BRUKSELA (Reuters) - Komisja Europejska ujawniła w środę plan wydawania specjalnych "przepustek" mieszkańcom Kaliningradu, dzięki któremu ma nadzieję zakończyć spór z Moskwą w sprawie rozszerzenia Unii na Wschód.
Prawie milionowy Kaliningrad będzie po rozszerzeniu, które nastąpi prawdopodobnie w 2004 roku, otoczony przez nowe państwa unijne - Polskę i Litwę.
W ramach normalnych uregulowań mieszkańcy Kaliningradu udający się do Rosji powinni mieć wizy do przekroczenia granicy z Polską i Litwą. Moskwa takie rozwiązanie uważa jednak za pogwałcenie praw człowieka.
"Proponujemy zespół rozwiązań, dzięki którym transport osób i dóbr pomiędzy Kaliningradem a Rosją będzie po rozszerzeniu tak łatwy jak to tylko możliwe" - powiedział przewodniczący Komisji Romano Prodi na konferencji prasowej.
"Obywatele rosyjscy którzy często podróżują koleją lub transportem samochodowym otrzymają uproszczone dokumenty tranzytowe, które pozwolą im odbyć wielokrotne bezpośrednie podróże pomiędzy Kaliningradem a resztą terytorium Rosji. Można to nazwać kaliningradzką przepustką" - dodał.
Przepustki te będą wydawane przez polski i litewski konsulat w Kaliningradzie do końca 2004 roku na podstawie rosyjskich dowodów tożsamości. Po tym terminie mieszkańcy będą potrzebowali międzynarodowych paszportów, które większość z nich obecnie nie posiada.
Unia zapowiedziała, że mogłaby zapewnić pomoc finansową dla całej operacji.
Przepustki będą wydawane ludziom na podstawie listy osób często podróżujących, którą dostarczą Rosjanie. Polska i Litwa będą mogły jednak wstrzymać wydawanie przepustek w przypadku poszczególnych osób.
Prodi zapewnił także, że wprowadzenie specjalnych przepustek nie opóźni wejścia Polski i Litwy do strefy Schengen, wewnątrz której poruszanie odbywa się bez międzynarodowych paszportów.
Do strefy należy większość państw unijnych, a także niektóre zewnętrzne - jak na przykład Norwegia. Nowe państwa członkowskie mają do niej wejść w kilka lat po integracji z UE.
Komisja chce osiągnąć z Rosją kompromis w sprawie Kaliningradu na listopadowym szczycie Rosja-UE w Kopenhadze.
Na propozycję Komisji szybko i pozytywnie zareagowała Litwa.
((Reuters Serwis Polski, tel +48 22 653 9700, fax +48 22 653 9780, [email protected]))