Polska jest wśród kilku największych producentów pieczarek na świecie i liderem w ich eksporcie. Biznes jest wyjątkowo intratny – świadczy o tym m.in. zaangażowanie funduszu Cornerstone Investment Management w 2021 r. w Okechamp, jedną z największych firm w polskiej branży. Sektor może dotknąć nowa decyzja amerykańskich urzędników.
USA: zmiana zasad importu przetworzonych grzybów
Komisja Handlu Międzynarodowego Stanów Zjednoczonych (USITC), badająca m.in. kwestie związane ze szkodliwym wpływem importu na krajowy przemysł, przychyliła się do skargi firmy Giorgio Foods. Dotyczyła ona sprzedawania w USA marynowanych grzybów z Holandii, Hiszpanii i Polski po rzekomo zaniżonych cenach. Departament Handlu Stanów Zjednoczonych wprowadzi antydumpingowe cła na import tych produktów ze wspomnianych kierunków. Wartość importu objętego sprawą wyniosła w 2021 r. 65 mln USD.
– Sprawa dotyczy przetworzonych pieczarek, sprzedawanych w małych opakowaniach do ok. 340 g. Decyzja administracji amerykańskiej nie oznacza całkowitego zakazu importu, chodzi raczej o zastosowanie środków, które spowodują ewentualną korektę marż na sprzedaży, jakie w toku postępowania uznano za nieuzasadnione. Temat ciągnie się już od kilku lat, a do administracji zwraca się jedna firma: Giorgio Foods mająca zakłady produkcyjne w Pensylwanii – komentuje Grzegorz Kozieja, dyrektor analiz sektora rolno-spożywczego w BNP Paribas.
Podkreśla, że w ubiegłym roku Polska w ogóle nie eksportowała świeżych pieczarek do USA, a przetworzonych wysłała tam ok. 14 proc. W pierwszym przypadku wartość całkowitego eksportu wyniosła prawie 2,2 mld zł (niemal 245 tys. ton), a w drugim ok. 530 mln zł.
– Mimo że Polska jest największym eksporterem pieczarek na świecie, to eksport do USA nie stanowi dużego udziału w całkowitej produkcji i sprzedaży pieczarek w Polsce. Znacznie większy rynek zbytu stanowią kraje takie jak Wielka Brytania i Niemcy, a sama Unia Europejska odpowiada za ponad 95 proc. polskiego eksportu. W związku z tym nawet ewentualny zakaz importu pieczarek z Polski do USA nie stanowiłby zagrożenia dla polskich producentów – mówi Piotr Wieczorek, senior trader w firmie handlowej Foodcom.
Polska specjalność eksportowa
Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) podkreśla, że pandemia koronawirusa wpłynęła niekorzystnie na polską branżę pieczarkarską. Choć pieczarki odpowiadały za połowę wartości eksportu wszystkich świeżych warzyw w 2021 r., to w porównaniu z 2019 r. Polska zmniejszyła udział w światowym eksporcie świeżych pieczarek o 1,5 pkt proc. Skorzystały na tym głównie Irlandia (+3,5 pkt proc.) oraz Kanada (+0,7 pkt proc.). Mimo to nasz kraj utrzymał wówczas pozycję światowego lidera z 32-procentowym udziałem – przed Kanadą (20 proc.) i Holandią (14 proc.).
„Pieczarki z Polski (od lat nasza specjalność eksportowa) cieszą się uznaniem wśród odbiorców zagranicznych ze względu na niższą cenę niż oferowana przez producentów z Europy Zachodniej, a także z uwagi na bardzo wysoką jakość (zbiór grzybów w większości odbywa się ręcznie). W ostatnich latach ok. 60-70 proc. produkcji trafiało na eksport” – piszą eksperci PIE w analizie z sierpnia 2022 r.