KOMENTARZ PRAWNIKA
Zasadą jest, że kadencja członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością trwa rok, a jego mandat wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu. O regule tej zapomina wielu zarządzających spółkami z o.o. Podpisywane co roku uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy przy jednoczesnym braku odpowiednich zapisów umowy spółki powodują wygaśnięcie mandatu członków zarządu. Ich wygaśnięcie może rodzić poważne konsekwencje dla spółki, w tym sparaliżować jej bieżące funkcjonowanie choćby przez brak możliwości podpisywania umów. Jednak kodeksowa reguła dotycząca długości kadencji zarządu może zostać zmodyfikowana w umowie spółki.
Należy tu rozróżnić pojęcie „mandat” oraz „kadencja”.
„Kadencja” oznacza bowiem okres, na jaki powoływany jest członek zarządu. Natomiast przez „mandat” rozumie się umocowanie członka zarządu do pełnienia swojej funkcji. Pojęcia te — mimo że ze sobą korelują — nie są tożsame.
Z przywołanej na początku zasady wynika, że jeżeli członek zarządu został powołany 15 czerwca 2016 r., jego mandat wygaśnie dopiero w 2018 r., a konkretnie w dniu odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za rok obrotowy kończący się 31 grudnia 2017 r. Zatem mandat członka zarządu powołanego na jednoroczną kadencję efektywnie może trwać nawet dwa lata.
Umowa spółki może wydłużyć kadencję członka zarządu poprzez wprowadzenie jednego z następujących rozwiązań: ustanowienie kadencji na czas określony trwający dłużej niż rok, na przykład na trzy lata; lub postanowienie, że członkowie zarządu powołani są na czas nieokreślony, a ich mandat nie wygasa po okresie wskazanym w art. 202 § 1 Kodeksu spółek handlowych, tj. z chwilą zatwierdzenia sprawozdania finansowego za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu.
W przypadku ustanowienia kadencji na czas określony trwający dłużej niż rok mandat członka zarządu wygaśnie z chwilą odbycia zgromadzenia wspólników, zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu, chyba że umowa spółki zawiera inne postanowienia w tej kwestii. Umowa spółki może w szczególności ustanowić inny moment wygaśnięcia mandatu lub wprowadzić zarząd odnawialny.
Sąd Najwyższy w wyroku z 4 marca 2015 r. (sygn. akt IV CSK 340/14) wskazał, że brak dowodu na to, aby istniały w formie pisemnej uchwały o odnowieniu członkom zarządu mandatu na kolejne kadencje (o powołaniu na kolejne kadencje) nie stoi na przeszkodzie uznaniu, że byli oni powoływani w formie uchwał podejmowanych per facta concludentia. Innymi słowy, jeżeli z okoliczności (w szczególności takich jak coroczne terminowe zatwierdzanie sprawozdań finansowych oraz z działalności spółki, a także podejmowanie uchwał w przedmiocie udzielenia absolutorium członkom zarządu) wnioskować można, że wolą zgromadzenia wspólników było powołanie członków zarządu na kolejne kadencje, przyjąć należy możliwość podjęcia uchwał w tej sprawie w sposób dorozumiany. © Ⓟ