Na decyzje o przedłużeniu lub nowej umowie najmu wpłynie nie tylko zmiana potrzeb, ale też możliwości finansowych firm.
Wymogi sanitarne związane z pandemią sprawiają, że nie wszyscy pracownicy zmieszczą się w dotychczasowych biurach. Pozytywne doświadczenia z pracą zdalną mogą też skłonić część pracodawców do szerszego wykorzystania formuły home office i rezygnacji z części powierzchni. Zdaniem ekspertów AXI IMMO na decyzje pracodawców będzie również miała wpływ obecna i przewidywana sytuacja ekonomiczna firm.
Jedną z kluczowych wartości branych pod uwagę przy wyborze siedziby dla firmy jest wysokość czynszu, dlatego eksperci AXI IMMO przygotowali zestawienie czynszów bazowych w Warszawie w podziale na dzielnice. Uzupełnieniem tego zestawienia są najnowsze dane firmy Real Estate Digital Data (REDD), dotyczące zasobów powierzchni biurowej w poszczególnych dzielnicach oraz wskaźnika pustostanów.
Tańsze lokalizacje
— Spodziewamy się, że skutkiem trudniejszej sytuacji ekonomicznej wielu firm będą bardziej zdecydowane negocjacje,co może przełożyć się na niższe stawki efektywne i zwiększenie zachęt ze strony deweloperów. Będziemy obserwować odejście od rynku wynajmującego na rzecz rynku najemcy. W nowych warunkach mogą zyskiwać na popularności tańsze lokalizacje poza centrum, takie jak Mokotów czy Ochota. Standard biur w nich bardzo często nie różni się znacząco od prestiżowego centrum — mówi Martin Lipiński, dyrektor działu powierzchni biurowych i reprezentacji najemcy w AXI IMMO.
Najdroższymi dzielnicami, jeśli chodzi o powierzchnie klasy A, w Warszawie są Śródmieście — 19-25 EUR/m kw./mies., Wola — 16-23 EUR i Praga Północ — 14-16,5 EUR. Biorąc pod uwagę czynsze na powierzchniach B-klasowych, pierwsza dwójka pozostaje bez zmian, tj. Śródmieście — 15-19 EUR i Wola 13-16 EUR, a na pozycji trzeciej plasują się Praga Północ oraz Ochota — 12-13,5 EUR. Najtaniej powierzchnię biurową klasy A w stolicy można wynająć na Białołęce — 10,5-11 EUR, natomiast klasy B w Ursusie — 7-8,5 EUR. Mokotów, największa biznesowa dzielnica Warszawy, z czynszami 11-15 EUR w budynkach klasy A i 10-13 EUR w budynkach klasy B, również należy do tańszych lokalizacji.
Dostępne powierzchnie
Niezależnie od wysokości czynszu dzielnice Warszawy różnią się między sobą liczbą tych powierzchni i ich dostępnością (wskaźnik pustostanów). Według najnowszych danych REDD odsetek powierzchni niewynajętych w biurowcach na Woli to jedynie 7,95 proc., a dla całej Warszawy — 9,88 proc. Na Mokowie, do którego wlicza się Służewiec, współczynnik w budynkach oddanych wynosi już prawie 14,5 proc.
— Najemcy w Warszawie mają do wyboru nie tylko powierzchnię oddaną do użytku, ale także budowaną. W stolicy najwięcej buduje się na Woli. W tej dzielnicy powstaje prawie 600 tys. m kw. Z danych REDD wynika, że 60 proc. budowanej powierzchni ma już najemców — mówi Piotr Smagała, dyrektor zarządzający REDD.
Jego zdaniem niektóre firmy będą oczywiście redukować zajmowane przestrzenie, jednak nowoczesna przestrzeń biurowa znajdzie najemców. Szczególnie w obecnej sytuacji firmy mogą szukać przestrzeni przystosowanej do realiów pandemicznych, a w budowanych obecnie przestrzeniach mogą być zastosowane najnowocześniejsze rozwiązania dotyczące bezpieczeństwa.
Mniej chętnie wybierane będą przestrzenie typu open space. Zwiększy się też pewnie średnia powierzchnia przypadająca na pracownika — obecnie jest to 7 m kw., a może być 10—15 m kw.
Podpis: Paweł Berłowski
