Po pierwszym kwartale 2024 r. nie widać zwiększającej się aktywności inwestorów venture capital (VC). Liczba upublicznionych transakcji z udziałem krajowych start-upów jest wręcz mniejsza niż w analogicznych okresach w dwóch poprzednich latach. Dodatkowo finalizacja rund ogłaszanych na początku roku w dużej mierze odbywała się jeszcze w 2023 r.
- Trwające spowolnienie gospodarcze mocno wpływa na ekosystem start-upów i funduszy VC, co skutkuje ograniczeniem liczby inwestycji w ostatnim kwartale. Niestety w drugim kwartale 2024 r. nie spodziewam się znaczących zmian, choć pojawi się kilka ogłoszeń od funduszy z Polski i Europy Środkowo-Wschodniej, które mają tzw. dry powder [kapitał do zainwestowania - red.]. Dopiero pod koniec roku zaobserwujemy większe ożywienie aktywności inwestycyjnej – twierdzi Darek Żuk, prezes i założyciel funduszu AIP Seed.
Jego zdaniem na koniunkturę w inwestycjach ma wpływ nie tylko luka kapitałowa w Polsce i globalne spowolnienie gospodarcze, ale również zmiany na rynku technologicznym, w wyniku których wiele funduszy stosuje strategię "poczekamy, zobaczymy".
Zmniejszona liczba rund inwestycyjnych
Na 16 ujawnionych w styczniu 2024 r. transakcji aż 11 zostało przeprowadzonych we wcześniejszych miesiącach (odbyły się jeszcze z udziałem funduszy zasilonych z unijnego programu POIR). Także największa w ostatnim czasie runda inwestycyjna o wartości 329 mln zł, w której spółka ElevenLabs zyskała status jednorożca wycenianego na 1 mld USD, była kompletowana na przełomie lat 2023/24 (np. autorzy raportu „Transakcje na polskim rynku VC” - PFR Ventures i Inovo.vc w całości włączyli tę transakcję do danych za 2023 r.).
W lutym natomiast pojawiły się oficjalne informacje o 8 rundach inwestycyjnych, a w marcu ogłoszono ich jedynie 6. Bez rundy ElevenLabs łączna wartość transakcji z pierwszych trzech miesięcy bieżącego roku wyniosła niespełna 154 mln zł (dane na podstawie szacunkowych zestawień PFR Ventures, tworzonych wyłącznie na podstawie publicznych źródeł). Dodatkowo w przypadku kilku wymienionych transakcji nie została ujawniona wielkości kapitału przekazanego na rozwój start-upów.
Tylko wybrane projekty dostały kapitał
W pierwszym kwartale 2024 r. najwięcej od inwestorów otrzymały spółki: Saleor Commerce (32 mln zł) i Sky Engine AI (28 mln zł). W tym okresie upubliczniono pięć rund o wartości równej lub niewiele przekraczającej 10 mln zł. Pozostałe ujawnione transakcje opiewały na kilka milionów złotych każda.
- Na rynku VC widoczne są oznaki otrzeźwienia. Bardzo powoli do spółek dociera, że w normalnych warunkach jest to kapitał zarezerwowany dla najbardziej perspektywicznych podmiotów. Co więcej, ten potencjał trzeba udowodnić - i to najlepiej na twardych danych. Pozostali muszą sobie radzić, wykorzystując inne instrumenty finansowe – mówi Szymon Janiak, partner zarządzający i współzałożyciel funduszu czysta3.vc.
Przypomnijmy: wartość transakcji z udziałem polskich spółek technologicznych w całym 2023 r. wyniosła ponad 2,1 mld zł. Widoczny był spory spadek – w 2022 r. start-upy dostały łącznie 3,6 mld zł, podobnie jak w 2021 r.