Jeszcze tylko dwa tygodnie dzielą podatników od obowiązku przesyłania fiskusowi JPK_VAT w nowej odsłonie. Przepisy miały być wprowadzone w lipcu, ale na skutek postulatów środowiska biznesu termin przesunięto na październik. Od przyszłego miesiąca w pliku tym nie będzie już tylko danych z ewidencji VAT, czyli ilustrujących wyłącznie zakupy i sprzedaż przedsiębiorcy. Dokument ten obejmie również informacje umieszczane do tej pory w składanych osobno deklaracjach na podatek od towarów i usług.
Dwa warianty
Poza informacjami o zakupach i sprzedaży, wynikającymi z ewidencji VAT za okres rozliczeniowy oraz podawanymi w obecnej deklaracji VAT-7 bądź VAT-7K (dla rozliczeń kwartalnych), w nowym JPK_VAT będą też dodatkowe dane potrzebne do oceny poprawności rozliczenia. Przedsiębiorca ma przygotować i złożyć w wersji elektronicznej tylko jeden plik z obiema częściami, ewidencyjną i deklaracyjną.
Będą obowiązywać dwa jego warianty: JPK_V7M — dla podatników, którzy rozliczają się miesięcznie, i JPK_V7K — dla rozliczających się kwartalnie. Trzeba przy tym wiedzieć, że ci drudzy podatnicy mają część ewidencyjną wypełniać za pierwsze dwa miesiące każdego kwartału. Natomiast po jego zakończeniu sporządzą część ewidencyjną za trzeci miesiąc, a deklaracyjną za cały kwartał. Dokumenty JPK_VAT z deklaracją będą obowiązkowo składać wszyscy podatnicy zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT już za okres przypadający od 1 października. Pierwszy taki plik należy złożyć do 25 listopada.
— Nowy JPK_VAT nie będzie natomiast odnosić się do skróconej deklaracji VAT od usług taksówek osobowych opodatkowanych ryczałtem, czyli VAT-12. Ponadto nie obejmuje też np. VAT-8, VAT-9M, VAT-10, czy VAT-14, do których trzeba stosować dotychczasowe przepisy — mówi Piotr Juszczyk, doradca podatkowy w firmie inFakt.
W konsekwencji przedsiębiorcy, którzy rozliczają VAT na takich deklaracjach, w tym na skróconej VAT-12, nie będą musieli składać nowego JPK_VAT.
— Taki obowiązek będzie natomiast ciążył na przedsiębiorcach, którzy co prawda dokonują tylko czynności zwolnionych z opodatkowania zgodnie z art. 43 ustawy o VAT, ale zarejestrowali się jako czynni podatnicy VAT. Jednak zasadniczo podatnicy zwolnieni na podstawie art. 43 lub art. 113 nie są do tego zobowiązani, nawet jeśli składają informacje podsumowujące — wyjaśnia Piotr Juszczyk.
Pozornie prosto
W założeniu plik zmieniono dla uproszczeń, które w tym przypadku polegają na łączeniu dotychczasowej zawartości pliku z deklaracją VAT. W praktyce jednak firmy musiały wprowadzić u siebie wiele zmian, aby np. dostosować programy księgowe do nowych zadań. Nowy JPK_VAT oprócz danych, które zawarte były w dotychczasowym pliku i deklaracji VAT-7 czy VAT-7K, wymaga nadania przez sprzedawców niektórym towarom i usługom specjalnych symboli liczbowych. Dla wybranych produktów przewidziano oznaczenia od „01” do „10”, a dla części usług — od „11” do „13”. — Obowiązek ten będzie ciążyć wyłącznie na sprzedawcach. Nabywcy towarów i usług nie będą musieli wskazywać tych oznaczeń w przesyłanych plikach JPK_VAT — zauważa doradca z inFakt. Na tym jednak nie koniec nowych obowiązków. Wraz z nowym JPK_VAT wprowadzono również wymóg oznaczania niektórych transakcji. Głównie będzie to dotyczyć sprzedaży, aczkolwiek taki obowiązek nałożono również na podatników, którzy dokonują zakupów w imporcie towarów (IMP) oraz w przypadku transakcji objętych mechanizmem podzielonej płatności (MPP). Dr Ewelina Skwierczyńska, doradca podatkowy, właścicielka kancelarii Tax-Es, uważa, że ten rozszerzony VAT-owski JPK jest dla przedsiębiorców nowym wyzwaniem, zwłaszcza jeśli chodzi o rozliczanie podatku w systemie split payment, czyli MPP.
