowni Pątnów Adamów Konin. To drugi co do wielkości polski producent energii elektrycznej z węgla brunatnego. Rząd rozważa jej łączną sprzedaż z akcjami Kopalni Węgla Brunatnego Adamów i Konin.
Pozostałe spółki planowane do sprzedaży w 2009 r. to: Nadwiślańska Spółka Energetyczna, Zespół Elektrociepłowni Bytom (negocjacje na podstawie publicznego zaproszenia). Plany obejmują też prywatyzację 12 innych spółek z sektora energetycznego.
Chemia i surowce
"Strategia dla przemysłu chemicznego w Polsce" przewiduje kontynuację prywatyzacji: Zakładów Azotowych Puławy, Zakładów Chemicznych Police, Zakładów Chemicznych Organika Sarzyna i Zakładów Chemicznych Zachem.
W 2010 r. rząd planuje sprzedaż w trybie negocjacji 50,12 proc. akcji (ma ich 50,70 proc.) Zakładów Azotowych Puławy i 59,23 proc. udziałów (ma 59,41 proc.) w Zakładach Chemicznych Police. Oba zakłady należą do tzw. II Grupy Wielkiej Syntezy Chemicznej. Do pierwszej zalicza się: Ciech, Zakłady Azotowe Kędzierzyn i Zakłady Azotowe Tarnów. Skarb państwa ma w Ciechu 36,68 proc., a razem z Naftą Polską 86,28 proc. udziałów w Zakładach Azotowych Kędzierzyn i 52,56 proc. w Zakładach Azotowych Tarnów. Do sprzedaży ma iść odpowiednio: 36,68 proc., 85 proc. i 52, 15 proc. akcji tych spółek. Prywatyzacja nastąpi w trybie negocjacji prowadzonych przez Naftę Polskę.
Planowana jest również sprzedaż w takim samym trybie 85 proc. ze 100 proc. akcji w spółkach Azoty-Adipol i Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki "Siarkopol" w Grzybowie.
Do 2011 r. zostanie sprzedane jeszcze 12 spółek z sektora chemicznego i tworzyw sztucznych oraz kopalni surowców chemicznych.
Instytucje finansowe
Na liście priorytetów prywatyzacyjnych znajduje się Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, w której skarb państwa ma 98,82 proc.
Rząd pozbył się całkowicie akcji banków z mniejszościowym udziałem skarbu państwa (tzw. pakiety resztówkowe). Chodzi o sprzedaż 0,9 proc. udziałów w Pekao, 1,93 proc. w banku BZ WBK, 3,68 proc. w BPH i 2,49 proc. w Banku Handlowym w Warszawie SA.
Do 2011 r. MSP planuje również prywatyzację czterech innych instytucji finansowych.
Węgiel kamienny
Jak informuje MSP w dokumencie "Kierunki prywatyzacji majątku skarbu państwa w 2010 r.", w związku z koniecznością przyspieszenia procesów prywatyzacyjnych minister skarbu zwrócił się w lipcu 2009 r. do Rady Ministrów o akceptację wyłączenia spółki Lubelski Węgiel Bogdanka spod reguł prywatyzacji górnictwa zapisanych w "Strategii działalności górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2007-15", ograniczających możliwość zbycia większościowego pakietu akcji spółki i przewidujących prywatyzację wyłącznie w trybie giełdowym. W sierpniu Rada Ministrów wyraziła na to zgodę.
Wyeliminowanie ograniczeń pozwoli na szybsze i efektywniejsze wdrożenie programów inwestycyjnych. Lubelski Węgiel Bogdanka to jedna z największych w Polsce kopalń węgla kamiennego. 25 czerwca 2009 r. zadebiutowała na giełdzie. Po ofercie publicznej skarb państwa zachował większościowy pakiet. Po zarejestrowaniu podwyższenia kapitału zakładowego spółki udział skarbu państwa wyniesie 65,50 proc. W 2010 r. na sprzedaż na rynku regulowanym lub w trybie negocjacji ma iść 55,97 proc. akcji.
Do sprywatyzowania w 2010 r. przeznaczone są też dwie kopalnie węgla brunatnego: w Koninie i w Adamowie. Rząd zamierza w trybie negocjacji sprzedać 85 proc. ze 100 proc. posiadanych w nich udziałów.
Do 2011 r. MSP planuje prywatyzację kolejnych ośmiu spółek z sektora kopalnie węgla kamiennego, otoczenie górnictwa i koksownictwo.
Farmacja
W 2010 r. planowana jest sprzedaż w drodze przetargu publicznego 41,65 proc. akcji spółki Cefarm-Rzeszów , a także prywatyzacja Tarchomińskich Zakładów Farmaceutycznych Polfa, Pabianickich Zakładów Farmaceutycznych Polfa i Warszawskich Zakładów Farmaceutycznych Polfa.
Sprzedane mają być również akcje pięciu innych spółek z sektora farmaceutycznego.
Przemysł naftowy
Po podwyższeniu kapitału zakładowego Grupy Lotos poprzez wniesienie aportem należących do skarbu państwa akcji spółek: Przedsiębiorstwo Poszukiwań i Eksploatacji Złóż Ropy i Gazu Petrobaltic, Lotos Jasło i Lotos Czechowice, udział państwa w Grupie Lotos wzrósł do 63,97 proc.
W 2010 r. skarb państwa planuje sprzedaż tych udziałów z zachowaniem pakietu kontrolnego. W trybie negocjacji ma być również sprzedane 85 proc. akcji OBR Przemysł Rafineryjny.
Do 2011 r. zostaną sprywatyzowane trzy inne spółki z sektora naftowego.
