Wystawa „Saskie wizje". Architektura jako narzędzie budowania prestiżu władzy

DI, KG
opublikowano: 2025-04-30 18:58

Wystawa „Saskie Wizje. Architektura władzy” to podróż przez architektoniczne dzieje Zamku Królewskiego w Warszawie w czasach panowania królów z saskiej dynastii Wettynów: Augusta II Mocnego i Augusta III. Ekspozycja ukazuje architekturę jako narzędzie polityki. Podczas jej zwiedzania będzie można przyjrzeć się zrealizowanym i niezrealizowanym planom rozbudowy królewskiej rezydencji z lat 1697–1763, odkrywając wizje ówczesnych władców i architektów. Wystawa przybliży także ciekawy rozdział historii Rzeczypospolitej, jakim był czas rządów Wettynów – okres naznaczony politycznym kryzysem, ale jednocześnie będący czasem kulturowego ożywienia.

Posłuchaj
Speaker icon
Zostań subskrybentem
i słuchaj tego oraz wielu innych artykułów w pb.pl
Subskrypcja

Na nowej wystawie czasowej w Zamku Królewskim w Warszawie można zobaczyć oryginalne XVIII-wieczne rysunki architektoniczne ze zbiorów Państwowego Archiwum Saskiego w Dreźnie i Muzeum Narodowego w Warszawie. Stanowią wyjątkowe świadectwo pełnych rozmachu pomysłów na przebudowę najważniejszego gmachu państwowego Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Ekspozycja jest nie tylko okazją do podziwiania tych dzieł, lecz także do poznania procesu urzeczywistniania się architektonicznych wizji ich twórców. Zwiedzający dowiedzą się, jak pracował osiemnastowieczny architekt, a także zrozumieją komu i czemu służyła ówczesna architektura. Rysunki i plany uzupełniają makiety architektoniczne i kunsztowne dioramy. Wśród eksponatów znajduje się również fragment historycznej tablicy inskrypcyjnej z fasady wschodniej Zamku, odnaleziony w 2023 r. w trakcie prac archeologicznych prowadzonych na terenie dawnego Pałacu Brühla.

Okres panowania Wettynów w Rzeczypospolitej (1697–1763), choć niezwykle trudny pod względem politycznym był jednocześnie czasem rozkwitu sztuki i architektury. Do Warszawy przybyło wówczas wielu wybitnych architektów i inżynierów z Saksonii, co przyczyniło się do dynamicznego rozwoju urbanistycznego i architektonicznego miasta. Choć August II Mocny nie zrealizował większości planów z powodu braku środków i niestabilnej sytuacji w Rzeczypospolitej, jego wizje zachwycają rozmachem. Dowodem na to jest m.in. pięknie wykonany rysunek projektu przebudowy Zamku Królewskiego autorstwa Johanna Friedricha Karchera prezentowany na wystawie.

August II ostatecznie ograniczył się jedynie do niewielkich zmian w wystroju Zamku, m.in. w Sali Senatorskiej. Dopiero jego syn, August III panujący w spokojniejszych czasach, dysponujący większymi zasobami finansowymi zdołał przeprowadzić przebudowę królewskiej rezydencji. Na jego zlecenie powstało nowe skrzydło Zamku, nazwane później saskim, według projektu Carla Friedricha Pöppelmanna. Na wystawie dostępnych jest kilka projektów tej przebudowy, które pomogły w rekonstrukcji wschodniego skrzydła Zamku, ze zniszczeń II wojny światowej – dziś stanowiący rozpoznawalny element panoramy miasta.

Ekspozycja, której towarzyszy program działań edukacyjnych dla różnych grup wiekowych, będzie dostępna dla zwiedzających do 20 lipca 2025 r.