— Do tej pory nadgorliwe dokonywanie i oznaczanie w JPK transakcji jako podzielonej płatności nie wiązało się z żadnymi konsekwencjami. Jednak od października w tym pliku kontrolnym przekazywanym do urzędu skarbowego trzeba będzie odpowiednio oznakować tylko te, które podlegają obowiązkowemu MPP — podkreśla doradca.
Błędny zapis w sytuacji, gdy podzielona płatność nie jest wymagana, wiąże się z ryzykiem grzywny w wysokości 500 zł. Podobnie jest z oznaczeniem TP (czyli związanym z cenami transferowymi), które sygnalizuje, że stroną transakcji jest podmiot powiązany. Zresztą nawet najdrobniejsza pomyłka, nie tylko przy wpisywaniu do JPK_VAT tego rodzaju danych, ale też innych, oraz nawet tzw. czeskiego błędu, może narazić podatnika na karę.
Symbol za symbolem
— Cieszymy się, że ministerstwo finansów wsłuchało się w głos przedsiębiorców i przesunęło wprowadzenie nowego JPK_VAT. Było to konieczne, bo wbrew powszechnemu przekonaniu nie jest on zwykłym połączeniem tego pliku z formularzem deklaracji. Przede wszystkim wymusza dokonanie czasochłonnej i wielowymiarowej analizy — twierdzi Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, sekretarz Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan.
Jak podkreśla, tą analizą trzeba objąć całe grupy produktów i usług, rodzaje transakcji i procedury oraz typy dokumentów. Jest koniecznado oznaczenia ich w systemach księgowych w niespotykany wcześniej sposób na skutek nowych wymagań w sporządzaniu JPK_VAT. W czasie pandemii oznaczało to dodatkowe obciążenie dla firm i m.in. z tego powodu apelowano o zmianę terminu wejścia w życie tego zmienionego pliku kontrolnego.
— Sporo dodatkowych obowiązków czeka zwłaszcza stronę sprzedającą. Ale to nie wszystko. Wprowadzony zostanie również obowiązek oznaczania niektórych dowodów sprzedaży oraz nabycia — i będą stosowane po trzy oznaczenia dla takich dowodów. „RO” to symbol dokumentu zbiorczego wewnętrznego, zawierającego dane sprzedażowe z kas rejestrujących. Natomiast dla faktur wystawionych do paragonów, po to żeby nie dublować podstawy opodatkowania i kwoty VAT, przyjęto oznaczenie „FP”. Po stronie zakupowej znajdziemy skrót „VAT RR” dla faktur RR, a „MK” dla faktur wystawionych przez podatników rozliczających się metodą kasową. Wspólnym oznaczeniem będzie „WEW” dla dokumentów wewnętrznych — wylicza Piotr Juszczyk.
Zakres danych, które trzeba gromadzić do poprawnego uzupełnienia nowego JPK_VAT, będzie w efekcie znacznie szerszy niż do tej pory przy sporządzaniu dwóch odrębnych dokumentów. W konsekwencji będzie łatwiej o błąd, za co jest przewidziana wspomniana sankcja.
— Dane, które znajdą się w JPK_VAT, będą miały dla organów podatkowych istotne znaczenie. Informacje te mają służyć zautomatyzowanemu wykrywaniu nieprawidłowości w rozliczaniach VAT. Dlatego tak ważne jest rzetelne sporządzanie nowego pliku — mówi doradca.
Z nowych przepisów wynika, że podatnik, który prześle JPK_VAT zawierający błędy uniemożliwiające przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości rozliczeń, zostanie wezwany do usunięcia tych nieprawidłowości. Będzie miał na to 14 dni od otrzymania wezwania. Jeżeli przedsiębiorca ich nie poprawi, wtedy zostanie na niego nałożona kara pieniężna w wysokości 500 zł za każde uchybienie.
Gdy nie ma transakcji
Brak operacji biznesowych nie zwalnia ze złożenia pliku. Jeżeli w danym okresie podatnik nie dokonał żadnej transakcji, które mogłyby mieć wpływ na ewidencję, a tym samym na deklarację, wówczas złoży tzw. zerowy JPK_VAT.
Jaki podpis pod plikiem
JPK_VAT z deklaracją będzie można podpisać:
podpisem kwalifikowanym (polskim lub innego kraju UE), profilem zaufanym, danymi autoryzującymi. Po złożeniu poprawnego JPK_VAT podatnik będzie mógł pobrać Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO) na potwierdzenie złożenia tego dokumentu.
Sprawdź program konferencji "CFO Excellence 2020", 13 października 2020, online >>