Fundusz funduszowi nierówny. Dlatego warto bliżej poznać warunki inwestycyjne poszczególnych funduszy.
Fundusze venture capital i private equity w żadnej mierze nie podchodzą do potencjalnych inwestycji według raz ustalonego modelu. Wykazują zróżnicowane zainteresowanie poszczególnymi branżami gospodarki.
Najbardziej otwarte są tzw. fundusze uniwersalne interesujące się praktycznie wszystkimi branżami i działami gospodarki (produkcja, usługi, handel). Fundusze te jednak na ogół podlegają pewnym modom i trendom inwestycyjnym, preferując jedne branże kosztem innych. Wszystko zależy od mody, toteż mając na uwadze możliwość zainteresowania własną firmą funduszy, warto znać bieżące trendy.
Przeciwieństwem branżowej uniwersalności są fundusze specjalistyczne zajmujące się projektami inwestycyjnymi z jednej lub kilku branż. Najbardziej powszechnym przykładem specjalizacji są fundusze inwestujące w firmy informatyczne, technologie internetowe i telekomunikację.
Omijane z daleka
Trzeba jednak pamiętać, że istnieje grupa branż, którą fundusze venture capital omijają z daleka. Są to branże, które praktycznie na całym świecie uznawane są za potencjalne źródło kłopotów natury społecznej, politycznej i także ekonomicznej. Do grupy tej — również w Polsce — zalicza się sektory zajmujące się produkcją i handlem bronią, wyrobów tytoniowych, środków służących aborcji, alkoholi wysokoprocentowych czy środków odurzających. Fundusze ze względu na tzw. „odpowiedzialność odszkodowawczą” unikają także inwestowania w firmy emitujące zanieczyszczenia.
Od seed do pre-IPO
Obok specjalizacji branżowej fundusze mogą także specjalizować się w oferowaniu ściśle określonych instrumentów finansowych. Charakterystyka tych instrumentów na ogół odpowiada aktualnemu etapowi rozwoju firmy. Spółki młode lub dopiero powstające powinny swe kroki kierować do funduszy typu seed lub start-up (tzw. kapitał zasiewu, czyli kapitał na start).
Przedsiębiorstwa dojrzałe, będące w fazie szybkiego wzrostu, mają najmniej trudności ze znalezieniem odpowiedniego funduszu gdyż praktycznie wszystkie uniwersalne i większość specjalistycznych oferuje tzw. finansowanie fazy ekspansji. Inne przykłady specjalizacji finansowej to fundusze inwestujące w projekty związane z prywatyzacją przedsiębiorstw państwowych, firmy przygotowujące się do wejścia na giełdę (tzw. fundusze pre-IPO) czy finansujące tzw. operacje wykupu menedżerskiego (management-buy-out, management-buy-in).
Duże i małe
Uzyskanie odpowiedzi, czy firma mieści się w kręgu zainteresowania danego funduszu venture capital lub private equity pod względem branżowym lub etapu rozwoju to jeszcze zbyt mało, aby zacząć poświęcać czas na przygotowanie zarysu oferty. Należy zwrócić uwagę, jakie limity stosuje rozważany fundusz i czy potrzeby kapitałowe firmy mieszczą się w tym przedziale.
Fundusze małe — dysponujące kilkoma milionami dolarów, mające zasięg lokalny lub regionalny — oferują na ogół niewielkie porcje kapitału — od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy dolarów. Fundusze średnie i duże są w stanie zaspokoić głód kapitału średniej i dużej firmy. Oferta finansowa w tym wypadku może wynosić do kilkunastu milionów dolarów.
Kapitał i doświadczenie
Studiując preferencje branżowe funduszy i limity finansowe warto także zwrócić uwagę na doświadczenie menedżerów kierujących funduszem. To doświadczenie, wiedza biznesowa i rynkowa mogą często okazać się dla przedsiębiorcy tak samo cenne jak kapitał oferowany przez venture capital.
Piotr Tamowicz Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową