1 stycznia 2021 r. nastąpią daleko idące zmiany w strukturze urzędów skarbowych dla największych przedsiębiorstw (patrz ramka). Nad przepisami pracuje Ministerstwo Finansów, wkrótce mają zostać opublikowane. Eksperci popierają pomysł, stawiają jednak zasadniczy warunek — w tym jednym wielkim, centralnym urzędzie do obsługi gigantów biznesu muszą być zatrudnieni najlepsi z najlepszych skarbowców, urzędnicy wyróżniający się wiedzą i doświadczeniem w obsłudze dużych firm. Resort obiecuje oczekiwanie spełnić.
Szansa na sukces
Zmiany będą przełomowe. Obsługa największych przedsiębiorstw, czyli m.in. banków, firm ubezpieczeniowych, podatkowych grup kapitałowych oraz firm osiągających roczne przychody powyżej 50 mln EUR (teraz to łącznie około 3,2 tys. firm), od nowego roku będzie skoncentrowana w jednym wielkim urzędzie skarbowym. Zajmie się tym obecny I Mazowiecki Urząd Skarbowy przy ul. Felińskiego 2a w Warszawie. 19 tzw. wyspecjalizowanych urzędów skarbowych w dużych miastach będzie obsługiwać około 32 tys. pozostałych dużych firm, natomiast w 380 zwykłych urzędach będą załatwiane sprawy podatkowe mikro, małych i średnich firm.
„Przygotowywany model działania pozwoli na ujednolicenie działań wobec największych podmiotów prowadzących najbardziej skomplikowane operacje gospodarcze. Obecnie duże firmy nie są dominującą grupą w wyspecjalizowanych urzędach skarbowych. Znaczna część ich pracy to obsługa firm z udziałem zagranicznym. Przewidujemy, że zoptymalizowana organizacja I Mazowieckiego US pozwoli na płynną obsługę ponad 3 tys. podmiotów. Obciążenie tego urzędu będziena bieżąco monitorowane, tak aby zapewnić sprawną obsługę na najwyższym poziomie” — napisało do „PB” biuro prasowe resortu finansów.
Eksperci pracujący z dużymi firmami chwalą pomysł, ale mają zastrzeżenia.
— Uważam, że utworzenie jednego superurzędu skarbowego dla największych firm jest ciekawą koncepcją. Zlokalizowanie go w Warszawie nie powinno być problemem, gdyż to właśnie w stolicy mają siedziby największe firmy, a także ich pełnomocnicy. Jest jednak jeden warunek — ich zestandaryzowaną obsługą muszą zajmować się najlepsi w kraju urzędnicy, o odpowiedniej wiedzy z zakresu funkcjonowania wielkiego biznesu i poważnych operacji gospodarczych. Bez spełnienia tego warunku nie ma mowy o sensowności i wydolności tej koncepcji — mówi Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, ekspert Konfederacji Lewiatan.
Podobnie uważa Maciej Hadas, doradca podatkowy, partner w Grant Thornton.
— Koncepja przeniesienia obsługi największych firm do I Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie ma być dobrym rozwiązaniem dla dużych firm. Oby tak było. W superurzędzie powinni jednak pracować urzędnicy o odpowiedniej wiedzy, żeby sprostać takiemu zadaniu i zapewnić im najlepszą obsługę. Należy mieć nadzieję, że reforma będzie także szansą na to, że problemy czołowych firm będą rozwiązywane jednolicie oraz z uwzględnieniem ich specyfiki — mówi Maciej Hadas.
Resort obiecuje
Ministerstwo Finansów zapewnia, że oczekiwania biznesu będą spełnione.
„Kluczowe podmioty będą obsługiwane przez pracowników, którzy na co dzień zajmują się takimi podatnikami i rozumieją sposób ich działania” — podkreśla biuro prasowe resortu.
Artur Gostomski, dyrektor Departamentu Kluczowych Podmiotów w Ministerstwie Finansów, w wypowiedzi dla PAP także zapewnił, że „obsługa największych podatników będzie dostosowana do ich oczekiwań”.
SONDA
Dobry kierunek
DARIUSZ BLOCHER, prezes Budimeksu
Proponowane przez MF rozwiązanie dotyczące zmian organizacyjnych w urzędach skarbowych oceniam jako krok w dobrym kierunku, choć dla podmiotów mających centralę poza Warszawą może to być utrudnienie — przynajmniej na początku. Jeśli obsługa podatkowa w urzędzie obsługującym duże firmy ma efektywnie działać, konieczne jest wdrożenie systemu informatycznego, który zapewni sprawną obsługę podatników, przeszkolenie pracowników itp. Zmiany warto wprowadzać etapami, najpierw ustalić jeszcze wyższy, niż proponowane obecnie 50 mln EUR, próg przychodów dla firm, których obsługa zostanie zintegrowana w jednym urzędzie, a następnie dołączać kolejne. Nie spodziewam się, by zmiany organizacyjne wpłynęły znacząco na Budimex. Chcemy iść jeszcze dalej we współpracy z fiskusem. Planujemy wystąpić o audyt Ministerstwa Finansów, aby uzyskać status rzetelnego i zaufanego podatnika. Budimex jest na 25. miejscu największych płatników CIT — płacenie w Polsce podatków traktujemy jako element patriotyzmu gospodarczego. Grupa płaci rocznie nawet 0,5 mld zł różnych danin publicznych.
Ważna wiedza branżowa
SYLWIA JURGIEL, rzecznik prasowy KGHM
Idea centralizacji rozliczeń największych podatników nie jest nową koncepcją. Oczywiście dzięki możliwości skupienia się wybranego urzędu i jego pracowników na obszarach typowych dla dużych przedsiębiorstw skoncentrowanie w jednym profesjonalnym urzędzie ich obsługi może przyczynić się do podwyższenia jakości relacji podatnik—urząd. Można sobie też wyobrazićpoprawioną komunikację, bo może się ona ograniczać do informacji ważnych i wspólnych z perspektywy tzw. dużych podatników. Jednocześnie ważne jest, by zapewnić ciągłość obecnej sprawnej obsługi podatników. Chodzi o to, aby pracownicy urzędu obsługującego największych podatników mogli korzystać z wiedzy i doświadczenia swoich kolegów z urzędów obecnie obsługujących przedsiębiorstwa z różnych branż, takich jak górnictwo, energetyka, metalurgia itd. Znając szczegóły organizacyjne tej koncepcji, będziemy mogli wypowiedzieć się szerzej.
Przydaliby się opiekunowie
ROMAN KUBIAK, prezes Pfeifer & Langen Polska
Może być to bardzo dobre rozwiązanie, ułatwiające pracę przedsiębiorstw. Żeby jednak dokładnie ocenić plan Ministerstwa Finansów, potrzebujemy więcej szczegółów. I Mazowiecki Urząd Skarbowy ma już bogate doświadczenie w pracy z dużymi podmiotami. To na pewno duży plus. Przy tej zmianie idealnym rozwiązaniem byłoby utworzenie w nim opiekunów dla dużych firm, którzy wspomagaliby je w interpretacji prawa podatkowego oraz umożliwiali komunikację z ministerstwem przy interpretacji i wprowadzaniu potencjalnych zmian w prawie podatkowym. Mam również nadzieję, że ta zmiana przyczyni się do ujednolicenia stosowania prawa podatkowego.
Wsparcie w interpretacji
MONIKA DARNOBYT, p.o. rzecznika prasowego Grupy Azoty
Planowana zmiana powinna być korzystna dla firm. Specjalizacja urzędu skarbowego i koncentracja w jego strukturach kompetencji niezbędnych dla zapewnienia właściwej komunikacji umożliwią wsparcie dużych podatników w interpretacji i stosowaniu złożonych i często niejednoznacznych przepisów podatkowych. To bardzo istotne, szczególnie w odniesieniu do skomplikowanych transakcji, które zdarzają się w Grupie Azoty. Pewnym utrudnieniem może być kwestia lokalizacji tego urzędu daleko od siedziby spółki, która znajduje się w Tarnowie. Niemniej nie powinno to mieć kluczowego znaczenia, ponieważ obsługa w coraz większym zakresie realizowana jest za pośrednictwem kanałów elektronicznych.
Warunek konieczny
JAKUB MACHNIK, wiceprezes ds. finansów i ryzyka w Uniqa Polska
To rozwiązanie, które zakłada specjalizację i zapewne doprowadzi do zwiększenia efektywności kontroli skarbowych. Pod warunkiem jednak, że w nowym superurzędzie będą pracować rzeczywiście specjaliści, z wiedzą i doświadczeniem. Wówczas jakość serwisu oferowanego przez skarbówkę wzrośnie, co byłoby kolejnym krokiem w dobrą stronę po tym, jak zaczęli intensywniej pracować z danymi.
Strukturalna rewolucja
Jeden urząd skarbowy w Warszawie do obsługi 3,2 tys. największych firm z całego kraju o rocznych przychodach powyżej 50 mln EUR, podatkowych grup kapitałowych, banków, firm ubezpieczeniowych i zakładów reasekuracji 19 wyspecjalizowanych urzędów skarbowych (po jednym w każdym mieście wojewódzkim, zaś po dwa w województwach mazowieckim, wielkopolskim i śląskim) do obsługi banków spółdzielczych, SKOK-ów, samorządów terytorialnych, innych firm o rocznych przychodach od 3 do 50 mln EUR.