W praktyce gospodarczej bardzo często zdarzają się sytuacje, w których podatnicy dokonują wielu czynności w ramach jednej dostawy. Na czynności te może składać się dostawa towarów oraz świadczenie usług związanych z tymi towarami. Wynika to zwykle z charakteru dokonywanych dostaw, np. dostarczając maszynę, dostawca zobowiązuje się przeszkolić personel nabywcy w zakresie obsługi tego urządzenia, albo dostosować powierzchnię lub oprogramowanie nabywcy do prawidłowego działania maszyny. Dla potrzeb VAT tego typu dostawy określa się jako „świadczenia kompleksowe”.
Podatnicy mają wiele wątpliwości dotyczących sposobu rozliczenia świadczeń kompleksowych na gruncie podatku VAT, np. czy wszystkie świadczenia składające się na tę dostawę powinny zostać opodatkowane łącznie w ramach jednej dostawy, czy każde świadczenie powinno zostać opodatkowane VAT oddzielnie. Co do zasady każda dostawa towarów lub świadczenie usług powinny być uznane za świadczenia odrębne i podlegać opodatkowaniu VAT według zasad właściwych dla danego świadczenia. Praktyka gospodarcza wskazuje jednak, że w pewnych sytuacjach trudno jest podzielić dla potrzeb podatku VAT jedną dostawę składającą się z kilku świadczeń. Trudności w tym zakresie wynikają zarówno z braku regulacji podatkowych, jak również z charakteru dostaw.
Prawidłowa klasyfikacja świadczenia jako świadczenia kompleksowego lub konieczność jego podziału na odrębne dostawy jest bardzo istotna na gruncie podatku VAT. W przypadku świadczenia kompleksowego cała dostawa podlega opodatkowaniu VAT według zasad właściwych dla świadczenia głównego. W przypadku natomiast, gdy świadczenie nie jest kompleksowe, każdą dostawę wchodzącą w skład tego świadczenia należy na gruncie VAT opodatkować odrębnie.
Zgodnie ze stanowiskiem sądów administracyjnych i organów podatkowych, by uznać dane świadczenie za kompleksowe, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki: świadczenie składa się z wielu działań, które są podejmowane przez dostawcę, z gospodarczego punktu widzenia tworzy jedną całość, a podział świadczenia na odrębne transakcje będzie miał charakter sztuczny. Przykładowo, jeżeli podatnik świadczy usługi budowlane oraz dodatkowo świadczy usługi, które związane są ściśle z usługą budowlaną (np. projektowe, inżynieryjne, negocjacje warunków dostaw) i rozdzielenie tych usług miałoby sztuczny charakter, podatnik może rozliczyć świadczenie tych usług jako jedną usługę i opodatkować wszystkie te czynności w ramach głównego świadczenia, tj. usługi budowlanej (interpretacja indywidualna ministra finansów z 12 kwietnia 2016 r., sygn. akt IPPP3/4512-148/16-2/JŻ).
Błędne zakwalifikowanie przez podatnika danej transakcji jako świadczenia kompleksowego może narazić go na spór z organami podatkowymi oraz ryzyko powstania po ich stronie zaległości podatkowej. Powyższe ryzyko może wynikać np. z opodatkowania całej transakcji według preferencyjnej stawki VAT lub błędnego ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego. Dlatego też szczegółowa analiza transakcji jest szczególnie istotna. © Ⓟ