Hutnictwo i surowce skalne
Do sprzedaży w 2009 r. na rynku regulowanym przeznaczono 4,52 proc. udziałów skarbu państwa w Grupie Kęty. Skarb państwa chce również sprzedać 85 proc. ze 100 proc. w spółkach Centrozłom Wrocław (w trybie negocjacji) i Zakłady Górniczo-Hutnicze Bolesław (na rynku regulowanym).
Do 2011 r. ma być sprywatyzowanych 19 innych spółek z sektorów hutnictwo żelaza, stali i metali nieżelaznych oraz surowce skalne.
Przemysł obronny
Kierunki przekształceń strukturalnych tego sektora określa przyjęta przez Radę Ministrów w 2008 r. "Strategia konsolidacji i wspierania rozwoju polskiego przemysłu obronnego w latach 2007-12". W 2010 r. planowana jest sprzedaż całego udziału skarbu państwa w Hucie Stalowa Wola (56,82 proc.) i 85 proc. ze 100 proc. w Zakładach Tworzyw Sztucznych "Gamrat". Transakcje będą prowadzone w trybie publicznego zaproszenia do negocjacji. W latach 2009-10 skarb państwa planuje także prywatyzację całego posiadanego udziału w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego PZL-Kalisz. (53,94 proc.; tryb negocjacji).
Do 2011 r. planowana jest prywatyzacja 28 innych spó-łek sektora obronnego.
Budownictwo
Do 2010 r. pod młotek ma iść 2,12 proc. udziałów w spółce Cersanit i 3,50 proc. w spółce Elektrobudowa.
Do 2011 r. skarb państwa chce sprywatyzować około 50 innych spółek z sektorów budownictwo, przemysł budowlany i ceramika.
Handel
Na 2010 r. skarb państwa zapowiada zbycie w trybie odpowiedzi na wezwanie poprzedzone negocjacjami całego pakietu 55,07 proc. w spółce Ruch, największym w Polsce dystrybutorze prasy i jednym z największych dystrybutorów artykułów FMCG. Ruch jest notowany na GPW. Do przetargu publicznego zgłoszono również 85 proc. udziałów w spółce Towarzystwo Obrotu Nieruchomościami Agro i w Intraco. Ministerstwo planuje także sprzedaż całego udziału w Nadwiślańskiej Spółce Mieszkaniowej Sp. z o.o. (96,47 proc.; tryb negocjacji).
Do 2011 r. ma też być sprzedanych 15 przedsiębiorstw handlowych i 12 agencji przedsiębiorczości.
Przemysł drzewny i papierniczy
Do prywatyzacji w 2009 r. przeznaczono spółkę Mondi Packaging Paper Świecie (5 proc.; sprzedaż na rynku regulowanym) i Fabrykę "Sklejka-Pisz" (85 proc. ze 100 proc. w trybie negocjacji).
Do 2011 r. nastąpi prywatyzacja kolejnych 12 spółek z sektorów, przemysł drzewny, papierniczy i meblowy.
Turystyka
Do sprzedaży przeznaczono Gliwicką Agencję Turystyczną (100 proc. w trybie aukcji) i Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Usług Turystycznych Sp. z o.o. (85 proc. ze 100 proc. w trybie negocjacji).
W programie prywatyzacji jest również 11 innych spó-łek turystycznych.
Przemysł metalowy i maszynowy
W 2010 r. skarb państwa zamierza zbyć w trybie negocjacji 85 proc. ze 100 proc. w spółce Remag. Dla spółki Zakłady Górniczo-Metalowe "Zębiec" rozważa różne tryby prywatyzacji.
Do 2011 r. planowana jest sprzedaż około 60 innych spółek z tych sektorów.
Transport
Na liście projektów prywatyzacyjnych MSP znajdują się Polskie Linie Lotnicze LOT, w których skarb państwa posiada 67,97 proc. udziałów.
W czteroletnim programie prywatyzacji zaplanowano sprzedaż 115 spółek z sektora transportu i przemysłu środków transportu, w tym około 80 Przedsiębiorstw Komunikacji Samochodowej.
Pozostałe sektory
W 2010 r. mają zostać sprzedane udziały w spółce Warszawski Rolno-Spożywczy Rynek Hurtowy (59,32 proc.), dla której — oprócz Fabryki Osłonek Białkowych "Fabios", rozważa się różne tryby.
Do końca 2011 r. ma być sprywatyzowanych około 50 innych spółek z sektora spożywczego.
Pod młotek w 2010 r. pójdzie Polska Żegluga Bałtycka. W trybie negocjacji SP zamierza zbyć 85 proc. udziałów tej spółki.
W 2011 r. podobny los czeka 10 innych spółek z sektora gospodarki morskiej.
Również w 2010 r. ma być sprzedanych 19 spółek z sektora wydawnictw i poligrafii, w tym Zakłady Graficzne Dom Słowa Polskiego.
MSP nadzoruje 25 spółek uzdrowiskowych, z czego 24 to jednoosobowe spółki skarbu państwa. Plany sprzedaży udziałów dotyczą Zespołu Uzdrowisk Kłodzkich i 11 innych. Ministerstwo chce zakończyć ten proces do końca 2010 r.
Do 2011 r. ma być sprywatyzowanych 16 spółek sektora elektronicznego i elektrotechnicznego, w tym Lubuskie Zakłady Aparatów Elektrycznych Lumel.
W przetargu publicznym zostanie sprzedana Dipservice w Warszawie SA (85 proc. ze 100 proc. akcji należących do SP). Poprzez rynek regulowany do prywatnych inwestorów trafi 31,64 proc. akcji Mennicy Polskiej. Plan prywatyzacji na lata 2008-11 przewiduje również sprzedaż siedmiu spółek z sektora stoczniowego, 16 z sektora hodowli i upraw, 23 z sektora odzieżowego, 26 jednostek usługowych i 29 spółek z programu NFI.
