Przed jakimi wyzwaniami stoi sektor IT? Na jakie trendy technologiczne czeka świat? Między innymi na te pytania odpowiadają autorzy najnowszego raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) „Bilans Kapitału Ludzkiego w sektorze IT”.
— Polska branża stoi przed ważnymi wyzwaniami. Istotnym elementem wpływającym na jej kształt są inwestycje zagraniczne. Wspierają one rozwój sektora, lokalnego rynku pracy i globalny przepływ know-how. Dzięki wspomnianym inwestycjom rośnie popyt na pracę informatyków i innych specjalistów IT. Międzynarodowe korporacje to jednak ogromna konkurencja dla rodzimych firm w walce o najzdolniejszych pracowników. Giganci mają przewagi niedostępne dla polskich przedsiębiorców — mówi Paulina Zadura, dyrektor departamentu analiz i strategii w PARP.
Wymagania i ograniczenia
Jak podkreśla, specjaliści IT nie tylko tworzą usługi, ale muszą dostosować je do potrzeb, wymagań i ograniczeń klientów. Autorzy raportu zwracają uwagę, że aż 88 proc. przedsiębiorców nie ma wątpliwości, że coraz więcej firm będzie zgłaszać zapotrzebowanie na pracowników, którzy znają się na cyberbezpieczeństwie, przemyśle 4.0 i cloud computingu (ang. chmura obliczeniowa). Nieco mniej będą liczyły się — ich zdaniem — internet rzeczy i blokchain. Spora część pytanych studentów kierunków informatycznych ubolewa, że wykładowcy nie przekazują im szczegółowej wiedzy na temat najważniejszych trendów technologicznych. Za mało dowiadują się m.in. o przemyśle 4.0 i tzw. UX, czyli projektowaniu doświadczeń osób korzystających z rozwiązań IT. Studenci dużych ośrodków akademickich są w zdecydowanie lepszej sytuacji niż żacy mniej znanych uczelni. Warto podkreślić, że w ciągu ostatnich trzech miesięcy co siódmy pracodawca z branży szukał specjalistów IT. W tym czasie przedsiębiorcy zatrudnili w sumie 2,7 tys. tego typu pracowników.
Będą zatrudniać
Nowych fachowców chce zatrudnić ponad połowa spółek liczących powyżej 50 osób. Taką deklarację złożyło też 40 proc. małych firm i co czwarte mikroprzedsiębiorstwo. Chrapkę na nowych specjalistów od IT mają najczęściej innowacyjne spółki. Na jakich fachowców stawiają firmy? Przede wszystkim na programistów (szuka ich 60 proc. pracodawców), testerów (24 proc.) i projektantów rozwiązań IT (22 proc.). Natomiast zdecydowanie mniejsze wzięcie mają spece od zarządzania zespołami czy utrzymania infrastruktury informatycznej.
Z raportu wynika, że w ciągu najbliższych trzech miesięcy przedsiębiorcy planują zatrudnić ponad 6 tys. pracowników IT, w tym ponad 1,5 tys. programistów, ok. 900 testerów oprogramowania i ponad 700 projektantów rozwiązań technologicznych.
Eksperci wskazują, że rekrutacja pracowników IT nie należy do łatwych. Ponad 90 proc. przedsiębiorców spodziewasię trudności podczas rozmów kwalifikacyjnych z projektantami technologii. Natomiast 80 proc. pracodawców nie ma wątpliwości, że rekrutacja projektantów UX, administratorów, wdrożeniowców i osób odpowiedzialnych za rozwój biznesu raczej nie pójdzie jak z płatka. Zadania nie ułatwia to, że na rynku brakuje kandydatów z odpowiednimi kompetencjami. Ich znajomość fachu jest albo niewystarczająca, albo niedopasowana do potrzeb rodzimych firm. Dodatkowo ze względu na tzw. rynek pracownika rosną wymagania znawców technologii cyfrowych.
Umieją pisać kody
Uczestniczący w badaniu BLK studenci ostatniego roku kierunków informatycznych wysoko oceniają swoje kompetencje zawodowe, szczególnie wiedzę techniczną i umiejętności związane z pisaniem kodów. Ich zdaniem dobrze znają się na językach programowania. Natomiast słabiej wypadają — jak deklarują — w opracowywaniu ergonomii rozwiązań czy w zarządzaniu infrastrukturą informatyczną. Gorzej oceniają też swoje kompetencje biznesowe związane m.in. ze znajomością cyklu projektu. Jakie umiejętności specjalistów IT szczególnie cenią pracodawcy? Tzw. kompetencje transferowalne, które można wykorzystywać w różnych sytuacjach zawodowych. Zalicza się do nich m.in. znajomość języków programowania i technologii chmurowych, a także odpowiedzialność, terminowość, komunikatywność i współpracę w grupie.
Eksperci zauważają, że pracodawcy prześcigają się w tworzeniu atrakcyjnych ofert dla najzdolniejszych kandydatów. Zarobki netto — uznane przez badanych studentów za satysfakcjonujące w pierwszej pracy — są o ponad połowę wyższe od średniego wynagrodzenia w gospodarce krajowej. Jakie mają oczekiwania pozafinansowe? Chcą awansować, podejmować decyzje i wspólnie z zespołem wyznaczać cele firmy.
Pracodawcy trafnie rozpoznają potrzeby swoich podwładnych. Wskazywane przez studentów pozafinansowe motywatory często pojawiają się w strategiach firm.
Specjaliści badania podkreślają, że młodzi informatycy rzadko uruchamiają własny biznes. Na 848 badanych studentów tylko czterech prowadzi firmę IT, a jeszcze mniej pracuje nad rozkręceniem własnego start-upu.